Oshqozon va 12 Barmoqli Ichak Yarasi: Asosiy Farqlari
Oshqozon yarasi (gastrik yara) va 12 barmoqli ichak yarasi (duodenal yara) — peptik yaralar turkumiga kiruvchi kasalliklar bo‘lib, ular asosan oshqozon yoki ichak devorining shilliq qavati shikastlanishi bilan tavsiflanadi.
Oshqozon yarasi — Oshqozonning shilliq qavatida, ko‘pincha antral yoki incisura angularis sohalarida uchraydi.
12 barmoqli ichak yarasi — Ko‘pincha 12 barmoqli ichakning bulb (birinchi segment) qismida rivojlanadi.
Oshqozon yarasi — Kattaroq yoshdagi bemorlarda, ayniqsa 50 yoshdan oshganlarda ko‘proq uchraydi.
12 barmoqli ichak yarasi — 30-40 yosh oralig‘idagi yosh bemorlar orasida keng tarqalgan.
Oshqozon yarasi — Asosan NSAID (nonsteroid yallig‘lanishga qarshi dorilar) qo'llash, chekish, va H. pylori infeksiyasi bilan bog‘liq. NSAIDlar prostaglandinlar sintezini pasaytirib, shilliq qavatning himoya qobiliyatini zaiflashtiradi.
12 barmoqli ichak yarasi — Asosan H. pylori infeksiyasi bilan bog‘liq bo‘lib, ichakning shilliq qavatini kislotaga nisbatan ta'sirchan qilib qo'yadi.
Oshqozon yarasi — Ovqatdan keyin taxminan 30-60 daqiqa o‘tib epigastrik sohada og‘riq kuchayadi, bu esa bemorda ovqatlanish bilan bog‘liq noqulaylik tug‘diradi.
12 barmoqli ichak yarasi — Och qolganda yoki ovqatlanishdan oldin og‘riq kuchayadi; ovqatlanganda esa og‘riq yengillashadi, shuning uchun bemorlar ovqatlanishni ko‘proq xohlashlari mumkin.
Oshqozon yarasi — Oshqozon kislota sekretsiyasi normal yoki pasaygan bo‘lishi mumkin.
12 barmoqli ichak yarasi — Kislota sekretsiyasi odatda oshib ketgan bo‘lib, bu ichak shilliq qavatini doimiy zararlanishiga olib keladi.
Oshqozon yarasi — Malignizatsiya xavfi mavjud, ya'ni oshqozon yarasi oshqozon saratoniga aylanishi ehtimoli bor.
12 barmoqli ichak yarasi — Saraton xavfi past, ammo qon ketishi, perforatsiya va stenoz kabi asoratlar rivojlanishi mumkin.
©Space Med
📊⛓ @Patologiya_uz
Oshqozon yarasi (gastrik yara) va 12 barmoqli ichak yarasi (duodenal yara) — peptik yaralar turkumiga kiruvchi kasalliklar bo‘lib, ular asosan oshqozon yoki ichak devorining shilliq qavati shikastlanishi bilan tavsiflanadi.
Lokalizatsiya
Oshqozon yarasi — Oshqozonning shilliq qavatida, ko‘pincha antral yoki incisura angularis sohalarida uchraydi.
12 barmoqli ichak yarasi — Ko‘pincha 12 barmoqli ichakning bulb (birinchi segment) qismida rivojlanadi.
Yoshi bilan bog‘liq xususiyatlar
Oshqozon yarasi — Kattaroq yoshdagi bemorlarda, ayniqsa 50 yoshdan oshganlarda ko‘proq uchraydi.
12 barmoqli ichak yarasi — 30-40 yosh oralig‘idagi yosh bemorlar orasida keng tarqalgan.
Etiologiyasi
Oshqozon yarasi — Asosan NSAID (nonsteroid yallig‘lanishga qarshi dorilar) qo'llash, chekish, va H. pylori infeksiyasi bilan bog‘liq. NSAIDlar prostaglandinlar sintezini pasaytirib, shilliq qavatning himoya qobiliyatini zaiflashtiradi.
12 barmoqli ichak yarasi — Asosan H. pylori infeksiyasi bilan bog‘liq bo‘lib, ichakning shilliq qavatini kislotaga nisbatan ta'sirchan qilib qo'yadi.
Klinik belgilari
Oshqozon yarasi — Ovqatdan keyin taxminan 30-60 daqiqa o‘tib epigastrik sohada og‘riq kuchayadi, bu esa bemorda ovqatlanish bilan bog‘liq noqulaylik tug‘diradi.
12 barmoqli ichak yarasi — Och qolganda yoki ovqatlanishdan oldin og‘riq kuchayadi; ovqatlanganda esa og‘riq yengillashadi, shuning uchun bemorlar ovqatlanishni ko‘proq xohlashlari mumkin.
Kislotalilik darajasi
Oshqozon yarasi — Oshqozon kislota sekretsiyasi normal yoki pasaygan bo‘lishi mumkin.
12 barmoqli ichak yarasi — Kislota sekretsiyasi odatda oshib ketgan bo‘lib, bu ichak shilliq qavatini doimiy zararlanishiga olib keladi.
Asoratlari
Oshqozon yarasi — Malignizatsiya xavfi mavjud, ya'ni oshqozon yarasi oshqozon saratoniga aylanishi ehtimoli bor.
12 barmoqli ichak yarasi — Saraton xavfi past, ammo qon ketishi, perforatsiya va stenoz kabi asoratlar rivojlanishi mumkin.
©Space Med
📊⛓ @Patologiya_uz