Abdurazzoq Reads

🧠Charli Munger aytgan 25 ta Psixologik Tendensiya (O‘zbekcha)
1. Mukofot va jazoga kuchli javob tendensiyasi
Insonlar mukofot (yutuq) yoki jazo (yo‘qotish) bo‘lsa, kuchliroq harakat qiladi.
2. Yoqtirish/sevish tendensiyasi
Biz yoqtirgan odam yoki narsalarni ortiqcha qadrlaymiz, hatto bu noto‘g‘ri bo‘lsa ham.
3. Yoqmaslik/nafratlanish tendensiyasi
Kimnidir yoki nimanidir yoqtirmasak, uni haqiqatdan qat’i nazar inkor qilamiz.
4. Shubhani yo‘qotishga intilish tendensiyasi
Biz shubhalanmaslik uchun tezda biror ishonchli (ba’zan noto‘g‘ri) fikrga yopishamiz.
5. Nomuvofiqlikdan qochish tendensiyasi
Biror narsani boshlagan bo‘lsak, uni noto‘g‘ri bo‘lsa ham davom ettirishga moyilmiz.
6. Qiziqish tendensiyasi
Inson tabiatan qiziqadi va bilishni istaydi.
7. Adolatga intilish (Kantcha) tendensiya
Hammasi adolatli bo‘lishini xohlaymiz — bu ichki ehtiyoj.
8. Hasad/Ko‘rolmaslik tendensiyasi
Boshqalar yutayotganini ko‘rsak, bu bizni achchiqlantiradi yoki demotivatsiya qiladi.
9. Qarzdorlik (qarshi hadya) tendensiyasi
Kimdir bizga yaxshilik qilsa, unga javoban yaxshi ish qilishni his qilamiz.
10. Bog‘liqlik orqali ta’sirlanish tendensiyasi
Biror narsani boshqa yoqimli yoki yomon narsa bilan bog‘lab noto‘g‘ri qaror qilamiz.
11. Og‘riqli haqiqatni inkor etish tendensiyasi
Bizga yoqmaydigan haqiqatlarni ko‘rmaslikka intilamiz.
12. O‘zini haddan ortiq qadrlash tendensiyasi
Ko‘pchilik o‘zini haddan tashqari aqlli yoki muhim deb hisoblaydi.
13. Ortib ketgan optimizm tendensiyasi
O‘zimiz haqimizda, kelajak haqida ortiqcha ijobiy fikr yuritamiz.
14. Yo‘qotishdan haddan ortiq qo‘rqish tendensiyasi
Yo‘qotish yoki qo‘ldan chiqish ehtimoli bizni haddan ortiq qo‘zg‘atadi.
15. Ommaga ergashish (ijtimoiy isbot) tendensiyasi
Ko‘pchilik nima qilayotgan bo‘lsa, biz ham shuni qilamiz.
16. Qiyoslash asosida noto‘g‘ri baholash tendensiyasi
Narsalarni alohida emas, avvalgisiga solishtirib baholaymiz.
17. Stress ta’sirida noto‘g‘ri qaror qilish tendensiyasi
Stress paytida biz irim-sirim yoki noto‘g‘ri qarorlar qabul qilamiz.
18. Mavjud (yaqinda eshitilgan) ma’lumotlarga ortiqcha e’tibor tendensiyasi
Yaqinda eshitgan narsalarga asossiz ravishda ortiqcha ahamiyat beramiz.
19. Foydalanmasang, yo‘qotasan tendensiyasi
Malaka va bilim ishlatilmasa, asta-sekin yo‘qoladi.
20. Modda ta’siri ostidagi noto‘g‘ri xulq tendensiyasi
Ichimlik, giyohvandlik, hatto kofein ham ongimizga salbiy ta’sir qiladi.
21. Qarish bilan bog‘liq xatolar tendensiyasi
Yosh ulg‘aygani sari inson fikri susayadi va yangilanishga qarshilik ko‘rsatadi.
22. Hokimiyatga haddan ortiq bo‘ysunish tendensiyasi
O‘zimizdan yuqori deb hisoblagan odamga hatto zararli bo‘lsa ham itoat qilamiz.
23. “Safsata” (bekorchi gap) tendensiyasi
Biz vaqtimizni mazmunsiz, bo‘sh gaplar bilan behuda o‘tkazamiz.
24. Sababga hurmat tendensiyasi
Kimdir “chunki” deb sabab aytsa, biz ko‘proq rozi bo‘lamiz — hatto bu sabab mantiqsiz bo‘lsa ham.
25. Lollapalooza effekt tendensiyasi
Bir nechta tendensiyalar bir vaqtda birlashganda, odamlar mutlaqo kutilmagan, kuchli ta’sirga tushadi.