#kitob_tahlili

⚡️​​Liberal muhitsiz iqtisodiy islohotlar ko'zlangan samarani bermaydi.

Hech kimga sir emaski, bugun dunyo miqyosida postsovet makonidagi ko'plab davlatlar uchun o'tish davri islohotlari murakkab, ko'p holatlarda uzoq va samarasiz kechdi. Va mana shu fonda Gruziya kabi davlatlarning muvaffaqqiyatlari istisno bo'lib ko'rindi. Bu davlat

2003-yildan boshlab qattiq siyosiy iroda ko'rsatti.

Keng qamrovli islohotlar bilan boshqaruv tizimida va iqtisodiy sohada tub burilish yasay oldi.

Larisa Burakova esa "Gruziya muvaffaqqiyatga qanday erishdi?" kitobida mana shu islohotlar jarayonini va muvaffaqqiyat sabablarini chuqur tahlil qiladi.
O'ylaymanki, undagi mavzular kitob 2011-yilda nashrdan chiqqan bo'lsa-da postsovet davlatlari, xususan, O'zbekiston, Qozog'iston va Ukraina kabilar uchun haligacha dolzarb.

📚Kitobni o'qib muallifning shaxsiyatiga qiziqishimiz tayin. Larisa Burakova asli rossiyalik. U iqtisodiy liberalizm tarafdori bo'lgan iqtisodchi va analitik. U islohotlarning erkin bozor, kichik davlat, kam soliq, katta erkinlik asosida qurilish tarafdori. Shuningdek, kitobni o'qish jarayonida "radikal reformaning advokati" dek tasavvur uyg'otdi. Kitob aslida publisistik yondashuvda yozilgan. Ammo Larisaning statistik manbalarni mustaqil tahlil qilishi bilan kitob analitik asar darajasiga ham ko'tarilgan. Asar "Atirgullar inqilobi" va Mixail Saakashvili hamda jamoasining hukumatga kelish jarayonini yoritgan.

Burakovaning fikricha, muvaffaqqiyatlar uchun uchta shart bor.

✅1. Yangi avlod siyosatchilari hokimiyatga kelishi kerak.
✅2. Radikal va tez islohotga bo'lgan tayyorgarlik bo'lishi.
✅3. Ijtimoiy buyurtma- ya'ni xalq islohotlarni talab qilishi.

Va yana islohotning taktik muvaffaqiyati uchta asosiy komponentga asoslanadi:

Birinchisi, davlat apparatini birlashtirish.
Ikkinchisi, moslashuvchan yondashuv.
Nihoyat, uchinchisi, siyosiy kapitaldan samarali foydalanish.

Kitobda Gruziyadagi inqilob, Ukraina yoki Qirg'istondagidan farqli tarzda baholangan. Bu yerda haqiqiy strategik qarash, siyosiy iroda va texnik tayyorgarlik bo'lganini ta'kidlaydi.

(Izoh: 2004-yildan buyon Gruziya NATO a'zoligiga kurashyapti. Shuningdek xuddi shu yili BMT da Saakashvili g'arbni Rossiyaning Gruziyaning ichki ishlariga aralashuviga qarshi turishga chaqirgan. Ehtimolki, Larisa uchun aynan shu kabilar strategik qarash bo'lgandir)

Korrupsiyaga qarshi kurash. Kitobdagi eng muhim bo'limlardan biri.
Saakashvili radikal usullar orqali Gruziyadek korrupsiya sistematik tus olgan davlatda unga qarshi samarali kurasha oldi.

✅Yo'l politsiyasi to'liq ishdan bo'shatilib yangi kuch tuzildi.

✅Oliy ta'lim tizimi testlar bilan shaffoflashtirildi.

✅Davlat xizmatidagi minglab korrupsiya manbalari yo'q qilindi.

Bu islohotlar qisqa vaqt ichida jamoatchilik ishonchini qayta tiklashga yordam berdi. Transparency International indeksida Gruziya bir necha yil ichida 100 pog‘onaga ko‘tarildi. Davlat boshqaruvida minimalizm va samaradorlik ortdi.
Burakova Gruziya boshqaruv modelini "davlat-mijozga xizmat qiluvchi agent" degan g'oya asosida qurilganini ko‘rsatadi. "Yagona oyna" prinsipidagi Public Service Halllar orqali 10 daqiqa ichida pasport, guvohnoma, kadastr hujjatlari olish mumkin bo‘ldi. Bu fuqarolarda davlatga nisbatan yangi ishonch muhitini yaratdi.

Bundan tashqari, barcha ruxsatnomalar soni 10 baravar kamaytirildi. Davlat xizmatchilarining maoshi 5–6 barobar oshirildi, ammo ularning soni qisqartirildi. Raqamli boshqaruv tizimi joriy qilindi.

Davomi bor...👍

Tayyorladi: Qosimova Safura, Mustaqil tahlilchi.

Kanalga obuna bo‘ling
🖌@Sharqshunos_tarixchi