Audio kitoblar yangilik emas, ular insonchalik qadimiy. Ming yillar oldin, hali Islom kelmasidan oldin johiliyat davrida Arabistonda odamlar minglab bayt she’rlarni va hikoyalarni yoddan bilar, karvonda ketayotganda yoki tosh tegirmonni aylantirayotganda o‘zini va atrofidagilarni ovutish uchun og‘zaki aytardi. Karvonni boshlab yuradigan sarbon she’rlar aytib ketardi.
Adabiyotshunos olim Qozoqboy Yo‘ldoshev o‘zining bolaligi haqida shunday deydi:
— Ota-onamiz erta vafot etib biz yetim qoldik,ammam asrab oldi, pochcham dalada brigadir edi. Kuz oylarida kunduzi paxta terib kechasi yana ko‘ragini uyga olib kelardik, mahalladagilar biznikida yarim tungacha ko‘rak chuvardi. Men o‘qishni biladigan birinchi sinf bolasi edim, Alpomish, Go‘ro‘g‘li kabi dostonlarni kitobdan o‘qib berardim, kattalar eshitib ko‘rak chuvardi. Shunday qilib dostonlar yod bo‘lib ketdi, xalq og‘zaki ijodini sevib qoldim,mana hozirgacha shu sohada ilmiy ish qilaman, tirikchiligim kitob o‘qish, kitob yozish va dars berish bo‘ldi.
Amerikalik buyuk olim Noam Xomskiy shunday deydi:
— 19chi asrdagi Amerikalik oddiy hunarmandlar hozirgi oliy ma’lumotlilardan ham ko‘proq o‘qir edi, jiddiy kitoblar o‘qardi. Masalan bir temirchi qurbi yetsa o‘qishni biladigan bir bolani yollardi, u kitob o‘qib berib turar, temirchi esa ishini qilgan holda bolani tinglardi.
Ko‘rib turganingizdek, kitob o‘qish va bilim olish aynan qog‘oz kitobning o‘zini o‘qish bilan bo‘lishi shartmas, u audio kitoblar yoki kimdir og‘zaki aytib berishi orqali ham bo‘lishi mumkin.
Imom Buxoriy va Termiziylar o‘n minglab hadislarni og‘zaki eshitib keyin o‘shani qog‘ozga tushirgan va bizga meros qoldirgan.
Beruniy Hindiston asarida Hind olimlari ilmni faqat og‘zaki berishini, qog‘ozga yozmasligini aytgan edi. Yozish ommalashuvidan oldin hamma narsa og‘izdan og‘izga, quloqdan quloqqa o‘tgan, shu tarzda avloddan-avlodga ko‘chgan. Shuning uchun qadimgi momolarimiz kitob o‘qishni bilmasa ham lekin hayotiy bilimlari biznikidan yaxshiroq bo‘lgan.
Demak, hali savodi chiqmagan bolangizga hikoyalar aytib bering, kitoblar oʻqib bering, inshaalloh katta foydasi boʻladi. Oʻzingiz ham imkon boʻlganda yaxshi narsalarni tinglab yuring, albatta qogʻoz kitob oʻqish shartmas.
https://t.me/YaqinOzbek
Adabiyotshunos olim Qozoqboy Yo‘ldoshev o‘zining bolaligi haqida shunday deydi:
— Ota-onamiz erta vafot etib biz yetim qoldik,ammam asrab oldi, pochcham dalada brigadir edi. Kuz oylarida kunduzi paxta terib kechasi yana ko‘ragini uyga olib kelardik, mahalladagilar biznikida yarim tungacha ko‘rak chuvardi. Men o‘qishni biladigan birinchi sinf bolasi edim, Alpomish, Go‘ro‘g‘li kabi dostonlarni kitobdan o‘qib berardim, kattalar eshitib ko‘rak chuvardi. Shunday qilib dostonlar yod bo‘lib ketdi, xalq og‘zaki ijodini sevib qoldim,mana hozirgacha shu sohada ilmiy ish qilaman, tirikchiligim kitob o‘qish, kitob yozish va dars berish bo‘ldi.
Amerikalik buyuk olim Noam Xomskiy shunday deydi:
— 19chi asrdagi Amerikalik oddiy hunarmandlar hozirgi oliy ma’lumotlilardan ham ko‘proq o‘qir edi, jiddiy kitoblar o‘qardi. Masalan bir temirchi qurbi yetsa o‘qishni biladigan bir bolani yollardi, u kitob o‘qib berib turar, temirchi esa ishini qilgan holda bolani tinglardi.
Ko‘rib turganingizdek, kitob o‘qish va bilim olish aynan qog‘oz kitobning o‘zini o‘qish bilan bo‘lishi shartmas, u audio kitoblar yoki kimdir og‘zaki aytib berishi orqali ham bo‘lishi mumkin.
Imom Buxoriy va Termiziylar o‘n minglab hadislarni og‘zaki eshitib keyin o‘shani qog‘ozga tushirgan va bizga meros qoldirgan.
Beruniy Hindiston asarida Hind olimlari ilmni faqat og‘zaki berishini, qog‘ozga yozmasligini aytgan edi. Yozish ommalashuvidan oldin hamma narsa og‘izdan og‘izga, quloqdan quloqqa o‘tgan, shu tarzda avloddan-avlodga ko‘chgan. Shuning uchun qadimgi momolarimiz kitob o‘qishni bilmasa ham lekin hayotiy bilimlari biznikidan yaxshiroq bo‘lgan.
Demak, hali savodi chiqmagan bolangizga hikoyalar aytib bering, kitoblar oʻqib bering, inshaalloh katta foydasi boʻladi. Oʻzingiz ham imkon boʻlganda yaxshi narsalarni tinglab yuring, albatta qogʻoz kitob oʻqish shartmas.
https://t.me/YaqinOzbek