Retikulyar farmatsiya
Har kuni uyg‘onamiz, diqqatimizni jamlaymiz, atrofimizdagi hodisalarga munosabat bildiramiz, charchaymiz va yana uxlaymiz. Bu jarayonlarning orqasida miyamizning o‘ziga xos mexanizmi – retikulyar farmatsiya ishlaydi. U organizmning uyg‘oqlik, uyqu, diqqat, refleks va vegetativ funksiyalarini boshqaruvchi markaz hisoblanadi.
•Retikulyar farmatsiya nima?
Retikulyar farmatsiya – bu miya ustunida joylashgan murakkab neyron tarmog‘i bo‘lib, butun markaziy asab tizimi bilan bog‘langan. Bu tizim miyamizning “signal filtri” sifatida ishlaydi ya'ni bizni muhim narsalarga diqqat qaratishga majbur qiladi, keraksiz signallarni bloklaydi va umumiy faoliyatimizni muvofiqlashtiradi.
•Uning asosiy vazifasi nimalardan iborat?
✅ Uyg‘oqlik va diqqatni boshqarish – retikulyar farmatsiya faol bo‘lsa, biz hushyormiz, diqqatimiz joyida. U sustlashsa, charchoq yoki hatto koma holati kuzatilishi mumkin.
✅ Uyqu ritmini tartibga solish – retikulyar farmatsiya uyqu va uyg‘oqlikni muvofiqlashtirib, tun va kunduzga moslashishda yordam beradi.
✅ Sezgi signallarini filtrlash – Masalan, shovqinli joyda do‘stingizning ovozini yaxshi eshitishingiz yoki tunda kichik shovqindan uyg‘onishingiz aynan retikulyar farmatsiya ishining natijasidir.
✅ Vegetativ funksiyalarni boshqarish – Yurak urishi, qon bosimi, nafas olish kabi jarayonlar retikulyar farmatsiya nazorati ostida.
✅ Harakatlarni muvofiqlashtirish – retikulyar farmatsiya reflektor harakatlar va muvozanatni saqlashga yordam beradi.
•Retikulyar farmatsiya ishlashdan to‘xtasa nima boʻladi?
Agar retikulyar farmatsiya normal ishlamasa, inson tez charchaydi, diqqatni jamlay olmaydi, uyqu buzilishi, hatto vegetativ disfunksiyalar (qon bosimi o‘zgarishi, yurak ritmining buzilishi) yuzaga kelishi mumkin.
Xulosa qiladigan boʻlsak retikulyar farmatsiya – bu miyamizning “orqa fonida” ishlaydigan, lekin hayotimizga bevosita ta’sir qiluvchi tizim. Uni yaxshi holatda ushlab turish uchun sog‘lom uyqu, stressni kamaytirish va muntazam jismoniy faollik muhim rol o‘ynaydi.
@bibliofilllll
Har kuni uyg‘onamiz, diqqatimizni jamlaymiz, atrofimizdagi hodisalarga munosabat bildiramiz, charchaymiz va yana uxlaymiz. Bu jarayonlarning orqasida miyamizning o‘ziga xos mexanizmi – retikulyar farmatsiya ishlaydi. U organizmning uyg‘oqlik, uyqu, diqqat, refleks va vegetativ funksiyalarini boshqaruvchi markaz hisoblanadi.
•Retikulyar farmatsiya nima?
Retikulyar farmatsiya – bu miya ustunida joylashgan murakkab neyron tarmog‘i bo‘lib, butun markaziy asab tizimi bilan bog‘langan. Bu tizim miyamizning “signal filtri” sifatida ishlaydi ya'ni bizni muhim narsalarga diqqat qaratishga majbur qiladi, keraksiz signallarni bloklaydi va umumiy faoliyatimizni muvofiqlashtiradi.
•Uning asosiy vazifasi nimalardan iborat?
✅ Uyg‘oqlik va diqqatni boshqarish – retikulyar farmatsiya faol bo‘lsa, biz hushyormiz, diqqatimiz joyida. U sustlashsa, charchoq yoki hatto koma holati kuzatilishi mumkin.
✅ Uyqu ritmini tartibga solish – retikulyar farmatsiya uyqu va uyg‘oqlikni muvofiqlashtirib, tun va kunduzga moslashishda yordam beradi.
✅ Sezgi signallarini filtrlash – Masalan, shovqinli joyda do‘stingizning ovozini yaxshi eshitishingiz yoki tunda kichik shovqindan uyg‘onishingiz aynan retikulyar farmatsiya ishining natijasidir.
✅ Vegetativ funksiyalarni boshqarish – Yurak urishi, qon bosimi, nafas olish kabi jarayonlar retikulyar farmatsiya nazorati ostida.
✅ Harakatlarni muvofiqlashtirish – retikulyar farmatsiya reflektor harakatlar va muvozanatni saqlashga yordam beradi.
•Retikulyar farmatsiya ishlashdan to‘xtasa nima boʻladi?
Agar retikulyar farmatsiya normal ishlamasa, inson tez charchaydi, diqqatni jamlay olmaydi, uyqu buzilishi, hatto vegetativ disfunksiyalar (qon bosimi o‘zgarishi, yurak ritmining buzilishi) yuzaga kelishi mumkin.
Xulosa qiladigan boʻlsak retikulyar farmatsiya – bu miyamizning “orqa fonida” ishlaydigan, lekin hayotimizga bevosita ta’sir qiluvchi tizim. Uni yaxshi holatda ushlab turish uchun sog‘lom uyqu, stressni kamaytirish va muntazam jismoniy faollik muhim rol o‘ynaydi.
@bibliofilllll