Gender tenglik haqida gap borganda , ba‘zilar buni milliyligimizga xos bo‘lmagan jihat deb qarashadi . Ayrimlar esa gender tenglik - bu millatimizga xos ekanini ta‘kidlashadi .
O‘zbekistonda qizlar va ayollar huquqlarini kengaytirish borasida ulkan sa‘y-harakatlar amalga oshirilmoqda . Salmoqli yutuqlarga ham erishilmoqda . Ammo , qizlar va ayollar uchun teng imkoniyatlar yaratish borasida hali ko‘p ishlar qilinishi kerak . Shu bois , oxirgi vaqtlarda qulog‘imizga "gender tenglik" tushunchasi tez-tez chalinmoqda . Aholining ayrim qatlami bu tushunchani milliyligimizga xos deya ta‘kidlasa , qolganlar bu fikrni inkor etishmoqda . Bu haqida mulohazalarim va o‘z xulosamni essem davomida keltirib o‘taman.
Dastlab gender tenglik nima ekanligini anglab olsak . Gender tenglik- oilada , jamiyatda umuman ijtimoiy hayotda erkaklar va ayollar o‘rtasida teng huquqlarga erishish demakdir . O‘zbekiston gender tenglik ko‘rsatkichi ro‘yxatida 2019-yildan beri qatnashib kelmoqda . Birlashgan Millatlar Tashkilotining Aholishunoslik jamg‘armasi O‘zbekistondagi har 100 000 ayoldan 29 nafari gender tengsizlik sabab vafot etishini ta‘kidlagan . Aynan gender tenglikning borligi ayollarimizga nisbatan bo‘layotgan huquqiy buzg‘unchiliklarni , zo‘ravonliklarni kamaytiradi . Bu esa ayollarning o‘ziga bo‘lgan ishonchini yana bir qadar oshiradi . Aslini olganda , bu tenglik ham ayollar , ham erkaklar uchun . Ammo ko‘p holatlarda ayollarga nisbatan ta‘qiqlar qo‘yilishi sabab avval ayollar xayolimizga keladi .Bitta huquq ham erkakda , ham ayolda bo‘lsa-yu , erkak bu huquqdan foydalansa , ammo ayol ayol bo‘lgani sabab foydalana olmasa , mana qayerda xatolik .Bu xatoliklar esa jamiyatda erkaklar ustun , ayollar quyiroqda degan tushunchalarni "qo‘llab-quvvatlaydi".
Endi tanganing ikkinchi tomoniga nazar tashlasak . Ko‘pchilik: "Gender tenglik milliyligimizga xos emas , u G‘arbdan kirib kelgan",- degan fikrlarni bot-bot takrorlashadi. To‘g‘ri , gender tenglik atamasi dastlab G‘arbda shakllangan . Ammo , bu tushuncha biz uchun yangilil emas . Islom dinida ayollarni xo‘rlamaslik , qizlarni tirik ko‘mmaslik , ular jannatga eltuvchi ekanligi haqida uqtirilgan . Binobarin ,Qur‘oni Karimda ham : " Odam bolalarini batahqiq qildik , mukarram qildik , hurmatli qildik " , - deya aytilgan . Dinimizda erkak ulug‘lanib , ayol kamsitilmagan . Biz uchun yana qanday isbot kerakki , ayollar ham erkaklar bilan teng huquqli ekanligi haqida .
Mening fikrimcha , gender tenglikning mavjudligi bu bir qadar yaxshi . U ayol-qizlarimiz uchun imkon eshiklari ochmoqda . Bugungi kunda sport sohasidagi , ta‘lim sohasidagi ayollarimizning yutuqlarini keltirish bilan kifoyalanamiz . Va yana ilova qilib aytamanki , ayollarimiz doim ham oilada gender tengliknj ro‘kach qilavermay , o‘z vazifalarida bo‘lishsa bu yana ham nur ustiga a‘lo nur .
So‘ngso‘z o‘rnida bir so‘z , bugungi kunda ham , avval ham gender tenglik bo‘yicha muammolar yetarli bo‘lgan . Shunchaki , har birimiz o‘z haq-huquqlarimizni bilib yashasak , shuning o‘zi kifoya.
O‘quvchimiz Ruxshona
Do‘stlarni taklif qilish uchun faqatgina havolani jo‘natish mumkin.
👉@essewithOtabek
O‘zbekistonda qizlar va ayollar huquqlarini kengaytirish borasida ulkan sa‘y-harakatlar amalga oshirilmoqda . Salmoqli yutuqlarga ham erishilmoqda . Ammo , qizlar va ayollar uchun teng imkoniyatlar yaratish borasida hali ko‘p ishlar qilinishi kerak . Shu bois , oxirgi vaqtlarda qulog‘imizga "gender tenglik" tushunchasi tez-tez chalinmoqda . Aholining ayrim qatlami bu tushunchani milliyligimizga xos deya ta‘kidlasa , qolganlar bu fikrni inkor etishmoqda . Bu haqida mulohazalarim va o‘z xulosamni essem davomida keltirib o‘taman.
Dastlab gender tenglik nima ekanligini anglab olsak . Gender tenglik- oilada , jamiyatda umuman ijtimoiy hayotda erkaklar va ayollar o‘rtasida teng huquqlarga erishish demakdir . O‘zbekiston gender tenglik ko‘rsatkichi ro‘yxatida 2019-yildan beri qatnashib kelmoqda . Birlashgan Millatlar Tashkilotining Aholishunoslik jamg‘armasi O‘zbekistondagi har 100 000 ayoldan 29 nafari gender tengsizlik sabab vafot etishini ta‘kidlagan . Aynan gender tenglikning borligi ayollarimizga nisbatan bo‘layotgan huquqiy buzg‘unchiliklarni , zo‘ravonliklarni kamaytiradi . Bu esa ayollarning o‘ziga bo‘lgan ishonchini yana bir qadar oshiradi . Aslini olganda , bu tenglik ham ayollar , ham erkaklar uchun . Ammo ko‘p holatlarda ayollarga nisbatan ta‘qiqlar qo‘yilishi sabab avval ayollar xayolimizga keladi .Bitta huquq ham erkakda , ham ayolda bo‘lsa-yu , erkak bu huquqdan foydalansa , ammo ayol ayol bo‘lgani sabab foydalana olmasa , mana qayerda xatolik .Bu xatoliklar esa jamiyatda erkaklar ustun , ayollar quyiroqda degan tushunchalarni "qo‘llab-quvvatlaydi".
Endi tanganing ikkinchi tomoniga nazar tashlasak . Ko‘pchilik: "Gender tenglik milliyligimizga xos emas , u G‘arbdan kirib kelgan",- degan fikrlarni bot-bot takrorlashadi. To‘g‘ri , gender tenglik atamasi dastlab G‘arbda shakllangan . Ammo , bu tushuncha biz uchun yangilil emas . Islom dinida ayollarni xo‘rlamaslik , qizlarni tirik ko‘mmaslik , ular jannatga eltuvchi ekanligi haqida uqtirilgan . Binobarin ,Qur‘oni Karimda ham : " Odam bolalarini batahqiq qildik , mukarram qildik , hurmatli qildik " , - deya aytilgan . Dinimizda erkak ulug‘lanib , ayol kamsitilmagan . Biz uchun yana qanday isbot kerakki , ayollar ham erkaklar bilan teng huquqli ekanligi haqida .
Mening fikrimcha , gender tenglikning mavjudligi bu bir qadar yaxshi . U ayol-qizlarimiz uchun imkon eshiklari ochmoqda . Bugungi kunda sport sohasidagi , ta‘lim sohasidagi ayollarimizning yutuqlarini keltirish bilan kifoyalanamiz . Va yana ilova qilib aytamanki , ayollarimiz doim ham oilada gender tengliknj ro‘kach qilavermay , o‘z vazifalarida bo‘lishsa bu yana ham nur ustiga a‘lo nur .
So‘ngso‘z o‘rnida bir so‘z , bugungi kunda ham , avval ham gender tenglik bo‘yicha muammolar yetarli bo‘lgan . Shunchaki , har birimiz o‘z haq-huquqlarimizni bilib yashasak , shuning o‘zi kifoya.
O‘quvchimiz Ruxshona
Do‘stlarni taklif qilish uchun faqatgina havolani jo‘natish mumkin.
👉@essewithOtabek