Hayot – alamli bir dom. Fikrlovchi inson ulgʻayib, aqli kamolga yetganda, beixtiyor oʻzini qutulishning iloji boʻlmagan bir domga ilinganday his qiladi. Haqiqatan, uning ixtiyoridan tashqari, qandaydir tasodiflar orqasida yoʻqdan bor boʻlib, olamga keladi... Nega? U nega mavjudligining maʼnosini va maqsadini bilishni istaydi – unga aytilmaydi yoki aql bovar qilmaydigan soʻzlarni aytishadi; taqillatadi – unga eshik ochmaydilar; oʻlim ham uning ixtiyoridan tashqari keladi. Mana, turmadagi kishilar, umumiy baxtsizlik tufayli kishilar bir joyga toʻplanganlaridan ancha yengil tortganday boʻladilar, hayotda ham tahlil va umumiy xulosa chiqarishga moyil odamlar bir yerga yigʻilishib, erkin va sharafli gʻoyalarini oʻrtoqlashish bilan vaqt oʻtkazganlarida haligi dom sezilmaydi. Bu jihatdan aql hech qiyosiz huzur-halovatdir.
Anton Chexov "Oltinchi palata"
Anton Chexov "Oltinchi palata"