Forward from: Erudite Wisdom
Iqtisodiyot/Marketingda "consumer behavior" ya'ni mijoz psixologiyasi yoki axloqi degan ma'noni beruvchi atama bor.
Bu atama mazmuni aytishicha mijozning har bir savdo tanlovi uni savdo qilayotgan nuqtadagi atmosferasi va mahsulotning vizual ko'rinishiga bog'liq. Bu gaplarim bir qarashda juda akademik tuyulugani bilan konsepsiyani amaliy holatlari kundalik hayotda ham kuzatiladi.
Oddiy Korzinkani misol qilib olaylik. Hammamiz bilamiz Korzinkada deyarli barcha mahsulotlar mijoz o'zi tomonidan savatchalarga solinadi, har bir kartoshka yoki banan shaxsiy ta'bga qarab tanlanadi va hattoki ba'zi do'konlarda "self-checkout" ya'ni mijozni o'zi mahsulotlarni umumiy qiymatini hech qanday kassirsiz hisoblab to'lov qilishi mumkin. Sezyapsizmi nima demoqchiligimni? Xuddi mana shu mijoz psixologiyasini manipulatsiya qilish hisoblanadi.
Yuzaki qaralganda o'ziga-o'zi xizmat qilish shunchaki oshiqcha jismoniy harakatdek tuyuladi lekin siz supermarketga kirishingiz bilan fikringiz o'zgaradi. Mahsulotni mijozni o'zi olishi mijozga pozitiv qoniqishni beradi - hamma mahsulotlar mijoz tarafidan "o'zim olyapmanku demak eng zo'ri shuda" degan g'oya bilan tanlanadi.
Mana shu yerda manipulatsiyanini ikkinchi qismi ya'ni atmosfera keladi. Har qanday Korzinkda do'koniga kirsangiz, ichkari yorqin ranglar bilan bezalgan, lampa nurlari sariq rangni yanada boyitadi, javonlar tekiz tartibda kategoriyalarga bo'lib joylashtirilgan, bayram payti bo'lsa hamma yerda bayram shukuhi va ehtimol eng foydalisi - tekin avtoturargoh. Haydovchi, ko'p holatda dadalar/turmush o'rtoqlar, mashinasi xavfsiz holatda turganini bilib xotirjamlik bilan savdolarini uzoq vaqt davomida qilishadi.
Bu faktorlarni hammasi birgalashib mijozni supermarketda uzoqroq vaqt saraflashiga qaratilgan yagona savdo oqimini tashkil qiladi.
Iqtisodiyot, Marketing va Biznes sohalhaqida har kuni yangi narsa o'rganmoqchi bo'sangiz, shu sahifaga obuna bo'lib qo'ying!
@eruditewisdom
Bu atama mazmuni aytishicha mijozning har bir savdo tanlovi uni savdo qilayotgan nuqtadagi atmosferasi va mahsulotning vizual ko'rinishiga bog'liq. Bu gaplarim bir qarashda juda akademik tuyulugani bilan konsepsiyani amaliy holatlari kundalik hayotda ham kuzatiladi.
Oddiy Korzinkani misol qilib olaylik. Hammamiz bilamiz Korzinkada deyarli barcha mahsulotlar mijoz o'zi tomonidan savatchalarga solinadi, har bir kartoshka yoki banan shaxsiy ta'bga qarab tanlanadi va hattoki ba'zi do'konlarda "self-checkout" ya'ni mijozni o'zi mahsulotlarni umumiy qiymatini hech qanday kassirsiz hisoblab to'lov qilishi mumkin. Sezyapsizmi nima demoqchiligimni? Xuddi mana shu mijoz psixologiyasini manipulatsiya qilish hisoblanadi.
Yuzaki qaralganda o'ziga-o'zi xizmat qilish shunchaki oshiqcha jismoniy harakatdek tuyuladi lekin siz supermarketga kirishingiz bilan fikringiz o'zgaradi. Mahsulotni mijozni o'zi olishi mijozga pozitiv qoniqishni beradi - hamma mahsulotlar mijoz tarafidan "o'zim olyapmanku demak eng zo'ri shuda" degan g'oya bilan tanlanadi.
Mana shu yerda manipulatsiyanini ikkinchi qismi ya'ni atmosfera keladi. Har qanday Korzinkda do'koniga kirsangiz, ichkari yorqin ranglar bilan bezalgan, lampa nurlari sariq rangni yanada boyitadi, javonlar tekiz tartibda kategoriyalarga bo'lib joylashtirilgan, bayram payti bo'lsa hamma yerda bayram shukuhi va ehtimol eng foydalisi - tekin avtoturargoh. Haydovchi, ko'p holatda dadalar/turmush o'rtoqlar, mashinasi xavfsiz holatda turganini bilib xotirjamlik bilan savdolarini uzoq vaqt davomida qilishadi.
Bu faktorlarni hammasi birgalashib mijozni supermarketda uzoqroq vaqt saraflashiga qaratilgan yagona savdo oqimini tashkil qiladi.
Agar siz ham shunday mijoz psixologiyasini boshqaruvchi marketing prinsiplarini bilsangiz, izohlarda o'z insaytlaringizni yozib qoldiring!
Iqtisodiyot, Marketing va Biznes sohalhaqida har kuni yangi narsa o'rganmoqchi bo'sangiz, shu sahifaga obuna bo'lib qo'ying!
@eruditewisdom