🥲 Dostoyevskiy – genial kitobxon
Dostoyevskiyning ashaddiy kitobqurti ekanligi haqidagi bu fikrni Pragada muhojirlikda faoliyat yuritgan ajoyib rus filologi Alfred Bem aytgan edi.
U 1933-yilda Pragada «Dostoyevskiy – genial kitobxon» nomli maqolasini nashr ettirgan. Bu yozuvchini kutilmagan tomondan ko‘rish imkonini beruvchi qiziqarli qarashdir. Va bu orqali uni san’atkor sifatida yangicha kashf etish mumkin.
U o‘z ukasi Mixailga 1845-yil mart oyidagi xatida shunday yozgan edi:
Dostoyevskiy umri bo‘yi qayta-qayta mutolaa qilgan Shiller, Gyote, Hofman, Dikkens, Valter Skott, Gyugo va Balzak kabi yozuvchilarning qahramonlarini o‘z yaqin do‘stlarini qanday tasvirlasa, shunday tasvirlar edi.
Bu yozuvchilar chindan ham Dostoyevskiyga katta ta’sir o‘tkazgan. U ularni psixologik tahlilning chuqurligi, dramatizmi va falsafiy mavzulari uchun qadrlar edi, bu uning o‘z asarlarida ham sezilarli darajada aks etgan. Unga ayniqsa Shiller o‘zining idealizmi bilan, Gyote hayotga bo‘lgan falsafiy qarashi bilan, Gofman mistik unsurlari bilan, shuningdek, Balzak va Dikkens ijtimoiy ziddiyatlar va insonlar ruhiyatini mohirona tasvirlash mahorati bilan alohida ta’sir ko‘rsatgan.
Ularning asarlarini o‘qish Dostoyevskiyning dunyoqarashini shakllantirib, uning adabiy yondashuvlariga ta’sir etgan, bu esa uning murakkab personajlari va syujetlari rivojida seziladi.
Mutolaa ustida
Dostoyevskiyning ashaddiy kitobqurti ekanligi haqidagi bu fikrni Pragada muhojirlikda faoliyat yuritgan ajoyib rus filologi Alfred Bem aytgan edi.
U 1933-yilda Pragada «Dostoyevskiy – genial kitobxon» nomli maqolasini nashr ettirgan. Bu yozuvchini kutilmagan tomondan ko‘rish imkonini beruvchi qiziqarli qarashdir. Va bu orqali uni san’atkor sifatida yangicha kashf etish mumkin.
U o‘z ukasi Mixailga 1845-yil mart oyidagi xatida shunday yozgan edi:
«Sen, balki, men yozmaydigan paytlarimda nima bilan shug‘ullanishimni bilishni istayotgandirsan, – mutolaa qilaman. Men juda ko‘p o‘qiyman va mutolaa menga g‘alati ta’sir qiladi. Allaqachon o‘qib bo‘lgan biror narsani qayta o‘qisam, go‘yo yangi kuch-quvvatga to‘lib, hamma narsani chuqur anglayman, aniq tushunaman va o‘zim ham ijod qilaman».
Dostoyevskiy umri bo‘yi qayta-qayta mutolaa qilgan Shiller, Gyote, Hofman, Dikkens, Valter Skott, Gyugo va Balzak kabi yozuvchilarning qahramonlarini o‘z yaqin do‘stlarini qanday tasvirlasa, shunday tasvirlar edi.
Bu yozuvchilar chindan ham Dostoyevskiyga katta ta’sir o‘tkazgan. U ularni psixologik tahlilning chuqurligi, dramatizmi va falsafiy mavzulari uchun qadrlar edi, bu uning o‘z asarlarida ham sezilarli darajada aks etgan. Unga ayniqsa Shiller o‘zining idealizmi bilan, Gyote hayotga bo‘lgan falsafiy qarashi bilan, Gofman mistik unsurlari bilan, shuningdek, Balzak va Dikkens ijtimoiy ziddiyatlar va insonlar ruhiyatini mohirona tasvirlash mahorati bilan alohida ta’sir ko‘rsatgan.
Ularning asarlarini o‘qish Dostoyevskiyning dunyoqarashini shakllantirib, uning adabiy yondashuvlariga ta’sir etgan, bu esa uning murakkab personajlari va syujetlari rivojida seziladi.
Mutolaa ustida