#hamshiralik #ikkinchi
84-Savol: Revmatizm sabablarini sanab bering.
Revmatizm – bu asosan bog‘lovchi to‘qimalar va yurakni zararlaydigan yallig‘lanishli kasallik bo‘lib, ko‘pincha streptokokk infektsiyalari bilan bog‘liq. Revmatizmning sabablari quyidagi omillar bilan izohlanadi:
1. Infeksion sabablar:
1. B-guruhga mansub beta-gemolitik streptokokk (Streptococcus pyogenes):
o Angina, faringit, tonzillit yoki boshqa yuqori nafas yo‘llari infeksiyalarini chaqiruvchi bakteriyalar.
o Organizmning bu bakteriyaga immun javobi noto‘g‘ri yo‘naltirilganda, bog‘lovchi to‘qimalar va yurakka hujum qiladi.
o Revmatizm rivojlanishining asosiy infektsion sababi hisoblanadi.
2. Davolanmagan yoki noto‘g‘ri davolangan streptokokk infektsiyasi:
o Antibiotiklar bilan to‘liq davolanmagan angina yoki faringit revmatizm rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
2. Immun tizimining buzilishi:
1. Avtoimmun reaktsiya:
o Streptokokk antigenlari organizmdagi ayrim hujayralarga o‘xshash bo‘lganligi sababli, immun tizimi o‘z to‘qimalariga hujum qiladi (molekulyar mimikriya fenomeni).
o Bu yurak klapanlari, bo‘g‘imlar, asab tizimi va terining zararlanishiga olib keladi.
2. Sensibilizatsiya (immun tizimining kuchaygan javobi):
o Streptokokk bilan takroriy infektsiyalar natijasida immun tizimi kuchaygan javob beradi, bu esa revmatizm rivojlanishiga sabab bo‘ladi.
3. Genetik moyillik:
1. Irsiy omillar:
o Ayrim oilalarda revmatizm rivojlanish xavfi yuqori bo‘ladi, bu immun tizimining genetik xususiyatlari bilan bog‘liq.
2. HLA genlari bilan bog‘liqlik:
o Ayrim HLA genotiplari (masalan, HLA-DR4) revmatizm rivojlanishiga moyillikni oshiradi.
4. Ijtimoiy va ekologik omillar:
1. Yashash sharoitlari:
o Qisqa masofalarda ko‘pchilik bilan yashash streptokokk infeksiyasining yuqishi xavfini oshiradi.
o Nam va sovuq muhit immunitetni pasaytirishi va infeksiyaga chidamlilikni kamaytirishi mumkin.
2. Yomon gigiena:
o Nafas yo‘llari infeksiyalarining tarqalishini osonlashtiradi.
3. Kam ovqatlanish:
o Immunitetni zaiflashtiradi va organizmning infektsiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini kamaytiradi.
5. Yosh va jins omillari:
1. Yosh:
o Revmatizm ko‘pincha 5–15 yoshdagi bolalarda uchraydi.
2. Jins:
o Ayollarda biroz ko‘proq kuzatiladi, lekin sabablari to‘liq o‘rganilmagan.
6. Streptokokk infektsiyalari bilan bog‘liq holatlar:
1. Yuqori nafas yo‘llari infeksiyalari:
o Tez-tez angina, faringit yoki tonzillit bo‘lishi.
2. Qorin bo‘shlig‘i va teri infektsiyalari:
o Streptokokkning boshqa turlari bilan bog‘liq infeksiyalar.
7. Revmatizmga olib keluvchi boshqa omillar:
1. Streptokokk toksinlari:
o Bakteriya chiqaradigan toksinlar (masalan, streptolizin O) bog‘lovchi to‘qimalarga zarar yetkazadi.
2. Davolanmagan yoki noto‘g‘ri davolangan surunkali infektsiyalar:
o Immunitet tizimining doimiy zo‘riqishi natijasida revmatik jarayonlar rivojlanadi.
Revmatizmning oldini olish uchun tavsiyalar:
1. Streptokokk infektsiyalarini vaqtida davolash:
o Antibiotiklar kursini to‘liq o‘tkazish.
2. Gigiena qoidalariga rioya qilish:
o Nafas yo‘llari infektsiyalarining tarqalishini oldini olish.
3. Immunitetni mustahkamlash:
o To‘g‘ri ovqatlanish, vitaminlar va minerallar iste’moli.
4. Shaxsiy gigiena va yashash sharoitlarini yaxshilash:
o Infektsiyalar xavfini kamaytirish uchun toza va quruq muhit yaratish.
5. Revmatoid profilaktika:
o Oldindan shifokor ko‘rsatmasiga binoan profilaktik antibiotiklarni qabul qilish (masalan, benzatin penisillin).
Xulosa: Revmatizmning asosiy sababi streptokokk infektsiyasi va immun tizimining noto‘g‘ri reaktsiyasidir. Ushbu kasallikni oldini olish uchun infektsiyalarni vaqtida aniqlash va davolash, immunitetni mustahkamlash va gigiena qoidalariga rioya qilish muhimdir.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida
84-Savol: Revmatizm sabablarini sanab bering.
Revmatizm – bu asosan bog‘lovchi to‘qimalar va yurakni zararlaydigan yallig‘lanishli kasallik bo‘lib, ko‘pincha streptokokk infektsiyalari bilan bog‘liq. Revmatizmning sabablari quyidagi omillar bilan izohlanadi:
1. Infeksion sabablar:
1. B-guruhga mansub beta-gemolitik streptokokk (Streptococcus pyogenes):
o Angina, faringit, tonzillit yoki boshqa yuqori nafas yo‘llari infeksiyalarini chaqiruvchi bakteriyalar.
o Organizmning bu bakteriyaga immun javobi noto‘g‘ri yo‘naltirilganda, bog‘lovchi to‘qimalar va yurakka hujum qiladi.
o Revmatizm rivojlanishining asosiy infektsion sababi hisoblanadi.
2. Davolanmagan yoki noto‘g‘ri davolangan streptokokk infektsiyasi:
o Antibiotiklar bilan to‘liq davolanmagan angina yoki faringit revmatizm rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
2. Immun tizimining buzilishi:
1. Avtoimmun reaktsiya:
o Streptokokk antigenlari organizmdagi ayrim hujayralarga o‘xshash bo‘lganligi sababli, immun tizimi o‘z to‘qimalariga hujum qiladi (molekulyar mimikriya fenomeni).
o Bu yurak klapanlari, bo‘g‘imlar, asab tizimi va terining zararlanishiga olib keladi.
2. Sensibilizatsiya (immun tizimining kuchaygan javobi):
o Streptokokk bilan takroriy infektsiyalar natijasida immun tizimi kuchaygan javob beradi, bu esa revmatizm rivojlanishiga sabab bo‘ladi.
3. Genetik moyillik:
1. Irsiy omillar:
o Ayrim oilalarda revmatizm rivojlanish xavfi yuqori bo‘ladi, bu immun tizimining genetik xususiyatlari bilan bog‘liq.
2. HLA genlari bilan bog‘liqlik:
o Ayrim HLA genotiplari (masalan, HLA-DR4) revmatizm rivojlanishiga moyillikni oshiradi.
4. Ijtimoiy va ekologik omillar:
1. Yashash sharoitlari:
o Qisqa masofalarda ko‘pchilik bilan yashash streptokokk infeksiyasining yuqishi xavfini oshiradi.
o Nam va sovuq muhit immunitetni pasaytirishi va infeksiyaga chidamlilikni kamaytirishi mumkin.
2. Yomon gigiena:
o Nafas yo‘llari infeksiyalarining tarqalishini osonlashtiradi.
3. Kam ovqatlanish:
o Immunitetni zaiflashtiradi va organizmning infektsiyalarga qarshi kurashish qobiliyatini kamaytiradi.
5. Yosh va jins omillari:
1. Yosh:
o Revmatizm ko‘pincha 5–15 yoshdagi bolalarda uchraydi.
2. Jins:
o Ayollarda biroz ko‘proq kuzatiladi, lekin sabablari to‘liq o‘rganilmagan.
6. Streptokokk infektsiyalari bilan bog‘liq holatlar:
1. Yuqori nafas yo‘llari infeksiyalari:
o Tez-tez angina, faringit yoki tonzillit bo‘lishi.
2. Qorin bo‘shlig‘i va teri infektsiyalari:
o Streptokokkning boshqa turlari bilan bog‘liq infeksiyalar.
7. Revmatizmga olib keluvchi boshqa omillar:
1. Streptokokk toksinlari:
o Bakteriya chiqaradigan toksinlar (masalan, streptolizin O) bog‘lovchi to‘qimalarga zarar yetkazadi.
2. Davolanmagan yoki noto‘g‘ri davolangan surunkali infektsiyalar:
o Immunitet tizimining doimiy zo‘riqishi natijasida revmatik jarayonlar rivojlanadi.
Revmatizmning oldini olish uchun tavsiyalar:
1. Streptokokk infektsiyalarini vaqtida davolash:
o Antibiotiklar kursini to‘liq o‘tkazish.
2. Gigiena qoidalariga rioya qilish:
o Nafas yo‘llari infektsiyalarining tarqalishini oldini olish.
3. Immunitetni mustahkamlash:
o To‘g‘ri ovqatlanish, vitaminlar va minerallar iste’moli.
4. Shaxsiy gigiena va yashash sharoitlarini yaxshilash:
o Infektsiyalar xavfini kamaytirish uchun toza va quruq muhit yaratish.
5. Revmatoid profilaktika:
o Oldindan shifokor ko‘rsatmasiga binoan profilaktik antibiotiklarni qabul qilish (masalan, benzatin penisillin).
Xulosa: Revmatizmning asosiy sababi streptokokk infektsiyasi va immun tizimining noto‘g‘ri reaktsiyasidir. Ushbu kasallikni oldini olish uchun infektsiyalarni vaqtida aniqlash va davolash, immunitetni mustahkamlash va gigiena qoidalariga rioya qilish muhimdir.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida