@kitobdorrBU BOBDA JANOBI RASULI AKRAM SALLOLLOHU ALAYHI VASALLAMNING SOCHLARI BAYON QILINUR
22. Xazrat Anas Roziyollohu anhu debdurlar: janobi Rasuli akram sallollohu alayhi vasallamning sochlari ikki quloqlarin yarmiga tushur erdi.
23. Xazrat Oisha Roziyollohu anho debdurlarki: Men va Janob Rasuli akram sallollohu alayhi vasallam bir idishda g’usl qilur erdik. Va Janobning sochlari quloq yumshog’idin tushgan va yelkalariga yetmagan, ya’ni o’rta bir holda erdi.
Foyda: Bir idishda cho’milishdan er va xotin bir-birining avratini ko’rib turishi lozim kelmas, chunki hazrat Oisha Roziyollohu anho o’zlari debdurlarki, na men Rasululloh sallollohu alayhi vasallamning avratlarini ko’rdim va na ul janob mening avratimni ko’rdilar.
24. Xazrat Ummi Honi Roziyollohu Taolo anho debdurlar:
Janob Rasululloh sallollohu alayhi vasallam Makkai mukarramaga bir bor shul hayatda keldilarki, sochlari to’rtga bo’linib o’rilib qo’yilg’on ko’rilur erdi. Baʼzi rivoyatda deyilibdiki, har bir muborak quloqlari ikki o’rilgan soch o’rtasida qorong’u kechada yorug’ yulduz kabi ko’rinur erdi.
25. Xazrati ibni Abbos Roziyollohu anhu debdurlar: Janobi Rasuli akram sallollohu alayhi vasallam avvalda sochlarini farq ochmay qo’yib qo’yardilar, chunki mushriklar farq ochur erdilar va kitobiy lar farq ochmas erdilar. Janob ibtidoda qaysi bir narsa haqida xudodan o’zlariga amr kelmagan bo’lsa, kitobiylarga o’xshashlikni do’st tutur erdilar. Keyin alarga muxolifat etub, sochlarig’a farq ochadurg’on bo’ldilar.
Foyda: Janobi risolati maob* sallollohu alayhi vasallam ibtidoiy hollarida, ya’ni Islom dini tamomi muntashir* bo’lmay turib, kitobiy jamoatni o’zlarig’a hamdard va madadkor qilmoq uchun alarga xayrixoh bo’ldilar. Ko’rdilarki, alarga ham shaqovat*
g’olib kelib ulfat ololmadilar. Mushriklar ila alarning farqlari bo’lmay qoldi. Janob ham alarga muxolifat etdilar va sochlarig’a farq ocha boshladilar. Haqiqatda nazofat* farq ochishda erdi. Bunda isrofі bo’lmas erdi.
Janobi Rasuli akram sallollohu alayhi vasallam xijratdan keyin muborak sochlarini avval Xudaybiyya sanasida, so’ng Umratul qazo sanasida, keyin Hujjatul vido sanasidagina tamom oldirdilar. Qachon sochlarini yaqin fursat ichida oldirgan bo’lsalar, quloqlarining yarmig’a tushib turur erdi. Buni arablar to quloq yumshog’iga yetguncha vafra*
derlar. Agar bundan ziyoda tushsa, limma* derlar, agar bundan ham ziyoda uzayib ketsa, yelkalariga tegib tursa, ani jumma*
derlar. Oxiri uzayish shu bo’lur. Endi rivoyatlarda muxtalif* sifatlar kelishi shu holatlarga qarab bo’lgan bo’lur. Ya’ni har kim qaysi holda ko’rgan bo’lsa, u shu holatni rivoyat qilgan bo’lur va hammalari rost so’zlagan bo’lurlar.
*Risolati maob - payg’ambarlik manbai;
*Muntashir - yoyilgan, tarqalgan;
*Shaqovat - baxtsizlik, yaramaslik, yomonlik;
*Nazofat - tozalik;
*Vafra - mo’l, ko’p;
*Limma - kokil, tutam;
*Jumma - uzun taralgan soch;
*Muxtalif - har xil, turli-tuman.
