Dars o’tishdan oldin hamma o’qituvchi bilishi kerak bo‘lgan xususiyatlar

Bolaning ijtimoiy va kommunikatsion xususiyatlari

Introvert yoki ekstrovert: Bola ijtimoiy jihatdan faolmi yoki o‘zini kamroq ifodalaydimi?

Agar bola introvert bo‘lsa, u ko‘proq o‘zi bilan yakkama-yakka ishlashni afzal ko‘rishi mumkin, ekstrovert bola esa guruh ishlari va faol interaktiv darslarga qiziqishi mumkin.

Jamoada ishlashga tayyorligi: Bola guruh ishlarida yaxshi ishlaydimi yoki u faqat o‘z mustaqil ishlariga e'tibor beradimi?

Hikoya qilish va so‘zlash qobiliyati: Bola o‘z fikrlarini ochiq aytishda qiynalishi yoki aksincha juda faol bo‘lishi mumkin.

Bu dars davomida savollar berishda yoki guruh muhokamalarida qanday yondashuvni tanlashingizga yordam beradi.

O‘rganish uslubi

Vizual, auditiv yoki kinestetik o‘quvchi: Bola qanday o‘rganadi?

Vizual o‘quvchi rasm, diagramma, video materiallar foydali bo‘ladi. Auditiv o‘quvchi eshitish va tinglash orqali yaxshiroq o‘rganadi. Kinestetik o‘quvchi esa amaliy mashqlar va jismoniy faoliyatlarni afzal ko‘radi.

Qiziqish va qobiliyatlar: Bola qaysi mavzularda qiziqishi kuchli? Bu haqida ma'lumot to‘plash, darsda motivatsiya yaratish uchun foydali bo‘lishi mumkin.

Misol uchun, bola sportni yaxshi ko‘rsa, sport bilan bog‘liq misollar yoki o‘yinlar kiritish uning e'tiborini oshirishi mumkin.

O‘rganishga tayyorlik

Diqqatni jamlash: Bola diqqatni jamlashda qanchalik qiynaladi?

Agar bola diqqatini uzoq vaqt davomida jamlasa, qisqa va interaktiv dars usullarini qo‘llash foydali bo‘ladi.

Maqsadga erishish darajasi: Bola o‘ziga belgilangan maqsadlarga erishishda qanday ishlaydi?

Bu o‘quvchilarga beriladigan vazifalar va ularni qo‘llab-quvvatlashni rejalashtirishda yordam beradi.

Motivatsiya: Bola nima uchun o‘rganishni xohlaydi?

Darsda qanday motivatsiya elementlari qo‘llanilsa, bunga erishish osonroq bo‘ladi.

Emotsional holat va xulq-atvor

Xulq-atvor va o‘zini tutish: Bola darsda tinch o‘tirishi yoki harakatlari bilan boshqa o‘quvchilarni chalg‘itishi mumkin.

Buni bilish o‘qituvchiga bolaga individual yondashuvni tanlash imkoniyatini beradi.

Stressga reaksiyasi: Bola darsda qiyinchiliklarga duch kelsa, qanday reaksiya beradi? U ko‘proq yordamga muhtojmi yoki mustaqil ravishda yechim topishga harakat qiladimi?

Emotsional qobiliyatlar: Bola o‘z his-tuyg‘ularini qanday boshqaradi?

O‘qish va yozish ko‘nikmalari

O‘qish tezligi va tushunishi: Bola o‘qish vaqtida qiyinchiliklarga duch keladimi yoki tez o‘qib, yaxshi tushunadimi?

Agar bola o‘qish bo‘yicha qiyinchiliklarga duch kelsa, darsni boshqarishda yordam beradigan usullarni tanlash zarur bo‘ladi.

Yozish ko‘nikmalari: Bola yozish bo‘yicha yaxshi ko‘nikmalarga egami?

Agar yozish jarayoni unga qiyin bo‘lsa, uni qo‘llab-quvvatlash uchun turli xil texnikalar va ko‘maklar berish zarur.

Kuchli va zaif tomonlar

Kuchli tomonlari: Bola qanday faoliyatlarda yaxshiligi, uning iqtidorlt tomonlarini aniqlash, darsda qaysi sohalarda yordam bera olishini aniqlashga ko’maklashadi.

Zaif tomonlari: Bola qaysi sohalarda qiyinchiliklarga duch keladi?

Bu uning o‘rganish jarayonida yordam berish uchun qanday qo‘shimcha yordam berishingiz mumkinligini bilishga yordam beradi.

Stereotiplar va individual ehtiyojlar

Tashqi muhitning ta'siri: Bola uyida yoki jamiyatda qanday muhitda o‘sadi? Bu uning o‘rganishga, muloqotga va emotsional holatiga qanday ta'sir ko‘rsatadi?

Agar bola ma'lum bir ehtiyojga ega bo‘lsa (masalan, o‘qish qiyinchiliklari, e'tibor defitsiti va boshqalar), bu haqida oldindan ma'lumot olish va darsni shunga moslashtirish muhimdir.

Madaniy va oilaviy omillar: Bola oilasining madaniy va ijtimoiy holati uning o‘rganishiga qanday ta'sir ko‘rsatishini bilish, darsni yanada samarali qilishga yordam beradi.

❗️Unutmang! Har doim ham “kam gapirdi” degani bolaning past o‘zlashtirishini yoki aksincha “ko‘p gapirish“ bilimdonlikni ifodalamaydi.

Bu verbal-linvistik qobiliyat ustunligi yoki emotsional holat va muhit tufayli bo‘lishi mumkin.

✍️ Muallif: Gulnoz Xodjayeva

Kanalga ulanish:👇
https://t.me/trm_metodika