Ўзбекистон Республикаси Жиноят кодексининг 55 ва 56-моддаларига кўра:
55-модда. Жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар:
Айбланувчи томонидан жиноят содир этилишида қуйидаги ҳолатлар бўлса, улар суд томонидан жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар сифатида баҳоланади:
Айбини тан олиш ва чин кўнгилдан пушаймон бўлиш – Агар айбланувчи ўз қилмишини тан олиб, содир этган жиноятга чин дилдан афсус билдирса.
Етказилган зарарни қоплаш – Жабрланувчига етказилган зарарни ўз ихтиёри билан қопласа.
Оилавий ёки шахсий оғир вазиятлар – Жиноят оғир шахсий ёки оилавий ҳолатлар сабабли содир этилган бўлса.
Мажбурлаш туфайли содир этилган жиноят – Агар айбланувчи мажбурлаш ёки бошқа шахсга моддий ёки хизмат жиҳатидан қарам бўлган ҳолатда жиноят содир этган бўлса.
Кучли руҳий ҳаяжонланиш (аффект) ҳолатида содир этилган жиноят – Масалан, жабрланувчи томонидан зўравонлик ёки ҳақорат қилинганидан кейин вужудга келган ҳолатда.
56-модда. Жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар:
Суд томонидан айбланувчининг қилмишлари қуйидаги ҳолатларга мувофиқ келса, бу ҳолатлар жазони оғирлаштирувчи ҳолат сифатида баҳоланади:
Ёш бола ёки қарияга нисбатан жиноят – Агар жиноят жабрланувчига нисбатан ожизлиги туфайли содир этилган бўлса.
Ҳомиладор аёлга нисбатан жиноят – Ҳомиладорлиги айбланувчига аён бўлган ҳолда.
Шафқатсизлик ёки хавфли усулда содир этилган жиноят – Масалан, ўта шафқатсизлик билан ёки кўпчилик учун хавфли бўлган усуллардан фойдаланилган ҳолда.
Маст ёки гиёванд ҳолатда содир этилган жиноят – Жиноят алкоголь ёки наркотик моддалар таъсирида содир этилган бўлса.
Илгари ҳам жиноят содир этганлик – Агар айбланувчи олдиндан ҳам қасддан жиноят содир этган бўлса, ёки ушбу ҳолат қасддан такрорланса.
Оммавий тартибсизликлар ёки фавқулодда ҳолат вақтида содир этилган жиноят – Жамоат хавфсизлигига алоҳида зарар етказган ҳолатларда.
Суд ҳар икки моддадаги ҳолатларни ҳам ҳисобга олади ва жиноятнинг оғирлиги ҳамда айбланувчининг шахсий ҳолатидан келиб чиқиб жазо тайинлайди.
Обуна бўлиш: 📱 @advokat_eshonkulov
Савол йўллаш: ❓ @order701
__________
55-модда. Жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар:
Айбланувчи томонидан жиноят содир этилишида қуйидаги ҳолатлар бўлса, улар суд томонидан жазони енгиллаштирувчи ҳолатлар сифатида баҳоланади:
Айбини тан олиш ва чин кўнгилдан пушаймон бўлиш – Агар айбланувчи ўз қилмишини тан олиб, содир этган жиноятга чин дилдан афсус билдирса.
Етказилган зарарни қоплаш – Жабрланувчига етказилган зарарни ўз ихтиёри билан қопласа.
Оилавий ёки шахсий оғир вазиятлар – Жиноят оғир шахсий ёки оилавий ҳолатлар сабабли содир этилган бўлса.
Мажбурлаш туфайли содир этилган жиноят – Агар айбланувчи мажбурлаш ёки бошқа шахсга моддий ёки хизмат жиҳатидан қарам бўлган ҳолатда жиноят содир этган бўлса.
Кучли руҳий ҳаяжонланиш (аффект) ҳолатида содир этилган жиноят – Масалан, жабрланувчи томонидан зўравонлик ёки ҳақорат қилинганидан кейин вужудга келган ҳолатда.
56-модда. Жазони оғирлаштирувчи ҳолатлар:
Суд томонидан айбланувчининг қилмишлари қуйидаги ҳолатларга мувофиқ келса, бу ҳолатлар жазони оғирлаштирувчи ҳолат сифатида баҳоланади:
Ёш бола ёки қарияга нисбатан жиноят – Агар жиноят жабрланувчига нисбатан ожизлиги туфайли содир этилган бўлса.
Ҳомиладор аёлга нисбатан жиноят – Ҳомиладорлиги айбланувчига аён бўлган ҳолда.
Шафқатсизлик ёки хавфли усулда содир этилган жиноят – Масалан, ўта шафқатсизлик билан ёки кўпчилик учун хавфли бўлган усуллардан фойдаланилган ҳолда.
Маст ёки гиёванд ҳолатда содир этилган жиноят – Жиноят алкоголь ёки наркотик моддалар таъсирида содир этилган бўлса.
Илгари ҳам жиноят содир этганлик – Агар айбланувчи олдиндан ҳам қасддан жиноят содир этган бўлса, ёки ушбу ҳолат қасддан такрорланса.
Оммавий тартибсизликлар ёки фавқулодда ҳолат вақтида содир этилган жиноят – Жамоат хавфсизлигига алоҳида зарар етказган ҳолатларда.
Суд ҳар икки моддадаги ҳолатларни ҳам ҳисобга олади ва жиноятнинг оғирлиги ҳамда айбланувчининг шахсий ҳолатидан келиб чиқиб жазо тайинлайди.
Обуна бўлиш: 📱 @advokat_eshonkulov
Савол йўллаш: ❓ @order701
__________