Ўзбекистонда Президент Администрациясида катта “тозалаш” кетмоқда. Унга бўйсунувчи тузилмалар Вазирлар маҳкамасига ўтказилмоқда. Шу кетишда бўлса, тизим ёпилиши ёки кичик ваколатларгина бериладиган даражада қолиши мумкин.
Ўзбекистон давлат бошқарув тизимида катта ўзгаришлар бўлиши кутилмоқда. Хусусан, Президент Администрацияси ёпилиб, давлат бошқаруви тўлиқ Вазирлар Маҳкамасига ўтиши мумкинлиги ҳақида муҳокамалар бормоқда. Бу қандай натижаларга олиб келиши мумкин? Келинг, фойда ва хавф-хатарларини таҳлил қиламиз.
Нега Президент Администрацияси ёпилиши мумкин?
Кўпгина давлатларда Президент Администрацияси давлат бошқарувининг марказий қисми сифатида фаолият юритади. У Президентнинг ички ва ташқи сиёсатини шакллантириш, қарорлар қабул қилиш жараёнини мувофиқлаштириш билан шуғулланади. Бироқ, айрим давлатларда бу орган ортиқча бюрократия, ҳокимият тармоқлари ўртасида вазифаларнинг такрорланиши ва давлат бошқарувида қоғозбозлик ортишига сабаб бўлиши мумкин. Ўзбекистонда ушбу маъмурий тизимнинг ислоҳ қилиниши давлат бошқарувини соддалаштириш, қарорлар қабул қилиш тезлигини ошириш ва давлат тизимини ихчамлаштириш мақсадига қаратилган бўлиши мумкин.
Фойдали жиҳатлари
•Бошқарув ихчамроқ ва самаралироқ бўлади
Президент Администрацияси ёпилгач, Вазирлар Маҳкамаси барча бошқарув жараёнларини ўз қўлига олади. Бу давлат аппаратини ихчамлаштиради, қарор қабул қилиш тезлашади ва бюрократик тўсиқлар камаяди.
•Масъулият ва ваколатлар аниқ тақсимланади
Ҳозирги тизимда Президент Администрацияси ва Ҳукумат ўртасида айрим ваколатлар такрорланиши кузатилиши мумкин. Маъмуриятнинг ёпилиши давлат бошқарувида аниқ вертикални шакллантиради, ҳар бир вазирликнинг масъулиятини оширади.
•Шаффофлик кучаяди
Ҳукумат фаолиятининг тўғридан-тўғри Вазирлар Маҳкамаси орқали бошқарилиши қарорлар қабул қилиш жараёнининг шаффофлигини ошириши мумкин. Чунки ҳозирда баъзи муҳим қарорлар айнан Президент Администрациясида ишлаб чиқилади ва Вазирлар Маҳкамаси фақат уларни бажарувчи орган бўлиб қолиши мумкин.
Эҳтимолий хавфлар
•Бошқарувда бўшлиқ пайдо бўлиши мумкин
Президент Администрацияси ҳозиргача муҳим мувофиқлаштирувчи орган бўлиб келган. Уни бирданига тугатиш дастлабки даврда бошқарув тизимида ноаниқликларга олиб келиши мумкин.
•Давлат бошқарувида ортиқча юк пайдо бўлиши
Ҳозирда Президент Администрациясида бажариладиган айрим функцияларни тўғридан-тўғри Вазирлар Маҳкамасига ўтказиш, ҳукумат аъзоларининг юкламасини ошириб юбориши мумкин. Агар бу жараён эҳтиёткорлик билан амалга оширилмаса, баъзи йўналишлар сустлашиши эҳтимоли бор.
•Маҳаллий бошқарув тизимига таъсири
Президент Администрацияси нафақат марказий ҳукумат, балки вилоят ва туман даражасидаги бошқарув тизимларини ҳам мувофиқлаштириб келган. Агар бу вазифалар аниқ тақсимланмаса, маҳаллий ҳокимият органлари ва вазирликлар ўртасида мувофиқлаштириш масаласида муаммолар юзага келиши мумкин.
Президент Администрациясининг ёпилиши Ўзбекистон давлат бошқаруви тизимидаги энг катта ислоҳотлардан бири бўлиши мумкин. Бу бошқарувни соддалаштириш ва самарадорликни оширишга хизмат қилиши кутилмоқда. Бироқ, бундай ўзгаришлар эҳтиёткорлик билан амалга оширилмаса, айрим фунционал бўшлиқлар ва бошқарувдаги мувозанат бузилиши мумкин.
Муҳими, бу жараёнда давлат институтлари мустаҳкамланиши, бюрократия камайиши ва давлат бошқаруви аҳолига яқинроқ бўлиши керак. Шу боис, ҳар қандай ислоҳотни амалга оширишдан олдин унинг узоқ муддатли стратегик режалари пухта ишлаб чиқилиши лозим.
@qoplonuzb
Ўзбекистон давлат бошқарув тизимида катта ўзгаришлар бўлиши кутилмоқда. Хусусан, Президент Администрацияси ёпилиб, давлат бошқаруви тўлиқ Вазирлар Маҳкамасига ўтиши мумкинлиги ҳақида муҳокамалар бормоқда. Бу қандай натижаларга олиб келиши мумкин? Келинг, фойда ва хавф-хатарларини таҳлил қиламиз.
Нега Президент Администрацияси ёпилиши мумкин?
Кўпгина давлатларда Президент Администрацияси давлат бошқарувининг марказий қисми сифатида фаолият юритади. У Президентнинг ички ва ташқи сиёсатини шакллантириш, қарорлар қабул қилиш жараёнини мувофиқлаштириш билан шуғулланади. Бироқ, айрим давлатларда бу орган ортиқча бюрократия, ҳокимият тармоқлари ўртасида вазифаларнинг такрорланиши ва давлат бошқарувида қоғозбозлик ортишига сабаб бўлиши мумкин. Ўзбекистонда ушбу маъмурий тизимнинг ислоҳ қилиниши давлат бошқарувини соддалаштириш, қарорлар қабул қилиш тезлигини ошириш ва давлат тизимини ихчамлаштириш мақсадига қаратилган бўлиши мумкин.
Фойдали жиҳатлари
•Бошқарув ихчамроқ ва самаралироқ бўлади
Президент Администрацияси ёпилгач, Вазирлар Маҳкамаси барча бошқарув жараёнларини ўз қўлига олади. Бу давлат аппаратини ихчамлаштиради, қарор қабул қилиш тезлашади ва бюрократик тўсиқлар камаяди.
•Масъулият ва ваколатлар аниқ тақсимланади
Ҳозирги тизимда Президент Администрацияси ва Ҳукумат ўртасида айрим ваколатлар такрорланиши кузатилиши мумкин. Маъмуриятнинг ёпилиши давлат бошқарувида аниқ вертикални шакллантиради, ҳар бир вазирликнинг масъулиятини оширади.
•Шаффофлик кучаяди
Ҳукумат фаолиятининг тўғридан-тўғри Вазирлар Маҳкамаси орқали бошқарилиши қарорлар қабул қилиш жараёнининг шаффофлигини ошириши мумкин. Чунки ҳозирда баъзи муҳим қарорлар айнан Президент Администрациясида ишлаб чиқилади ва Вазирлар Маҳкамаси фақат уларни бажарувчи орган бўлиб қолиши мумкин.
Эҳтимолий хавфлар
•Бошқарувда бўшлиқ пайдо бўлиши мумкин
Президент Администрацияси ҳозиргача муҳим мувофиқлаштирувчи орган бўлиб келган. Уни бирданига тугатиш дастлабки даврда бошқарув тизимида ноаниқликларга олиб келиши мумкин.
•Давлат бошқарувида ортиқча юк пайдо бўлиши
Ҳозирда Президент Администрациясида бажариладиган айрим функцияларни тўғридан-тўғри Вазирлар Маҳкамасига ўтказиш, ҳукумат аъзоларининг юкламасини ошириб юбориши мумкин. Агар бу жараён эҳтиёткорлик билан амалга оширилмаса, баъзи йўналишлар сустлашиши эҳтимоли бор.
•Маҳаллий бошқарув тизимига таъсири
Президент Администрацияси нафақат марказий ҳукумат, балки вилоят ва туман даражасидаги бошқарув тизимларини ҳам мувофиқлаштириб келган. Агар бу вазифалар аниқ тақсимланмаса, маҳаллий ҳокимият органлари ва вазирликлар ўртасида мувофиқлаштириш масаласида муаммолар юзага келиши мумкин.
Президент Администрациясининг ёпилиши Ўзбекистон давлат бошқаруви тизимидаги энг катта ислоҳотлардан бири бўлиши мумкин. Бу бошқарувни соддалаштириш ва самарадорликни оширишга хизмат қилиши кутилмоқда. Бироқ, бундай ўзгаришлар эҳтиёткорлик билан амалга оширилмаса, айрим фунционал бўшлиқлар ва бошқарувдаги мувозанат бузилиши мумкин.
Муҳими, бу жараёнда давлат институтлари мустаҳкамланиши, бюрократия камайиши ва давлат бошқаруви аҳолига яқинроқ бўлиши керак. Шу боис, ҳар қандай ислоҳотни амалга оширишдан олдин унинг узоқ муддатли стратегик режалари пухта ишлаб чиқилиши лозим.
@qoplonuzb