#hamshiralik #ikkinchi
40-savol: Gipertermik holatda hamshiralik parvarishi nimadan iborat?
Gipertermik holatda (tana harorati 38°C va undan yuqori bo‘lganda), hamshiralik parvarishi bemorning holatini yaxshilash, gipertermiya sabablarini aniqlash va organizmni asoratlardan himoya qilishga qaratiladi. Quyida gipertermik holatda bajarilishi kerak bo‘lgan hamshiralik parvarishi bosqichlari keltirilgan:
1. Holatni baholash
• Tana haroratini o‘lchash: Haroratni doimiy kuzatib borish (har 2-4 soatda) va qayd etish. O‘lchash usuli: oral, aksillar yoki rektal.
• Kuzatuv:
- Teri holati (qizillik, issiqlik, quruqlik yoki terlash).
- Nafas olish chastotasi va yurak urish tezligi (taxikardiya yoki tez nafas olish kuzatiladi).
- Bemorda titroq, bosh og‘rig‘i, holsizlik, tez charchash kabi simptomlarni baholash.
2. Shoshilinch choralar
• Gipertermiya sababini aniqlash:
Infeksion, yallig‘lanish yoki boshqa patologik jarayonlarni aniqlash uchun shifokorga xabar berish.
• Issiqlikni tushirish:
- Bemorni salqin, yaxshi shamollatilgan xonaga joylashtirish.
- Qalin kiyimlarni yechish yoki yengil kiyim kiyishni ta’minlash.
- Qo‘llar va oyoqlarga sovuq kompresslar qo‘yish (10-15 daqiqa).
- Tana yuzasini iliq suv (36-37°C) bilan artish (sovuq suvdan foydalanish tavsiya etilmaydi, chunki bu titroqni kuchaytirishi mumkin).
3. Ichki suyuqlik balansini ta’minlash
• Yetarli miqdorda suyuqlik iste’molini ta’minlash:
- Suv, sho‘r suv, mevali sharbatlar yoki choy tavsiya etiladi.
- Ichish imkoniyati cheklangan bo‘lsa, shifokor ko‘rsatmasi bilan vena ichiga infuziya qilish.
• Dehidratatsiya belgilarini kuzatish: Teri quruqligi, siydik chiqarishning kamayishi.
4. Dorivor vositalar bilan bog‘liq chora-tadbirlar
• Shifokor buyurgan dorilarni qo‘llash:
- Antipiretiklar: Parasetamol, ibuprofen kabi dorilarni vaqtida va belgilangan dozalarda berish.
- Dori qo‘llanishidan oldin bemorning allergik tarixini tekshirish.
• Dori ta’sirini kuzatish va yon ta’sirlarni qayd etish.
5. Psixologik yordam
• Bemorni tinchlantirish: Gipertermiya sababli bemorda xavotir yoki bezovtalik yuzaga kelishi mumkin.
• Muloqot qilish: Bemorni holati va olib borilayotgan parvarish bo‘yicha ma’lumot berish, bu ishonchni oshiradi.
6. Asoratlarni oldini olish
• Titroqni boshqarish: Agar bemorda titroq bo‘lsa, iliqlikni saqlash uchun adyol bilan o‘rash.
• Boshqa simptomlarni kuzatish: Tutqanoq, nafas qisilishi, ongning o‘zgarishi kabi alomatlar bo‘lsa, darhol shifokorga xabar berish.
• Haroratni keskin tushirishdan saqlanish: Sovuq dush yoki muzli kompresslardan foydalanmaslik, chunki bu qon aylanishini buzishi mumkin.
7. Hujjatlarni yuritish
• Haroratni o‘lchash natijalari, amalga oshirilgan chora-tadbirlar va bemorning javobi maxsus kuzatuv varaqasiga qayd etiladi.
Muhim eslatmalar:
• Gipertermiya hayot uchun xavf tug‘diradigan holatlarga olib kelishi mumkin (masalan, giperpireksiya – harorat 41°C dan yuqori). Bunday holatda shoshilinch tibbiy yordamni chaqirish kerak.
• Har bir bemor individual yondashuvni talab qiladi, shuning uchun shifokor ko‘rsatmalarini qat’iy bajarish zarur.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida
40-savol: Gipertermik holatda hamshiralik parvarishi nimadan iborat?
Gipertermik holatda (tana harorati 38°C va undan yuqori bo‘lganda), hamshiralik parvarishi bemorning holatini yaxshilash, gipertermiya sabablarini aniqlash va organizmni asoratlardan himoya qilishga qaratiladi. Quyida gipertermik holatda bajarilishi kerak bo‘lgan hamshiralik parvarishi bosqichlari keltirilgan:
1. Holatni baholash
• Tana haroratini o‘lchash: Haroratni doimiy kuzatib borish (har 2-4 soatda) va qayd etish. O‘lchash usuli: oral, aksillar yoki rektal.
• Kuzatuv:
- Teri holati (qizillik, issiqlik, quruqlik yoki terlash).
- Nafas olish chastotasi va yurak urish tezligi (taxikardiya yoki tez nafas olish kuzatiladi).
- Bemorda titroq, bosh og‘rig‘i, holsizlik, tez charchash kabi simptomlarni baholash.
2. Shoshilinch choralar
• Gipertermiya sababini aniqlash:
Infeksion, yallig‘lanish yoki boshqa patologik jarayonlarni aniqlash uchun shifokorga xabar berish.
• Issiqlikni tushirish:
- Bemorni salqin, yaxshi shamollatilgan xonaga joylashtirish.
- Qalin kiyimlarni yechish yoki yengil kiyim kiyishni ta’minlash.
- Qo‘llar va oyoqlarga sovuq kompresslar qo‘yish (10-15 daqiqa).
- Tana yuzasini iliq suv (36-37°C) bilan artish (sovuq suvdan foydalanish tavsiya etilmaydi, chunki bu titroqni kuchaytirishi mumkin).
3. Ichki suyuqlik balansini ta’minlash
• Yetarli miqdorda suyuqlik iste’molini ta’minlash:
- Suv, sho‘r suv, mevali sharbatlar yoki choy tavsiya etiladi.
- Ichish imkoniyati cheklangan bo‘lsa, shifokor ko‘rsatmasi bilan vena ichiga infuziya qilish.
• Dehidratatsiya belgilarini kuzatish: Teri quruqligi, siydik chiqarishning kamayishi.
4. Dorivor vositalar bilan bog‘liq chora-tadbirlar
• Shifokor buyurgan dorilarni qo‘llash:
- Antipiretiklar: Parasetamol, ibuprofen kabi dorilarni vaqtida va belgilangan dozalarda berish.
- Dori qo‘llanishidan oldin bemorning allergik tarixini tekshirish.
• Dori ta’sirini kuzatish va yon ta’sirlarni qayd etish.
5. Psixologik yordam
• Bemorni tinchlantirish: Gipertermiya sababli bemorda xavotir yoki bezovtalik yuzaga kelishi mumkin.
• Muloqot qilish: Bemorni holati va olib borilayotgan parvarish bo‘yicha ma’lumot berish, bu ishonchni oshiradi.
6. Asoratlarni oldini olish
• Titroqni boshqarish: Agar bemorda titroq bo‘lsa, iliqlikni saqlash uchun adyol bilan o‘rash.
• Boshqa simptomlarni kuzatish: Tutqanoq, nafas qisilishi, ongning o‘zgarishi kabi alomatlar bo‘lsa, darhol shifokorga xabar berish.
• Haroratni keskin tushirishdan saqlanish: Sovuq dush yoki muzli kompresslardan foydalanmaslik, chunki bu qon aylanishini buzishi mumkin.
7. Hujjatlarni yuritish
• Haroratni o‘lchash natijalari, amalga oshirilgan chora-tadbirlar va bemorning javobi maxsus kuzatuv varaqasiga qayd etiladi.
Muhim eslatmalar:
• Gipertermiya hayot uchun xavf tug‘diradigan holatlarga olib kelishi mumkin (masalan, giperpireksiya – harorat 41°C dan yuqori). Bunday holatda shoshilinch tibbiy yordamni chaqirish kerak.
• Har bir bemor individual yondashuvni talab qiladi, shuning uchun shifokor ko‘rsatmalarini qat’iy bajarish zarur.
Yana ham ko'proq ma'lumotlar
@tibbiyot_haqida kanalida