Чумчуқлар ҳақида:
1. Чумчуқлар кўчманчи қушлар эмас. Улар жуда кичкина бўлишига қарамай, совуқдан қўрқмайдилар . Энг қахратон совуқ кунларда хам чумчуқлар қор билан қопланган дарахтларда гўёки аёзбобонинг ёрдамчаларига ўхшаб ўтиришади.
2. Чумчуқлар ўз полапонларини фақат ҳашаротлар билан боқадилар . Уларнинг ўзлари ҳам ҳашаротларни истеъмол қилишни ёқтирадилар . Айнан баҳорда чумчуқларнинг фойдаси кўпроқ сезилади – бир жуфт чумчуқ оиласи бир ойда боғу-роғларга зараркунандалик қилаётган хашаротлардан 3 килограммигача ейиши мумкин!
3. Чумчуқлар кўлмакларда ўзларини чайқаганларида, бу об-ҳавонинн ўзгаришининг белгиси хисобланади . Қуёш ёруғлигида анча қизиб қолган кўлмаклардаги сузувчи чумчуқлар нафақат бир-бирлари билан ҳазиллашадилар , балки улар ҳаво ўзгаришини ҳам ҳис қиладилар . Агар чумчуқлар сувда чайқалсалар – қуёшли кун бўлади, лекин агар қурғоқчиликни ҳис қилишса, сувда эмас, қум ёки чангда чайқалишади.
4. Хитойда чумчуқларнинг йўқ бўлиб кетиши катта фожеага олиб келган. 20-асрнинг ўртасида Хитойда ҳосилни асраш учун чумчуқлар тўлиқ йўқ қилиб юборилган. Бу “Катта Хитой очлиги”га олиб келган: чунки чумчуқлар йўқ бўлганидан кейин ҳашаротлар – қуртлар ва хато-шиллиқуртларнинг сони кўпайиб кетган. Улар барча донларни йўқ қилиб юборишган. Натижада 1959-1961 йилларда 16 дан 45 миллионгача одам очликдан ҳалок бўлган. Бу инсоният тарихидаги энг йирик очарчилик бўлган. Шунинг учун хитойликлар яна қўшни мамлакатлардан чумчуқ сотиб олиб, уларни қайта кўпайтиришган. Бугунги кунда Хитойда чумчуқларга жуда эҳтиёткорлик билан муносабатда бўлишади!
Маккада мени қувонтирган нарсалардан яна бири шаҳарда чумчуқларнинг кўплиги бўлди.
1. Чумчуқлар кўчманчи қушлар эмас. Улар жуда кичкина бўлишига қарамай, совуқдан қўрқмайдилар . Энг қахратон совуқ кунларда хам чумчуқлар қор билан қопланган дарахтларда гўёки аёзбобонинг ёрдамчаларига ўхшаб ўтиришади.
2. Чумчуқлар ўз полапонларини фақат ҳашаротлар билан боқадилар . Уларнинг ўзлари ҳам ҳашаротларни истеъмол қилишни ёқтирадилар . Айнан баҳорда чумчуқларнинг фойдаси кўпроқ сезилади – бир жуфт чумчуқ оиласи бир ойда боғу-роғларга зараркунандалик қилаётган хашаротлардан 3 килограммигача ейиши мумкин!
3. Чумчуқлар кўлмакларда ўзларини чайқаганларида, бу об-ҳавонинн ўзгаришининг белгиси хисобланади . Қуёш ёруғлигида анча қизиб қолган кўлмаклардаги сузувчи чумчуқлар нафақат бир-бирлари билан ҳазиллашадилар , балки улар ҳаво ўзгаришини ҳам ҳис қиладилар . Агар чумчуқлар сувда чайқалсалар – қуёшли кун бўлади, лекин агар қурғоқчиликни ҳис қилишса, сувда эмас, қум ёки чангда чайқалишади.
4. Хитойда чумчуқларнинг йўқ бўлиб кетиши катта фожеага олиб келган. 20-асрнинг ўртасида Хитойда ҳосилни асраш учун чумчуқлар тўлиқ йўқ қилиб юборилган. Бу “Катта Хитой очлиги”га олиб келган: чунки чумчуқлар йўқ бўлганидан кейин ҳашаротлар – қуртлар ва хато-шиллиқуртларнинг сони кўпайиб кетган. Улар барча донларни йўқ қилиб юборишган. Натижада 1959-1961 йилларда 16 дан 45 миллионгача одам очликдан ҳалок бўлган. Бу инсоният тарихидаги энг йирик очарчилик бўлган. Шунинг учун хитойликлар яна қўшни мамлакатлардан чумчуқ сотиб олиб, уларни қайта кўпайтиришган. Бугунги кунда Хитойда чумчуқларга жуда эҳтиёткорлик билан муносабатда бўлишади!
Маккада мени қувонтирган нарсалардан яна бири шаҳарда чумчуқларнинг кўплиги бўлди.