#sanksiya #jazolar
Qamoqqa olish
❗️ Bu jinoiy jazo emas. Ehtiyot chorasi hisoblanadi. Xoʻsh, “ehtiyot chorasi” nima?
👮 Jinoiy qilmish sodir etilgani haqida huquqni muhofaza qiluvchi organlarga xabar keldi. Shunda mazkur ishga aloqador shaxslar jinoyat protsessiga jalb etiladi. Deylik, gumon qilinuvchi yoki ayblanuvchi tariqasida. Endi shaxsning ishga qaysi maqomda jalb qilingani va yuz bergan jinoiy qilmishning ogʻir-yengilligidan kelib chiqib, ularga nisbatan protsessual majburlov chorasi tayinlanishiga ehtiyoj tugʻiladi (ehtiyot chorasi shular jumlasidandir). Sababi shuki, agar majburlov chorasi belgilanmasa, jinoyat ishida kim aybdor ekanligini topish qiyinlashadi. Haqiqatlarni aniqlashga toʻsqinlik qilinishi mumkin. Jinoiy harakatlar davom etaverishi ehtimoli boʻladi. Shu sababli qonun garov, qamoq, uy qamogʻi va boshqa ehtiyot choralarini belgilashga ruxsat bergan. Ehtiyot chorasi tayinlangan shaxs jinoyatchi degani emas. Mutlaqo aybsiz boʻlishi ham mumkin. Zero, shaxsning aybi sud hukmi bilan oʻz tasdigʻini topmagunicha u aybsiz maqomda boʻladi.
❕ Ehtiyot chorasi sifatida qamoqqa olish Jinoyat kodeksida uch yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlarda qoʻllanilishi mumkin. Masalan, tovlamachilik jinoyati uchun JK da (165-modda) uch yildan besh yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilangan. Demak, bu qilmish uchun qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasini qoʻllash mumkin. Shuningdek, ehtiyotsizlik oqibatida sodir etilib, buning uchun Jinoyat kodeksida besh yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar boʻyicha ham qamoqqa olish qoʻllanilishi mumkin.
👮♀️ Ayrim hollarda uch yilgacha muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlarda ham qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi qoʻllanilishi mumkin. Aytaylik, shaxs firibgarlik jinoyati yuzasidan ishga ayblanuvchi sifatida jalb qilingan. Bu shaxsga nisbatan garov tariqasidagi ehtiyot chorasi tayinlanganiga qaramay, oʻrnatilgan cheklov tartiblariga rioya etmadi. Shunda sanksiyasida 3 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilangan jinoyatni sodir etganlikda ayblanayotgan boʻlishiga qaramay, bu shaxsga berilgan ehtiyot chorasi oʻzgartirilib, qamoqqa olish qoʻllaniladi.
⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal
Qamoqqa olish
❗️ Bu jinoiy jazo emas. Ehtiyot chorasi hisoblanadi. Xoʻsh, “ehtiyot chorasi” nima?
👮 Jinoiy qilmish sodir etilgani haqida huquqni muhofaza qiluvchi organlarga xabar keldi. Shunda mazkur ishga aloqador shaxslar jinoyat protsessiga jalb etiladi. Deylik, gumon qilinuvchi yoki ayblanuvchi tariqasida. Endi shaxsning ishga qaysi maqomda jalb qilingani va yuz bergan jinoiy qilmishning ogʻir-yengilligidan kelib chiqib, ularga nisbatan protsessual majburlov chorasi tayinlanishiga ehtiyoj tugʻiladi (ehtiyot chorasi shular jumlasidandir). Sababi shuki, agar majburlov chorasi belgilanmasa, jinoyat ishida kim aybdor ekanligini topish qiyinlashadi. Haqiqatlarni aniqlashga toʻsqinlik qilinishi mumkin. Jinoiy harakatlar davom etaverishi ehtimoli boʻladi. Shu sababli qonun garov, qamoq, uy qamogʻi va boshqa ehtiyot choralarini belgilashga ruxsat bergan. Ehtiyot chorasi tayinlangan shaxs jinoyatchi degani emas. Mutlaqo aybsiz boʻlishi ham mumkin. Zero, shaxsning aybi sud hukmi bilan oʻz tasdigʻini topmagunicha u aybsiz maqomda boʻladi.
❕ Ehtiyot chorasi sifatida qamoqqa olish Jinoyat kodeksida uch yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlarda qoʻllanilishi mumkin. Masalan, tovlamachilik jinoyati uchun JK da (165-modda) uch yildan besh yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilangan. Demak, bu qilmish uchun qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasini qoʻllash mumkin. Shuningdek, ehtiyotsizlik oqibatida sodir etilib, buning uchun Jinoyat kodeksida besh yildan ortiq muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan jinoyatlarga doir ishlar boʻyicha ham qamoqqa olish qoʻllanilishi mumkin.
👮♀️ Ayrim hollarda uch yilgacha muddatga ozodlikdan mahrum qilish tariqasidagi jazo nazarda tutilgan qasddan sodir etilgan jinoyatlarga doir ishlarda ham qamoqqa olish tarzidagi ehtiyot chorasi qoʻllanilishi mumkin. Aytaylik, shaxs firibgarlik jinoyati yuzasidan ishga ayblanuvchi sifatida jalb qilingan. Bu shaxsga nisbatan garov tariqasidagi ehtiyot chorasi tayinlanganiga qaramay, oʻrnatilgan cheklov tartiblariga rioya etmadi. Shunda sanksiyasida 3 yilgacha ozodlikdan mahrum qilish jazosi belgilangan jinoyatni sodir etganlikda ayblanayotgan boʻlishiga qaramay, bu shaxsga berilgan ehtiyot chorasi oʻzgartirilib, qamoqqa olish qoʻllaniladi.
⚖ Huquq Chempioni — chempion huquqshunoslar uchun eng yaxshi kanal