Метапневмовирус (Human Metapneumovirus - hMPV)
Метапневмовирус – бу нафас йўлларининг юқумли касаллиги бўлиб, кўпинча болаларда, кексаларда ва иммунитети пасайган кишиларда оғир кечади. Бу вирус Paramyxoviridae оиласига мансуб ва Pneumovirinae тоифасига киради.
🦠 Этиологияси (сабабчиси)
Метапневмовирус биринчи марта 2001 йилда Голландияда кашф қилинган. Бу вирус одамларга ташхис қўйиладиган вирусли пневмония ва бронхиолит ҳолатларининг 5-15%ига сабаб бўлади.
- Вируснинг хусусиятлари:
- Бир занжирли РНК вируси.
- Икки тури мавжуд: А ва В гуруҳлари.
- Сезоналлик: кўпинча қиш ва баҳор фаслларида юқади.
- Ҳаво-томчи йўли орқали юқади.
📋 Клиник белгилари:
Метапневмовирус нафас йўлларининг юқори ва қуйи қисмида инфекция келтириб чиқаради.
❗️Белгилари қуйидагича: ❗️
🗣 Юқори нафас йўллари инфекцияси (қисман енгил шакл):
- Бурун оқиши (ринит) 😪
- Йўтал 😮💨
- Тана ҳароратининг кўтарилиши (гипертермия) 🤒
- Томоқ оғриғи 🤐
- Бош оғриғи ва умумий ҳолсизлик 🤕
🫁 Қуйи нафас йўллари инфекцияси (оғир шакл):
- Бронхиолит
- Пневмония
- Диспнея (нафас олишда қийналиш)
- Цианоз (кўкариш)
- Чуқур ва тез нафас олиш
📊 Ташхис қўйиш усуллари:
Метапневмовирусни аниқлаш учун қуйидаги диагностика методларидан фойдаланилади:
1. ПЦР (полимераз занжир реакцияси) – вируснинг РНКсини аниқлаш учун.
2. ИФА (иммунофермент анализ) – антитаналарни аниқлаш.
3. Вирус маданияти – вирусни изоляция қилиш.
💊 Даволаш:
Ҳозирги кунда метапневмовирусга қарши махсус антивирус препарат мавжуд эмас. Даволаш симптоматик усулларда олиб борилади:
- Антипиретиклар (парацетамол) ҳароратни тушириш учун.
- Муколитиклар ва бронходилататорлар – йўтал ва бронхиал обструкцияни енгиллаштириш учун.
- Оксигенотерапия – оғир ҳолатларда.
- Суюқликларнинг етарли қабул қилиниши.
🚨 Асоратлари:
- Бронхиолит
- Пневмония
- Отит (қулоқ инфекцияси)
- Синусит
Гипоксия ва нафас етишмовчилиги
🛡 Профилактика:
Ҳозирча метапневмовирусга қарши вакциналар йўқ, лекин қуйидаги чоралар профилактика сифатида муҳимдир:
1. Қўлларни тез-тез ювиш.
2. Масофа сақлаш.
3. Жамоат жойларида ҳимоя ниқобларидан фойдаланиш.
4. Беморлар билан контактдан сақланиш.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida
Метапневмовирус – бу нафас йўлларининг юқумли касаллиги бўлиб, кўпинча болаларда, кексаларда ва иммунитети пасайган кишиларда оғир кечади. Бу вирус Paramyxoviridae оиласига мансуб ва Pneumovirinae тоифасига киради.
🦠 Этиологияси (сабабчиси)
Метапневмовирус биринчи марта 2001 йилда Голландияда кашф қилинган. Бу вирус одамларга ташхис қўйиладиган вирусли пневмония ва бронхиолит ҳолатларининг 5-15%ига сабаб бўлади.
- Вируснинг хусусиятлари:
- Бир занжирли РНК вируси.
- Икки тури мавжуд: А ва В гуруҳлари.
- Сезоналлик: кўпинча қиш ва баҳор фаслларида юқади.
- Ҳаво-томчи йўли орқали юқади.
📋 Клиник белгилари:
Метапневмовирус нафас йўлларининг юқори ва қуйи қисмида инфекция келтириб чиқаради.
❗️Белгилари қуйидагича: ❗️
🗣 Юқори нафас йўллари инфекцияси (қисман енгил шакл):
- Бурун оқиши (ринит) 😪
- Йўтал 😮💨
- Тана ҳароратининг кўтарилиши (гипертермия) 🤒
- Томоқ оғриғи 🤐
- Бош оғриғи ва умумий ҳолсизлик 🤕
🫁 Қуйи нафас йўллари инфекцияси (оғир шакл):
- Бронхиолит
- Пневмония
- Диспнея (нафас олишда қийналиш)
- Цианоз (кўкариш)
- Чуқур ва тез нафас олиш
📊 Ташхис қўйиш усуллари:
Метапневмовирусни аниқлаш учун қуйидаги диагностика методларидан фойдаланилади:
1. ПЦР (полимераз занжир реакцияси) – вируснинг РНКсини аниқлаш учун.
2. ИФА (иммунофермент анализ) – антитаналарни аниқлаш.
3. Вирус маданияти – вирусни изоляция қилиш.
💊 Даволаш:
Ҳозирги кунда метапневмовирусга қарши махсус антивирус препарат мавжуд эмас. Даволаш симптоматик усулларда олиб борилади:
- Антипиретиклар (парацетамол) ҳароратни тушириш учун.
- Муколитиклар ва бронходилататорлар – йўтал ва бронхиал обструкцияни енгиллаштириш учун.
- Оксигенотерапия – оғир ҳолатларда.
- Суюқликларнинг етарли қабул қилиниши.
🚨 Асоратлари:
- Бронхиолит
- Пневмония
- Отит (қулоқ инфекцияси)
- Синусит
Гипоксия ва нафас етишмовчилиги
🛡 Профилактика:
Ҳозирча метапневмовирусга қарши вакциналар йўқ, лекин қуйидаги чоралар профилактика сифатида муҳимдир:
1. Қўлларни тез-тез ювиш.
2. Масофа сақлаш.
3. Жамоат жойларида ҳимоя ниқобларидан фойдаланиш.
4. Беморлар билан контактдан сақланиш.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida