Bugundan Yapon tilida óxshash grammatikalar va ularning farqlarini tushintirib bormoqchiman. Birinchi grammatikalarimiz - shart mayli shakllari.

〜ば, 〜と, va 〜たら Yapon tilida shartli gaplarni ifodalash uchun ishlatiladi. Ularning o‘ziga xos nyuanslari bor, bu esa ularni turli vaziyatlarda farqli ma’noda ishlatishga olib keladi.

1. 〜ば (Shartli fe’l shakli)

Ishlatilishi:
• Natija faqat berilgan shart bajarilganda sodir bo‘ladi.
• So‘zlovchining sub’ektiv fikri yoki mulohazasi mavjud emas.

Tuzilishi:
• Fe’l: I guruh: あ bo‘g‘iniga o‘tkazib, ば qo‘shiladi. (例: 書く → 書けば)
• Fe’l: II guruh: れば qo‘shiladi. (例: 食べる → 食べれば)
• Fe’l: III guruh: する → すれば, 来る → 来れば

Misollar:

1. 雨が降れば、試合は中止になります。
(Agar yomg‘ir yog‘sa, o‘yin bekor qilinadi.)
2. この薬を飲めば、すぐ治りますよ。
(Agar bu dorini ichsangiz, tezda tuzalib ketasiz.)

Nyuans:
• Shart amalga oshishi muhim bo‘lgan holatlar uchun ishlatiladi.
• Amallarning mantiqiy ketma-ketligi ko‘rsatiladi.


2. 〜と (Natija-yuzaga kelish bog‘lanishi)

Ishlatilishi:
• Doimiy yoki tabiat qonunlarini ifodalashda ishlatiladi.
• Shart bajarilsa, natija avtomatik ravishda yuzaga keladi.

Tuzilishi:
• Fe’lning lug‘aviy shakli + と

Misollar:

1. 春になると、桜が咲きます。
(Bahor kelishi bilan, olcha gullari ochiladi.)
2. このボタンを押すと、ドアが開きます。
(Bu tugmani bossangiz, eshik ochiladi.)

Nyuans:
• Natija majburan yuzaga keladigan yoki tabiiy jarayon.
• So‘zlovchining ixtiyoriy harakati yoki istagi ko‘rsatilmaydi.

3. 〜たら (Shart yoki vaqt bog‘lanishi)

Ishlatilishi:
• Shartni yoki voqeani sodir bo‘lganidan keyingi holatni ifodalaydi.
• Har ikki so‘zlovchining ixtiyoriy harakatini yoki istagini ifodalashi mumkin.

Tuzilishi:
• Fe’lning た shakli + ら
• Sifatlar: い sifatlar: kunkei + たら (例: 安い → 安かったら)
な sifatlar: + だったら (例: 静か → 静かだったら)

Misollar:

1. 雨が降ったら、試合をやめます。
(Agar yomg‘ir yog‘sa, o‘yinni to‘xtatamiz.)
2. 宿題が終わったら、遊びに行きましょう。
(Uy vazifasini tugatsangiz, o‘ynashga chiqamiz.)

Nyuans:
• Haqiqiy hayotdagi vaziyatlar uchun ishlatiladi.
• Natija ko‘pincha ixtiyoriy yoki shaxsiy qarorga bog‘liq.

JAPANESE PRO