Hech kim ayollarni ur, zugʻum koʻrsat demaydi, bunday ish qilganlar doimo qoralanadi, albatta. Ammo ommaviy axborot vositalari, ijtimoiy tarmoqlar, har xil blogger-u qoʻshiqchilar qilayotgan targʻiboti xuddi hamma oʻzbek oilalarida erkaklar ayollarini siquvda ushlaydi, uradi, tepadi degan tushunchani hosil qilib qoʻyyapti.
Bu notoʻgʻri. Qachon qarasa ayol mazlum, erkak zolim. Ayollar tomonidan yoʻl qoʻyiladigan kamchiliklar, eriga, erining uydagilariga qiladigan yomon munosabatlar haqida shunday targʻibotlar qilinmaydi.
Suhbatlarining birida Odinaxon ustozaga savol berishgandi: «Jamoat transportlaridan ayol-qizlarning foydalanishlari haqida gapirsangiz». Ustoza yuqoridagi targʻibotlarga uchgan baʼzi qizlardagi tushunchaning umuman teskarisini aytib, javob bergandi, qoyil qolgandim:
«Hozirgi boʻlayotgan baʼzi koʻngilsiz ishlarda hamma ayol-qizlarning yonini oladi, hamma aybni erkaklarga toʻnkaydi. Toʻgʻri, erkaklarda ham ayb bor, ammo eng avvalo hamma gap bizda. Biz ayollar agar jamoat transportlaridan foydalanishda Alloh taologa bogʻlanishimiz, odob-axloqimiz, yurish-turishimiz maromida boʻlganida bu kabi dil xiraliklar boʻlmas edi. Ayol aftobusda boʻladimi, metrodami hayo bilan, qisinib-qimtinib turadigan boʻlsa, atrofidagilarga ham bu taʼsir qiladi. Oʻzini Allohga topshirgan, boradigan manziliga ketishdan oldin Alloh taolodan yordam soʻragan ayol-qiz darrov U zotning marhamatini sezadi, Allohning oʻzi sizni koʻpchilikning ichida boʻlsangiz ham himoyalab qoʻyadi. Yana bir masala. Oʻzim ham guvohi boʻlaman, biz ayollar ovozimizni satr qilmayapmiz. Dugonalarimiz bilan baland gaplashish, baland ovozda birovni chaqirish, ayniqsa kulish holati juda koʻp kuzatilyapti. Moʻmina-muslimalar nafaqat begona erkaklar oldida, balki yolgʻiz qolganlarida ham baland ovozda kulishi odobga toʻgʻri kelmaydi. Shuningdek, ko’zlarimiz, nigohlarimiz. Yarq etib qarab turamiz. Aslida odob nigohni yerga qaratish edi. Agar ayol kishi mana shunday xulqlarga amal qilib, o’zini-yu ovozini satr qilib harakat qiladigan bo’lsa, Alloh aytadi: «Bandam harakat qilyapti, yoʻlini Oʻzim ochib beraman». Shunday qilsangiz, boshqalarga ham namuna boʻlasiz».
Hamma bosh ogʻriqlarning sababi ilmsizlik, qadriyatsiz, maʼnaviyatsizlik. Agar er ham, ayol ham oʻzining burch va majburiyatlarining maʼnaviy tomoniga qarasa, anglasa, oʻrgansa noming oʻchgur «chidama», «sukut saqlama» degan targʻibotlarga yoʻl qolmas edi. Oʻzlari ochiq-oydin koʻrinib turgan xatolarni qilib, davoni umuman boshqa yerdan qidirishayotgani achinarli.
@abdullohozod
