100-ҚИСМ
Бирор нима сотиб олмоқчи бўлсангиз, сизни хурсанд қилиб яна ўша бузуқ аммо, ширин талаффузи билан “подесевле” дейди. Биринчи марта борганимизда Шаҳлони кулгидан зўрға тўхтатгандик. Шайтон қитиқлагандек кулаверди, кулаверди. Ҳозир анча қулоғи ўрганиб қолган. Хитойча талаффуз билан, уларга мос ҳолда яна айнан уларга ўхшаб “не пелезивай” деб қўяди.
Мен эса кўпинча бинолар пештоқига катта-катта қилиб ёзилган хитой ёзувлари тагидан жой олган русча сўзлардаги қўпол ва кулгили хатоларни ўқишни хуш кўраман. Гарчи рус тилини жуда яхши билмасам-да, лекин тўғри ва нотўғри ёзилган сўзларни фарқлай оламан. Эсимда қолганлари ва менга табассум берганлари анчагина, масалан: “Самый центр мужчин”, “Красивый дом пелеменный”, “Встреча чемодана и сумки”, “Мужская и модная одежда”...
Бунақасини албатта, фақат Хэйхэда кўришингиз мумкин. Бундан ташқари, Хэйхэ ранго-ранг, гўзал чироқлари билан ҳам барчани мафтун этади. Аслида Хитойнинг деярли барча шаҳарларини кечки пайт чироқлар ўлкаси дейиш мумкин дейишади. Лекин биз ўз кўзимиз билан фақат Хэйхэни кўрганмиз ва у кўзни қамаштирувчи чироқлари билан хотирамизга муҳрланган. Бу ерда нафақат истироҳат боғлари, кўчалар ва пештоқлар, балки барча иншоотлар бор бўйича чироқлар билан безатилган. Кундузи уни қай ҳолатда кўрган бўлсангиз, кечки пайт у худди шу ҳолида ял-ял ёниб туради.
Эслаганим сари Хэйхэга ўтгим келди. Теплоход атрофидаги ғимир-ғимир қилаётган одамларга ҳавас билан боқдим.
Амурдан ўтганингиздан кейин сизни таксичилар то Хэйхэнинг марказигача, бор-йўғи беш юан билан олиб бориб қўяди. Улар бажонидил рублни ҳам қабул қилаверади. Яна у ерда сизга, юкингизга кўмак берувчи ўнлаб “хелпер”лар, яъни, бизнинг тил билан айтганда ҳаммоллар қулоқни қитиқловчи талаффуз билан “Моя не хулигана, моя — помогайка!” дея ўзига чорлаб туради. Хуллас, бу шаҳарни мен ўзим учун “Табассум ўлкаси” деб атаганман. Чунки ҳали бирор марта бу ерда кўнгилсиз нарсага дуч келмадим. Ҳар қадамимда юзимга кулгу югурса югурганки, асло дилим хира бўлмайди.
“Агар яқин орада “иш” бўлмаса, шунчаки айланиб келиш учун Хэйхэга ўтаман. Балки, Шаҳло ва Жамила ҳам борар...” — ичимда қарор қилдим.
Эндигина Жамила билан боғлиқ кўнгилсизликни унутиб овунган эканман. Яна эсимга тушди-ю, хотираларим берган хуш кайфият қайнаган сувнинг юзидаги буғлар каби қайгадир ғойиб бўлди.
“Пиқиллаб йиғлаб, тўнғиллаб Шаҳлони ҳам қон қилиб ўтиргандир? Шаҳло ҳам мени шошқалоқлик ва бефаросатсизликда айблаб, койиб олган бўлиши ҳам мумкин! У шунақа! Ҳеч қачон опам, яқиним аяб деб ўтирмайди. Кўнглида кечаётган гапларни айтади-қўяди. Шу феъли сабаб на қайнонаси билан чиқишди, на эри билан. Бетгачопар кимга ҳам ёқарди. Биргина мен унинг бу “эрка”лигига кўникканман. Ҳатто, онам ҳам кўтармайди, бу қилиғини. Дарров оғзини ёпишга уринади...”
МУАЛЛИФ: НАРГИЗА УСАНБОЕВА
Давоми бор...
@ibratlii_xikoyalar
Бирор нима сотиб олмоқчи бўлсангиз, сизни хурсанд қилиб яна ўша бузуқ аммо, ширин талаффузи билан “подесевле” дейди. Биринчи марта борганимизда Шаҳлони кулгидан зўрға тўхтатгандик. Шайтон қитиқлагандек кулаверди, кулаверди. Ҳозир анча қулоғи ўрганиб қолган. Хитойча талаффуз билан, уларга мос ҳолда яна айнан уларга ўхшаб “не пелезивай” деб қўяди.
Мен эса кўпинча бинолар пештоқига катта-катта қилиб ёзилган хитой ёзувлари тагидан жой олган русча сўзлардаги қўпол ва кулгили хатоларни ўқишни хуш кўраман. Гарчи рус тилини жуда яхши билмасам-да, лекин тўғри ва нотўғри ёзилган сўзларни фарқлай оламан. Эсимда қолганлари ва менга табассум берганлари анчагина, масалан: “Самый центр мужчин”, “Красивый дом пелеменный”, “Встреча чемодана и сумки”, “Мужская и модная одежда”...
Бунақасини албатта, фақат Хэйхэда кўришингиз мумкин. Бундан ташқари, Хэйхэ ранго-ранг, гўзал чироқлари билан ҳам барчани мафтун этади. Аслида Хитойнинг деярли барча шаҳарларини кечки пайт чироқлар ўлкаси дейиш мумкин дейишади. Лекин биз ўз кўзимиз билан фақат Хэйхэни кўрганмиз ва у кўзни қамаштирувчи чироқлари билан хотирамизга муҳрланган. Бу ерда нафақат истироҳат боғлари, кўчалар ва пештоқлар, балки барча иншоотлар бор бўйича чироқлар билан безатилган. Кундузи уни қай ҳолатда кўрган бўлсангиз, кечки пайт у худди шу ҳолида ял-ял ёниб туради.
Эслаганим сари Хэйхэга ўтгим келди. Теплоход атрофидаги ғимир-ғимир қилаётган одамларга ҳавас билан боқдим.
Амурдан ўтганингиздан кейин сизни таксичилар то Хэйхэнинг марказигача, бор-йўғи беш юан билан олиб бориб қўяди. Улар бажонидил рублни ҳам қабул қилаверади. Яна у ерда сизга, юкингизга кўмак берувчи ўнлаб “хелпер”лар, яъни, бизнинг тил билан айтганда ҳаммоллар қулоқни қитиқловчи талаффуз билан “Моя не хулигана, моя — помогайка!” дея ўзига чорлаб туради. Хуллас, бу шаҳарни мен ўзим учун “Табассум ўлкаси” деб атаганман. Чунки ҳали бирор марта бу ерда кўнгилсиз нарсага дуч келмадим. Ҳар қадамимда юзимга кулгу югурса югурганки, асло дилим хира бўлмайди.
“Агар яқин орада “иш” бўлмаса, шунчаки айланиб келиш учун Хэйхэга ўтаман. Балки, Шаҳло ва Жамила ҳам борар...” — ичимда қарор қилдим.
Эндигина Жамила билан боғлиқ кўнгилсизликни унутиб овунган эканман. Яна эсимга тушди-ю, хотираларим берган хуш кайфият қайнаган сувнинг юзидаги буғлар каби қайгадир ғойиб бўлди.
“Пиқиллаб йиғлаб, тўнғиллаб Шаҳлони ҳам қон қилиб ўтиргандир? Шаҳло ҳам мени шошқалоқлик ва бефаросатсизликда айблаб, койиб олган бўлиши ҳам мумкин! У шунақа! Ҳеч қачон опам, яқиним аяб деб ўтирмайди. Кўнглида кечаётган гапларни айтади-қўяди. Шу феъли сабаб на қайнонаси билан чиқишди, на эри билан. Бетгачопар кимга ҳам ёқарди. Биргина мен унинг бу “эрка”лигига кўникканман. Ҳатто, онам ҳам кўтармайди, бу қилиғини. Дарров оғзини ёпишга уринади...”
МУАЛЛИФ: НАРГИЗА УСАНБОЕВА
Давоми бор...
@ibratlii_xikoyalar