Болаларини кучоклаб бор овозда йиг-
лаб юборди:
- Сарваржон, дадангдан айрилиб кол-дик, углим! Холида холанинг оёклари-дан мадор кочди, деворга суяниб кол-ди.
- Ни...ма деяпсиз, келин? - тили зурга гапга келди.
- Ойижон, углингиз...углингиз...- Гулши-рин гапининг давомини айтолмай яна хикиллади.
- Нима булди углимга? Зохидга нима булди? - Холида келинининг ёкасига чанг солди.
- Ойижон, углингиз...бошкасини топиб олибди. Ишлари куплиги хам, хамкор-лар топгани хам ёлгон. Углингизнинг хуштори бор.
Углига бирор кор-хол юз берди деб жони бугзига тикилиб колган Холида хола бу гапдан узига келгандек булди. Барча оналар сигари унга хам фарзанд
ларининг борлиги, соглиги, хотиржам-лиги хар нарсадан устун эди.
- Шунга шунчами? Мен углимга бирор нима булибди деб уйлаб, юрагим тух-таб колай деди, - Холида хола Гулши-риннинг ёкасидан кулини бушатиб, ен-гил нафас солди.
- Ойи, углингизнинг бошка хотини бор. Сизга барибирми? - какшади Гулширин. Кайнонасининг бепарволиги унинг хамиятига тегди.
- Эркак киши куча одами. Ха, битта-яримтаси кузини сузган булса, илакиш-гандир-да. Сизга кам коляптими? Бокиб, кийинтириб куйган булса.
- Ойи;одам факат корнини туйдириш учун яшайдими? Кадр-кимматим йук-ми? Дадам устингизга уйлансалар чи-даб тура олармидингиз?
- Индамаганга тилингизга эрк беравер-манг! Эри устига хотин олган бир сиз эмас. Бир-икки йил айланишиб, меъда-сига теккач, ташлаб кетади. Барибир сизга кайтиб келади. От айланиб кози-гини топади.
Гулшириннинг юраги музлади. Нега одамлар бунака? Нега факат корнини, уст-бошини уйлайди булар? У ёкларини зурга судраб уйга кирди. Энг бахтиёр дамларига гувох булган бу уй энди унга совук туюларди. Хамаси утмишда кол-ди, энди Гулшириннинг бахтиёр кунла-ри поёнига етди. Нега, нега бундай бул-
ди? Унинг жисму жонини азоблаётган бу кийнокларнинг чеки борми?
- Бошингизга осмон кулаб тушгандай намунча аза очдингиз? Чикинг бу ёкка, тушлик пайти аллакачон утиб кетди, бирор нима пиширинг. Болаларнинг корни очкаб кетди, ташкаридан кайно-насининг овози эшитилди.
Гулширин ташкарига чикди. Йук, у эмас, унинг курук танаси чикди. Энди бу танада куз очиб курган эрини севган оиласи учун жонини фидо килишга тайёр Гулширин эмас, буйрукларни суз-сиз бажарадиган кугирчок яшайди. Юрагидан мосуво этилган кугирчок....
Кечгача тиним билмади. Овкат пиши-риб, болаларни овкатлантирди, ухлатди
Кейин кир ювди, хоналарни бирин-ке-тин супуриб, тозалади, хамир кориб, нон ёпди. Юрагини куйдираётган алам тафтини шу билан сундирмокчи булди. Илгари буларнинг барини чин дилдан бажарган булса, энди хиссиз кугирчок сингари киларди.
Хар куни ярим тунда ширакайф кай-тадиган эри бугун кош корайганда кел-ди. Бугун хам ичган, авзойи бузук эди. Эрини куриб Гулширин титраб кетди, кизини багрига каттик босди.
- Сен...бу ёкка юр, - кузлари конга тул-ган Зохид хотинининг устига бостириб келди. Гулширин нохуш бир нимани се-зиб кизини янаям каттикрок кучди.
Зохид кизалокни онасининг багридан юлкиб олиб, зарб билан курпачага иткитди. Кизча куркув ва огрикдан чи-рралаб йиглаб юборди. Гулширин кизи томон чузилди, аммо улгуролмади. Ча-ккасига тушган кучли зарбдан узини йукотиб куйди.
- Сен ифлос, Нозиманикига боришга кандай журъат килдинг? - кутуриб кет-ган Зохид Гулшириннинг сочидан торт-ди.
- Куйиб юборинг, нега урасиз? - алам билан фарёд урди Гулширин.
- Негалини билмайсанми? - Зохиднинг катта кафтлари Гулшириннинг нозик ёнокларини эзгилади. - Нозимани нега хафа килдинг? Нега уникига бординг? Ким рухсат берди сенга?-Зохид борган сайин кутурарди. Отасининг газабини куриб кизи хам, угли хам куркиб чири-ллай бошлади. Беш ёшли Сарвар Зохи-днинг тиззаларига ёпишиб зориллади:
- Дадажон, аямни урманг!
- Йукол! - Зохид болани силтаб, оёкла-рини унинг кулларидан бушатди.
Шовкин-суронни эшитиб, Холида хола чоли билан, Ирода эри билан югуриб келишди.
- Нима буляпти, нега бунча шовкин-су-рон? - Холида хола йиглаётган невара-ларини багрига олди.
лаб юборди:
- Сарваржон, дадангдан айрилиб кол-дик, углим! Холида холанинг оёклари-дан мадор кочди, деворга суяниб кол-ди.
- Ни...ма деяпсиз, келин? - тили зурга гапга келди.
- Ойижон, углингиз...углингиз...- Гулши-рин гапининг давомини айтолмай яна хикиллади.
- Нима булди углимга? Зохидга нима булди? - Холида келинининг ёкасига чанг солди.
- Ойижон, углингиз...бошкасини топиб олибди. Ишлари куплиги хам, хамкор-лар топгани хам ёлгон. Углингизнинг хуштори бор.
Углига бирор кор-хол юз берди деб жони бугзига тикилиб колган Холида хола бу гапдан узига келгандек булди. Барча оналар сигари унга хам фарзанд
ларининг борлиги, соглиги, хотиржам-лиги хар нарсадан устун эди.
- Шунга шунчами? Мен углимга бирор нима булибди деб уйлаб, юрагим тух-таб колай деди, - Холида хола Гулши-риннинг ёкасидан кулини бушатиб, ен-гил нафас солди.
- Ойи, углингизнинг бошка хотини бор. Сизга барибирми? - какшади Гулширин. Кайнонасининг бепарволиги унинг хамиятига тегди.
- Эркак киши куча одами. Ха, битта-яримтаси кузини сузган булса, илакиш-гандир-да. Сизга кам коляптими? Бокиб, кийинтириб куйган булса.
- Ойи;одам факат корнини туйдириш учун яшайдими? Кадр-кимматим йук-ми? Дадам устингизга уйлансалар чи-даб тура олармидингиз?
- Индамаганга тилингизга эрк беравер-манг! Эри устига хотин олган бир сиз эмас. Бир-икки йил айланишиб, меъда-сига теккач, ташлаб кетади. Барибир сизга кайтиб келади. От айланиб кози-гини топади.
Гулшириннинг юраги музлади. Нега одамлар бунака? Нега факат корнини, уст-бошини уйлайди булар? У ёкларини зурга судраб уйга кирди. Энг бахтиёр дамларига гувох булган бу уй энди унга совук туюларди. Хамаси утмишда кол-ди, энди Гулшириннинг бахтиёр кунла-ри поёнига етди. Нега, нега бундай бул-
ди? Унинг жисму жонини азоблаётган бу кийнокларнинг чеки борми?
- Бошингизга осмон кулаб тушгандай намунча аза очдингиз? Чикинг бу ёкка, тушлик пайти аллакачон утиб кетди, бирор нима пиширинг. Болаларнинг корни очкаб кетди, ташкаридан кайно-насининг овози эшитилди.
Гулширин ташкарига чикди. Йук, у эмас, унинг курук танаси чикди. Энди бу танада куз очиб курган эрини севган оиласи учун жонини фидо килишга тайёр Гулширин эмас, буйрукларни суз-сиз бажарадиган кугирчок яшайди. Юрагидан мосуво этилган кугирчок....
Кечгача тиним билмади. Овкат пиши-риб, болаларни овкатлантирди, ухлатди
Кейин кир ювди, хоналарни бирин-ке-тин супуриб, тозалади, хамир кориб, нон ёпди. Юрагини куйдираётган алам тафтини шу билан сундирмокчи булди. Илгари буларнинг барини чин дилдан бажарган булса, энди хиссиз кугирчок сингари киларди.
Хар куни ярим тунда ширакайф кай-тадиган эри бугун кош корайганда кел-ди. Бугун хам ичган, авзойи бузук эди. Эрини куриб Гулширин титраб кетди, кизини багрига каттик босди.
- Сен...бу ёкка юр, - кузлари конга тул-ган Зохид хотинининг устига бостириб келди. Гулширин нохуш бир нимани се-зиб кизини янаям каттикрок кучди.
Зохид кизалокни онасининг багридан юлкиб олиб, зарб билан курпачага иткитди. Кизча куркув ва огрикдан чи-рралаб йиглаб юборди. Гулширин кизи томон чузилди, аммо улгуролмади. Ча-ккасига тушган кучли зарбдан узини йукотиб куйди.
- Сен ифлос, Нозиманикига боришга кандай журъат килдинг? - кутуриб кет-ган Зохид Гулшириннинг сочидан торт-ди.
- Куйиб юборинг, нега урасиз? - алам билан фарёд урди Гулширин.
- Негалини билмайсанми? - Зохиднинг катта кафтлари Гулшириннинг нозик ёнокларини эзгилади. - Нозимани нега хафа килдинг? Нега уникига бординг? Ким рухсат берди сенга?-Зохид борган сайин кутурарди. Отасининг газабини куриб кизи хам, угли хам куркиб чири-ллай бошлади. Беш ёшли Сарвар Зохи-днинг тиззаларига ёпишиб зориллади:
- Дадажон, аямни урманг!
- Йукол! - Зохид болани силтаб, оёкла-рини унинг кулларидан бушатди.
Шовкин-суронни эшитиб, Холида хола чоли билан, Ирода эри билан югуриб келишди.
- Нима буляпти, нега бунча шовкин-су-рон? - Холида хола йиглаётган невара-ларини багрига олди.