Мен узим укий олмадим, мен эришол-маган орзуларга сен эришгин, кизим..." дерди.
Онаси орзу килган кунларни куриш Гулширинга хам насиб этмади. Коллеж-нинг охирги курсида укиб юрганида со-
вчилар эшикни бузгудек булиб устма-уст келаверишди. Айникса, Зохид ака-сининг совчилари кайта-кайта келаве-ришди. Отасига куёв томон маъкул келди. Куёвликка номзод йигит тижор-ат билан шугулланаркан. Ота кизининг фикрини билмокчи булди. Аммо кайси киз отаси билан бу мавзуда гаплашиб-дики, Гулширин гапира олсин. Онасини-нг вафотидан сунг икки йил утар-утмас уларнинг хонадонига келган угай она - ёшгина жувон кизнинг кунглига кул со-либ курган булди.
- Мен хали турмушга чикмокчи эмас-ман, укишга кирмокчиман, - деди угай онаси гапларини отасига етказишидан умидвор булиб. - Дадамга айтинг, мени узатмасинлар.
- Кайси киз укиб, шахар олиб берибди-ки, энди сен олиб берардинг, - истехзо-ли кулди угай она.-Бир укиган аёл мен-манми? Мана, утирибман-ку, дадангни-нг кош-ковогига караб. Киз боланинг бахти оиласида. Хозирги аклим сендай пайтимда булганидайди, уйлаб утир-май биринчи совчи юборган йигитга те-гиб кетган булардим.
- Опа, шундай булса хам дадамга айти-нг, укишга кирмокчи экан, денг. Хеч кур
са, шу йил уриниб курай, укишга кира олмасам, кейин ихтиёр узларида.
"Опача", яъни угай она кошларини чи-мириб, истар-истамас "Майли, айтаман" деб чикиб кетди. Дадаси бу жувон би-
лан онасининг улимидан олдин хам уч-рашиб туришини Гулширин якинда эши-тди. Ушандан буён бу жувонни ёмон ку-риб колган, аммо буни билдирмайди. Дадаси бир марта кизариб-бузариб "Энди Мавлуда опангни ойи деб чакир" деди. Гулширин "хуп" дедию, аммо бе-гона ёлни "ойи" деб чакиролмади. Тили бормади. Бу жувонни "ойи" деб чакирса, онасининг рухига хиёнат килаётгандай булди. Угай онаси билан булган уша сухбатдан кейин дадаси туйга тайёрга-рликни бошлаб юборди. Гулширин нима булаётганини англаб етмасидан уни Зохид акасига унаштириб куйишди, куп утмай фотиха туйини хам утказишди. Киз хайратда эди: нахотки дадаси уни-
нг биргина илтимосини хам ерда кол-дирган булса?! Ахир, коллежни битири-
шига атиги уч ойгина колганди. Укишга топширса, балки кириб кетарди. Нахот-ки дадаси уни шу илинжидан хам мах-рум килса?
Тасодифан угай онасининг телефонда-
ги сухбатини эшитиб колиб, гап нимада эканини тушунди. Уша куни битирув имтихонларини топширадиган кун эди.
Имтихонга кечикмай деб шошиб чиккан Гулширин куча бошига етганида бугун имтихон топширадиган фанидан ёзган конспект дафтарини уйда колдиргани ёдига тушди. Кул телефонидан угай онасига кунгирок килиб, дафтарни дарвоза олдига олиб чикишини сурамо-кчи булди. Аммо кайта-кайта ракам терса-да, хеч ким жавоб бермади, гушакдан телефон банд экани хакида-ги овоз келди. Хойнахой, Мавлуда уйда хеч ким йуклигидан фойдаланиб, теле-фонда ким биландир гаплашаётган булса керак.
Уйлаганидай булиб чикди. Мавлуда хатто дарвозага илгак хам осмаган экан. Дахлизда турган телефонда у ким биландир берилиб гаплашарди. Шунинг учун хам Гулшириннинг ховли-га кайтиб кирганини сезмади. Ичкарига кириш учун дахлиз эшигига кул узатган киз угай онасининг овозини эшитдию, тош каби котди.
- Опажон, якинда бу уй-жойлар буткул узимники булади. Бунга эришиш учун озмунча кутдимми?! Аввал "Неча йил-дан буён сиз билан биргаман, сизни деб бошка эркакларни рад килдим. Лекин халиям бекадрман. Ижарада уйда яши-ринча учрашиб юриш жонимга тегди. Ё менга уй-жой килиб беринг, ёки бутун-лай жавобимни беринг", десам, "Сабр кил, хаммаси сен айтгандай булади. Сенга каттик богланиб колганман",дер-
ди. Худо кечирсину, хотини улганида ич-ичимдан бирам кувондим...Мана,
саройдек ховлининг бекасиман. Нак маликалардек яшайман. Мен шуни орзу килгандим. Булмаса, соколи селкиллаб колган отам тенги одамга тегармидим? Кариб куйилмаган чол мени севади, деб уйлайди. Узимни уни севадиган килиб курсатишга мажбурман. Вакти келиб бу уй-жойлар, эримнинг бир умр йиккан мол-дунёси меники булади. Факат бу бахтимга анави кичкина алвасти хала-кит бераётганди. Ундан кандай кутули-шни билмаётгандим, худонинг узи охи-мни эшитди. Совчилар "келин киламиз" деб туриб олишди.
Онаси орзу килган кунларни куриш Гулширинга хам насиб этмади. Коллеж-нинг охирги курсида укиб юрганида со-
вчилар эшикни бузгудек булиб устма-уст келаверишди. Айникса, Зохид ака-сининг совчилари кайта-кайта келаве-ришди. Отасига куёв томон маъкул келди. Куёвликка номзод йигит тижор-ат билан шугулланаркан. Ота кизининг фикрини билмокчи булди. Аммо кайси киз отаси билан бу мавзуда гаплашиб-дики, Гулширин гапира олсин. Онасини-нг вафотидан сунг икки йил утар-утмас уларнинг хонадонига келган угай она - ёшгина жувон кизнинг кунглига кул со-либ курган булди.
- Мен хали турмушга чикмокчи эмас-ман, укишга кирмокчиман, - деди угай онаси гапларини отасига етказишидан умидвор булиб. - Дадамга айтинг, мени узатмасинлар.
- Кайси киз укиб, шахар олиб берибди-ки, энди сен олиб берардинг, - истехзо-ли кулди угай она.-Бир укиган аёл мен-манми? Мана, утирибман-ку, дадангни-нг кош-ковогига караб. Киз боланинг бахти оиласида. Хозирги аклим сендай пайтимда булганидайди, уйлаб утир-май биринчи совчи юборган йигитга те-гиб кетган булардим.
- Опа, шундай булса хам дадамга айти-нг, укишга кирмокчи экан, денг. Хеч кур
са, шу йил уриниб курай, укишга кира олмасам, кейин ихтиёр узларида.
"Опача", яъни угай она кошларини чи-мириб, истар-истамас "Майли, айтаман" деб чикиб кетди. Дадаси бу жувон би-
лан онасининг улимидан олдин хам уч-рашиб туришини Гулширин якинда эши-тди. Ушандан буён бу жувонни ёмон ку-риб колган, аммо буни билдирмайди. Дадаси бир марта кизариб-бузариб "Энди Мавлуда опангни ойи деб чакир" деди. Гулширин "хуп" дедию, аммо бе-гона ёлни "ойи" деб чакиролмади. Тили бормади. Бу жувонни "ойи" деб чакирса, онасининг рухига хиёнат килаётгандай булди. Угай онаси билан булган уша сухбатдан кейин дадаси туйга тайёрга-рликни бошлаб юборди. Гулширин нима булаётганини англаб етмасидан уни Зохид акасига унаштириб куйишди, куп утмай фотиха туйини хам утказишди. Киз хайратда эди: нахотки дадаси уни-
нг биргина илтимосини хам ерда кол-дирган булса?! Ахир, коллежни битири-
шига атиги уч ойгина колганди. Укишга топширса, балки кириб кетарди. Нахот-ки дадаси уни шу илинжидан хам мах-рум килса?
Тасодифан угай онасининг телефонда-
ги сухбатини эшитиб колиб, гап нимада эканини тушунди. Уша куни битирув имтихонларини топширадиган кун эди.
Имтихонга кечикмай деб шошиб чиккан Гулширин куча бошига етганида бугун имтихон топширадиган фанидан ёзган конспект дафтарини уйда колдиргани ёдига тушди. Кул телефонидан угай онасига кунгирок килиб, дафтарни дарвоза олдига олиб чикишини сурамо-кчи булди. Аммо кайта-кайта ракам терса-да, хеч ким жавоб бермади, гушакдан телефон банд экани хакида-ги овоз келди. Хойнахой, Мавлуда уйда хеч ким йуклигидан фойдаланиб, теле-фонда ким биландир гаплашаётган булса керак.
Уйлаганидай булиб чикди. Мавлуда хатто дарвозага илгак хам осмаган экан. Дахлизда турган телефонда у ким биландир берилиб гаплашарди. Шунинг учун хам Гулшириннинг ховли-га кайтиб кирганини сезмади. Ичкарига кириш учун дахлиз эшигига кул узатган киз угай онасининг овозини эшитдию, тош каби котди.
- Опажон, якинда бу уй-жойлар буткул узимники булади. Бунга эришиш учун озмунча кутдимми?! Аввал "Неча йил-дан буён сиз билан биргаман, сизни деб бошка эркакларни рад килдим. Лекин халиям бекадрман. Ижарада уйда яши-ринча учрашиб юриш жонимга тегди. Ё менга уй-жой килиб беринг, ёки бутун-лай жавобимни беринг", десам, "Сабр кил, хаммаси сен айтгандай булади. Сенга каттик богланиб колганман",дер-
ди. Худо кечирсину, хотини улганида ич-ичимдан бирам кувондим...Мана,
саройдек ховлининг бекасиман. Нак маликалардек яшайман. Мен шуни орзу килгандим. Булмаса, соколи селкиллаб колган отам тенги одамга тегармидим? Кариб куйилмаган чол мени севади, деб уйлайди. Узимни уни севадиган килиб курсатишга мажбурман. Вакти келиб бу уй-жойлар, эримнинг бир умр йиккан мол-дунёси меники булади. Факат бу бахтимга анави кичкина алвасти хала-кит бераётганди. Ундан кандай кутули-шни билмаётгандим, худонинг узи охи-мни эшитди. Совчилар "келин киламиз" деб туриб олишди.