O‘qituvchi vazifasini o‘quvchiga topshirish
Ushbu fikrni ilgari surgan Aristotel boshqalarga o‘rgatish orqali eng yaxshi o‘rganish hosil bo‘lishini ta'kidlagan. Bu fikr, o‘rganish va bilimni chuqurroq anglash uchun o‘rganilayotgan narsalarni boshqalarga tushuntirishning samarali usul ekanligini ko‘rsatadi.
O‘quvchilarga dars materiallarini tayyorlash va o‘rganish uchun bir necha kunlik vaqt (masalan, bir hafta) beriladi. Bu vaqt davomida o‘quvchilar mavzu bo‘yicha ma’lumotlar to‘plab, tengdoshlariga dars o‘qitish uchun tayyorlanadilar.
Bundan tashqari, quyidagi ko‘nikmalar shakllanishi kutiladi:
➖ tadqiqotchilik;
➖ materiallarni tahlil qilish;
➖ o‘z taqdimotlarini samarali o‘tkazish;
➖ mustaqil ishlash;
➖ ta’lim jarayonida liderlik;
➖ jamoada ishlash;
➖ o‘z bilimlarini boshqalarga etkazish ko‘nikmalarini ham rivojlantiradilar.
Tayyorlanish jarayoni:
O‘quvchilarga dars tayyorlash uchun aniq ko‘rsatmalar va qoidalar berish zarur. Ularning qanday materiallar to‘plashi, qaysi resurslardan foydalanishi, qanday tartibda ishlashlari kerakligi haqida yo‘riqnomalar taqdim etilishi lozim.
Vaqtni boshqarish:
O‘quvchilarga tayyorlanish uchun beriladigan vaqt (masalan, bir hafta) samarali ishlatilishi kerak. Vaqtni to‘g‘ri taqsimlash, o‘quvchilarga o‘z darslarini tayyorlashda yordam berish, ularni har bir bosqichda kuzatib borish muhimdir.
Resurslar va materiallar:
O‘quvchilarga ma'lumot to‘plash uchun ishonchli resurslar (kitoblar, maqolalar, internet manbalari va boshqalar) taqdim etilishi lozim.
Taqdimot va dars o‘tkazish:
Darsni o‘qitish jarayonida o‘quvchilarning o‘zaro hamkorligi va faoliyatini kuzatib borish kerak. O‘qituvchilar o‘z darslarini qanday taqdim etishlarini va ularni boshqalarga qanday tushuntirayotganini nazorat qilish zarur.
Baholash va fidbek (fikr-mulohazalar):
O‘quvchilarning ishini baholashda ularning nafaqat bilimini, balki taqdimot qobiliyatini, tashkilotchilikni va kommunikatsiya ko‘nikmalarini ham hisobga olish kerak.
Jamoaviy ish va motivatsiya:
O‘quvchilarni bir-birlariga yordam berishga, o‘z fikrlarini ochiq bildirishga undash zarur. Bu jamoaviy ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi.
✍️ Muallif: Gulnoz Xodjayeva
Kanalga ulanish:👇
https://t.me/trm_metodika
“Eng yaxshi o‘rganish – bu o‘qitishdir”
Ushbu fikrni ilgari surgan Aristotel boshqalarga o‘rgatish orqali eng yaxshi o‘rganish hosil bo‘lishini ta'kidlagan. Bu fikr, o‘rganish va bilimni chuqurroq anglash uchun o‘rganilayotgan narsalarni boshqalarga tushuntirishning samarali usul ekanligini ko‘rsatadi.
Bu metod zamonaviy metodikada “Talaba–o‘qituvchilar” (Student-teacher method) deb nomlanadi va unda o‘quvchilar o‘qituvchining vazifasini bajaradilar.
O‘quvchilarga dars materiallarini tayyorlash va o‘rganish uchun bir necha kunlik vaqt (masalan, bir hafta) beriladi. Bu vaqt davomida o‘quvchilar mavzu bo‘yicha ma’lumotlar to‘plab, tengdoshlariga dars o‘qitish uchun tayyorlanadilar.
Bundan tashqari, quyidagi ko‘nikmalar shakllanishi kutiladi:
➖ tadqiqotchilik;
➖ materiallarni tahlil qilish;
➖ o‘z taqdimotlarini samarali o‘tkazish;
➖ mustaqil ishlash;
➖ ta’lim jarayonida liderlik;
➖ jamoada ishlash;
➖ o‘z bilimlarini boshqalarga etkazish ko‘nikmalarini ham rivojlantiradilar.
Tayyorlanish jarayoni:
O‘quvchilarga dars tayyorlash uchun aniq ko‘rsatmalar va qoidalar berish zarur. Ularning qanday materiallar to‘plashi, qaysi resurslardan foydalanishi, qanday tartibda ishlashlari kerakligi haqida yo‘riqnomalar taqdim etilishi lozim.
Maqsadli fan va mavzularni to‘g‘ri tanlash kerak. Ular faqat o‘ziga mos, qiziqarli va tushunarli bo‘lgan mavzularni tanlashlari kerak.
Vaqtni boshqarish:
O‘quvchilarga tayyorlanish uchun beriladigan vaqt (masalan, bir hafta) samarali ishlatilishi kerak. Vaqtni to‘g‘ri taqsimlash, o‘quvchilarga o‘z darslarini tayyorlashda yordam berish, ularni har bir bosqichda kuzatib borish muhimdir.
Agar vaqt yetishmasligi yoki boshqa muammolar yuzaga kelsa, qo‘shimcha yordam yoki qo‘llab-quvvatlash ko‘rsatish zarur.
Resurslar va materiallar:
O‘quvchilarga ma'lumot to‘plash uchun ishonchli resurslar (kitoblar, maqolalar, internet manbalari va boshqalar) taqdim etilishi lozim.
Ularning materiallarni to‘plash va qayta ishlashdagi mustaqilligi, shuningdek, tanlangan resurslar to‘g‘ri va ishonchli bo‘lishiga e'tibor berish kerak.
Taqdimot va dars o‘tkazish:
Darsni o‘qitish jarayonida o‘quvchilarning o‘zaro hamkorligi va faoliyatini kuzatib borish kerak. O‘qituvchilar o‘z darslarini qanday taqdim etishlarini va ularni boshqalarga qanday tushuntirayotganini nazorat qilish zarur.
O‘quvchilarning taqdimot qilish ko‘nikmalarini rivojlantirish uchun ularga taqdimot qilish usullari, savollar berish, fikrlarni aniq va lo‘nda ifodalashni o‘rgatish muhimdir.
Baholash va fidbek (fikr-mulohazalar):
O‘quvchilarning ishini baholashda ularning nafaqat bilimini, balki taqdimot qobiliyatini, tashkilotchilikni va kommunikatsiya ko‘nikmalarini ham hisobga olish kerak.
Jamoaviy ish va motivatsiya:
O‘quvchilarni bir-birlariga yordam berishga, o‘z fikrlarini ochiq bildirishga undash zarur. Bu jamoaviy ishlash ko‘nikmalarini rivojlantirishga yordam beradi.
✍️ Muallif: Gulnoz Xodjayeva
Kanalga ulanish:👇
https://t.me/trm_metodika