💥КУНДОШЛИ УЙ. (хаётли хикоя) 5-қисм.
УЗИ КЕТАР ЁР-ЁР.
У тонгни куз ёшлари билан каршила-дими ё тонг унинг юрак фарёдларига дош беролмай бош кутардими? Шу хо-надонга келин булиб тушганидан буён биринчи марта Гулширин ховли супу-риш учун, ширин уйкуда ётганларга но-нушта тайёрлаш учун чикмади.
Садокатнинг мукофоти хиёнат булса, нега одамлар бир-бирларидан садокат кутишади? Хиёнат азобига дуч келган одам нега бошкалар томонидан айбла-нади, унга тошлар отилади? Канийди, бу калб азобларидан кутулишнинг ило-жи булса. Кузларини юмса-ю, каттик уйкуга кетса, сунг кайтиб уйгонмаса...Унга азоб берганлар, хиёнат килганлар, юрагига озор етказганлар уз килмиш-ларидан пушаймон булишса. Кайнона-сининг шангиллаган овози унинг руё хаёлларини учириб юборди.
- Бахона топилди буларга. Энди кун бу-йи ёстик кучоклаб ётаверади. Карига-нимда келиннинг кулига каратиб куя-дими худойим?
"Бу уйда мендан бошка нонушта тай-ёрлайдиган, ховли супурадиган одам йукми? - юраги симиллади Гулширин-нинг. - Нега хеч ким Иродадан келин-лик вазифасини бажаришни талаб кил-майди? Жабр курган мен, нега яна айб-
дор килишади узимни?" Хурлиги келиб, бошига курпани буркаб олди. Куз ёшла-рини мана шу ёстигу курпадан булак хеч ким билмади. Уксиб-уксиб йиглади. Бир пайт бикинига тушган кучли зарб-дан бутун жисму жони огриди.
- Онамни хизматга куйиб, узинг хеч нарса булмагандай ётибсанми? -бакир-ган овози эшитилди Зохиднинг. Устидаги курпа уйнинг бир бурчагига улоктирилди. Тур урнингдан, онамга чой тайёрлаб бер! - эрининг куриниш важохатли эди.
- Мазам йук, ана, Ирода тайёрлаб бер-син, - келин булиб тушганидан буён би-
ринчи марта Гулширин эрига, бу хона-дон эгаларига нисбатан исён кутарди
- Тилинг чикиб колибдими сенинг? - Зо-хид бир зарб билан хотинини силтаб тортиб, урнидан тургизди. Кеча букиб ичганидан унинг ковоклари шишиб кет-ган, огзидан бадбуй хид келарди.
- Ха, тилим чикди, олти йилдан буён ти-лимни ичимга ютиб юрган эканман. Шу уй, шу рузгор меники деб сочим супур-ги, кулим косов булиб хизмат килибман
Кайнона-кайнотамнинг хизматини кил-сам эрим хам мендан рози булади, деб-ман. Лекин эвазига нима олдим? Мен сизга факат хизматкорлик учун керак эканман-да? - аллакайдан келган, Гул-шириннинг узига хам номаълум бир куч шу гапларни айтишга ундади. Аммо га-
пини охиригача айтишга улгуролмади. Чаккасига келиб тушган кучли зарбдан гандираклаб, узини тутолмай, йикилиб тушди.
- Нега урасиз? - аламдан чинкириб юборди Гулширин.
- Негалигини халиям билмадингми? - кузлари ёнди Зохиднинг. Нега Нозима-нинг уйига бординг? Нега унинг хафа килдинг?
- Буларнинг хаммаси уша Нозимани деб экан-да? - алам бугзига тошдек ти-килди Гулшириннинг. - Уша кучадан топган жазманингиз хотинингиз, бола-ларингиздан хам устун экан-да? Сизга-ча яна нечтанинг куйнига кирган экан?
- Учир овозингни! - Зохиднинг кучли куллари Гулшириннинг буйнига такалди Жуфон нафас олишга кийналиб, хирил-лаб колди. - Нозима хакида бошка бун-дай дегаингни эшитмай. Нозима менинг хотиним.
- Кучадан илашган бир аёл сизга кандай хотин булсин? - эрининг кулла-ридан зурга кутулган Гулширинга алам килди.
- Нозима менинг хотиним, - "эшитмаган булсанг эшитиб куй" дегандек яна кай-тарди Зохид. Биз никох укитганмиз.
- Йук! - чинкириб юборди Гулширин. - Ёлгон айтяпсиз, бундай килолмайсиз! Никох укитмагансиз, бунга хакингиз йук.
Осмон бошига кулаб тушнандек булди Гулшириннинг. Зохид топгае уша жувон
дан бир кун кунгли совийди деган умид Гулшириннинг юрагининг аллакайси чеккасида милтирабгина турган эди. Зохиднинг охирги сузлари уша милти-раётган чуг устига кул сочгандек булди.
- Менга кара, Гулширин, - деди эри жу-вонни муросага чакиргандек. Сен билан болаларни ташлаб куймайман, сендан ажрашмокчи хам эмасман. Лекин мени
ям тушунишга харакат кил. Мен Нози-
мани яхши кураман.
Гулширин колганини эшитмади. Осмон гир-гир айланар, кулоклари шан-гилларди. Энди унинг кундоши бор. Бахт деб уйлагани сароб экан. Зохид яна нималардир деди. Аммо Гулширин-нинг эшитишга, идрок килишга холи йук эди. Кузлари очик булсада, бехушдек эди гуё. Зохид кийиниб, чикиб кетди. Аммо Гулширин хамон уз жойида кимир этмай утирарди.
УЗИ КЕТАР ЁР-ЁР.
У тонгни куз ёшлари билан каршила-дими ё тонг унинг юрак фарёдларига дош беролмай бош кутардими? Шу хо-надонга келин булиб тушганидан буён биринчи марта Гулширин ховли супу-риш учун, ширин уйкуда ётганларга но-нушта тайёрлаш учун чикмади.
Садокатнинг мукофоти хиёнат булса, нега одамлар бир-бирларидан садокат кутишади? Хиёнат азобига дуч келган одам нега бошкалар томонидан айбла-нади, унга тошлар отилади? Канийди, бу калб азобларидан кутулишнинг ило-жи булса. Кузларини юмса-ю, каттик уйкуга кетса, сунг кайтиб уйгонмаса...Унга азоб берганлар, хиёнат килганлар, юрагига озор етказганлар уз килмиш-ларидан пушаймон булишса. Кайнона-сининг шангиллаган овози унинг руё хаёлларини учириб юборди.
- Бахона топилди буларга. Энди кун бу-йи ёстик кучоклаб ётаверади. Карига-нимда келиннинг кулига каратиб куя-дими худойим?
"Бу уйда мендан бошка нонушта тай-ёрлайдиган, ховли супурадиган одам йукми? - юраги симиллади Гулширин-нинг. - Нега хеч ким Иродадан келин-лик вазифасини бажаришни талаб кил-майди? Жабр курган мен, нега яна айб-
дор килишади узимни?" Хурлиги келиб, бошига курпани буркаб олди. Куз ёшла-рини мана шу ёстигу курпадан булак хеч ким билмади. Уксиб-уксиб йиглади. Бир пайт бикинига тушган кучли зарб-дан бутун жисму жони огриди.
- Онамни хизматга куйиб, узинг хеч нарса булмагандай ётибсанми? -бакир-ган овози эшитилди Зохиднинг. Устидаги курпа уйнинг бир бурчагига улоктирилди. Тур урнингдан, онамга чой тайёрлаб бер! - эрининг куриниш важохатли эди.
- Мазам йук, ана, Ирода тайёрлаб бер-син, - келин булиб тушганидан буён би-
ринчи марта Гулширин эрига, бу хона-дон эгаларига нисбатан исён кутарди
- Тилинг чикиб колибдими сенинг? - Зо-хид бир зарб билан хотинини силтаб тортиб, урнидан тургизди. Кеча букиб ичганидан унинг ковоклари шишиб кет-ган, огзидан бадбуй хид келарди.
- Ха, тилим чикди, олти йилдан буён ти-лимни ичимга ютиб юрган эканман. Шу уй, шу рузгор меники деб сочим супур-ги, кулим косов булиб хизмат килибман
Кайнона-кайнотамнинг хизматини кил-сам эрим хам мендан рози булади, деб-ман. Лекин эвазига нима олдим? Мен сизга факат хизматкорлик учун керак эканман-да? - аллакайдан келган, Гул-шириннинг узига хам номаълум бир куч шу гапларни айтишга ундади. Аммо га-
пини охиригача айтишга улгуролмади. Чаккасига келиб тушган кучли зарбдан гандираклаб, узини тутолмай, йикилиб тушди.
- Нега урасиз? - аламдан чинкириб юборди Гулширин.
- Негалигини халиям билмадингми? - кузлари ёнди Зохиднинг. Нега Нозима-нинг уйига бординг? Нега унинг хафа килдинг?
- Буларнинг хаммаси уша Нозимани деб экан-да? - алам бугзига тошдек ти-килди Гулшириннинг. - Уша кучадан топган жазманингиз хотинингиз, бола-ларингиздан хам устун экан-да? Сизга-ча яна нечтанинг куйнига кирган экан?
- Учир овозингни! - Зохиднинг кучли куллари Гулшириннинг буйнига такалди Жуфон нафас олишга кийналиб, хирил-лаб колди. - Нозима хакида бошка бун-дай дегаингни эшитмай. Нозима менинг хотиним.
- Кучадан илашган бир аёл сизга кандай хотин булсин? - эрининг кулла-ридан зурга кутулган Гулширинга алам килди.
- Нозима менинг хотиним, - "эшитмаган булсанг эшитиб куй" дегандек яна кай-тарди Зохид. Биз никох укитганмиз.
- Йук! - чинкириб юборди Гулширин. - Ёлгон айтяпсиз, бундай килолмайсиз! Никох укитмагансиз, бунга хакингиз йук.
Осмон бошига кулаб тушнандек булди Гулшириннинг. Зохид топгае уша жувон
дан бир кун кунгли совийди деган умид Гулшириннинг юрагининг аллакайси чеккасида милтирабгина турган эди. Зохиднинг охирги сузлари уша милти-раётган чуг устига кул сочгандек булди.
- Менга кара, Гулширин, - деди эри жу-вонни муросага чакиргандек. Сен билан болаларни ташлаб куймайман, сендан ажрашмокчи хам эмасман. Лекин мени
ям тушунишга харакат кил. Мен Нози-
мани яхши кураман.
Гулширин колганини эшитмади. Осмон гир-гир айланар, кулоклари шан-гилларди. Энди унинг кундоши бор. Бахт деб уйлагани сароб экан. Зохид яна нималардир деди. Аммо Гулширин-нинг эшитишга, идрок килишга холи йук эди. Кузлари очик булсада, бехушдек эди гуё. Зохид кийиниб, чикиб кетди. Аммо Гулширин хамон уз жойида кимир этмай утирарди.