Assalomu alaykum.
Uyg’urlar muammosi
Barchamizga ma’lumki, turkiy xalqlarning ajralmas bo’g’inlaridan biri hisoblanadigan uyg’urlar uzoq yillardan beri Xitoy Xalq Respublikasi tarkibidagi Shinjon-Uyg’ur yoxud Sinzyan avtanom rayonida yashab kelishmoqda. Yanada aniqroq aytadigan bo’lsak, uyg’ur xalqining azaliy yurti bo’lmish Sharqiy Turkiston Xitoy tomonidan bosib olinganidan beri ular doimiy ravishda zulm, huquqsizlik, genotsitdan aziyat chekishyapti. XXI asrda bu hodisalar avjiga chiqib, nafaqat ularning diniga( islom) ,balki an’analari, madaniyati, milliy urf-odatlariga ham changal solinmoqda. Hududda deyarli barcha diniy marosimlar taqiqlangan bo’lib, ro’za tutish va ayollarning hijob o’rashi kabi masalalarda Xitoy davlati hukumati va Kommunistik partiyaning qat’iyan cheklovlari mavjud.Uyg’ur aholisini qayta tarbiyalash va axloqiy qusurlarini yo’qotish maqsadida tashkil qilingan “reabilitatsiya markazlarini” (aslida esa zamonaviy konslager deyish mumkin) aytmasa ham bo’ladi.
Bu kabi “taqiq va zulmlarni to’xtatishga javobgar” hisoblanmish zamonaviy G’arb shu chog’gacha jiddiy bir chora ko’rish uyog'da tursin, hattoki, iqtisodiy sanksiya qo’llashni ham hayoliga keltirgani yo’q. Albatta, bu holat amalga oshsa ham besamar ketgan bo’lar edi. Chunki, dunyodagi eng yirik iqtisodiyotga ega bo’lgan bu davlatga sanksiya qo’llangan taqdirda ham sezilarli bir natija kelib chiqmasligi tayin.
Musulmon va turkiy davlatlar-chi ? Nega ular hamon jim ? Bunga asosiy sabablardan biri bu barcha musulmon davlatlarining XXR bilan yirik savdo hamkorligi mavjudligidir. Shubhasizki, hech bir turkiy yoki musulmon davlat bunday yirik savdo hamkorini yo’qotishni va o’z iqtisodiyotiga zarar yetkazishni istamaydi. Shunday ekan, tomonlar do’stlik aloqalari bardavom bo’lishidan manfaatdor.
Uyg’urlar muammosi
Barchamizga ma’lumki, turkiy xalqlarning ajralmas bo’g’inlaridan biri hisoblanadigan uyg’urlar uzoq yillardan beri Xitoy Xalq Respublikasi tarkibidagi Shinjon-Uyg’ur yoxud Sinzyan avtanom rayonida yashab kelishmoqda. Yanada aniqroq aytadigan bo’lsak, uyg’ur xalqining azaliy yurti bo’lmish Sharqiy Turkiston Xitoy tomonidan bosib olinganidan beri ular doimiy ravishda zulm, huquqsizlik, genotsitdan aziyat chekishyapti. XXI asrda bu hodisalar avjiga chiqib, nafaqat ularning diniga( islom) ,balki an’analari, madaniyati, milliy urf-odatlariga ham changal solinmoqda. Hududda deyarli barcha diniy marosimlar taqiqlangan bo’lib, ro’za tutish va ayollarning hijob o’rashi kabi masalalarda Xitoy davlati hukumati va Kommunistik partiyaning qat’iyan cheklovlari mavjud.Uyg’ur aholisini qayta tarbiyalash va axloqiy qusurlarini yo’qotish maqsadida tashkil qilingan “reabilitatsiya markazlarini” (aslida esa zamonaviy konslager deyish mumkin) aytmasa ham bo’ladi.
Bu kabi “taqiq va zulmlarni to’xtatishga javobgar” hisoblanmish zamonaviy G’arb shu chog’gacha jiddiy bir chora ko’rish uyog'da tursin, hattoki, iqtisodiy sanksiya qo’llashni ham hayoliga keltirgani yo’q. Albatta, bu holat amalga oshsa ham besamar ketgan bo’lar edi. Chunki, dunyodagi eng yirik iqtisodiyotga ega bo’lgan bu davlatga sanksiya qo’llangan taqdirda ham sezilarli bir natija kelib chiqmasligi tayin.
Musulmon va turkiy davlatlar-chi ? Nega ular hamon jim ? Bunga asosiy sabablardan biri bu barcha musulmon davlatlarining XXR bilan yirik savdo hamkorligi mavjudligidir. Shubhasizki, hech bir turkiy yoki musulmon davlat bunday yirik savdo hamkorini yo’qotishni va o’z iqtisodiyotiga zarar yetkazishni istamaydi. Shunday ekan, tomonlar do’stlik aloqalari bardavom bo’lishidan manfaatdor.