Marketolog nima uchun psixologiyani bilishi kerak va bu normal hayotda nimalarni qiyin qiladi?
Marketologlar (SMM mutaxassislari ham) odamlarni chuqur tushunish uchun psixologiyadan foydalanadi. Har bir kompaniya maqsadli auditoriyani o‘rganish, ularning xohish-istaklari, og‘riqlari va motivatsiyasini aniqlashdan boshlanadi. Bu yerda psixologik tahlillar asosiy vosita. Mana ulardan ba’zilari:
• Empatiya xaritasi: Mijoz nima eshitadi, nima ko‘radi, nima his qiladi, qanday og‘riqlari bor va nima u uchun yutuq — hammasini aniqlaydi.
• Buyer Persona: Ideal mijoz obrazi — uning maqsadlari, qadriyatlari, odatlari bilan tanishadi.
• CJM (Customer Journey Map): Mijozni sotib olishga yetaklaydigan qulay yo‘lni chizib chiqadi.
• Psixografik tahlil: Auditoriyaning hayot tarzi, qiziqishlari, ichki motivatsiyasini o‘rganadi.
• Arxetiplar nazariyasi: Mijozlarni xarakteriga qarab (masalan, tadbirkor, sayohatchi) guruhlarga ajratadi.
• Motivatsion analiz: Qaror qabul qilishda ichki va tashqi omillarni aniqlaydi.
Bu tahlillar bilan marketolog odamlarni ko‘rib, xatti-harakatni oldindan taxmin qiladi. Kasbiy hayotda bu katta kuch — bozorda ustunlik beradi.
Lekin normal hayotda bu bilim muammoga aylanadi. Marketologlar ekstravert bo‘lsa ham, munosabatlarda qiynaladi. Chunki yaqinlarini ham "mijoz"dek tahlil qiladi, hislarni aql bilan boshqaradi, yo‘qotishdan qo‘rqmaydi. Masalan, do‘st bilan suhbatni “strategiya"dek ko‘radi, chiroyli gaplar aytadi-yu, maqsadga erishsa qiziqish kamayadi. Munosabatlarni “challenge” sifatida qabul qiladi. Natija? Samimiy aloqa o‘rniga sovuqqonlik paydo bo‘ladi — do‘stlikda ham, sevgida ham.
Nima qilish kerak?
Ishdagi “tahlilchi” rejimini o‘chirib, hislarni samimiy yashash lozim. Munosabatlarni maqsadsiz qadrlash, o‘zini ham tahlil qilib, chegaralarni belgilash kerak — masalan, do‘stlarni “auditoriya” sifatida emas, inson sifatida ko‘rish. Psixologiyani bilish marketologning quroli, lekin shaxsiy hayotda inson bo‘lib qolish undan muhimroq!
Marketologni ko‘plab mavzularda shaxsiy fikrlarini kuzatib boring!
®️M | Blog
@M_bloguz
Marketologlar (SMM mutaxassislari ham) odamlarni chuqur tushunish uchun psixologiyadan foydalanadi. Har bir kompaniya maqsadli auditoriyani o‘rganish, ularning xohish-istaklari, og‘riqlari va motivatsiyasini aniqlashdan boshlanadi. Bu yerda psixologik tahlillar asosiy vosita. Mana ulardan ba’zilari:
• Empatiya xaritasi: Mijoz nima eshitadi, nima ko‘radi, nima his qiladi, qanday og‘riqlari bor va nima u uchun yutuq — hammasini aniqlaydi.
• Buyer Persona: Ideal mijoz obrazi — uning maqsadlari, qadriyatlari, odatlari bilan tanishadi.
• CJM (Customer Journey Map): Mijozni sotib olishga yetaklaydigan qulay yo‘lni chizib chiqadi.
• Psixografik tahlil: Auditoriyaning hayot tarzi, qiziqishlari, ichki motivatsiyasini o‘rganadi.
• Arxetiplar nazariyasi: Mijozlarni xarakteriga qarab (masalan, tadbirkor, sayohatchi) guruhlarga ajratadi.
• Motivatsion analiz: Qaror qabul qilishda ichki va tashqi omillarni aniqlaydi.
Bu tahlillar bilan marketolog odamlarni ko‘rib, xatti-harakatni oldindan taxmin qiladi. Kasbiy hayotda bu katta kuch — bozorda ustunlik beradi.
Lekin normal hayotda bu bilim muammoga aylanadi. Marketologlar ekstravert bo‘lsa ham, munosabatlarda qiynaladi. Chunki yaqinlarini ham "mijoz"dek tahlil qiladi, hislarni aql bilan boshqaradi, yo‘qotishdan qo‘rqmaydi. Masalan, do‘st bilan suhbatni “strategiya"dek ko‘radi, chiroyli gaplar aytadi-yu, maqsadga erishsa qiziqish kamayadi. Munosabatlarni “challenge” sifatida qabul qiladi. Natija? Samimiy aloqa o‘rniga sovuqqonlik paydo bo‘ladi — do‘stlikda ham, sevgida ham.
Nima qilish kerak?
Ishdagi “tahlilchi” rejimini o‘chirib, hislarni samimiy yashash lozim. Munosabatlarni maqsadsiz qadrlash, o‘zini ham tahlil qilib, chegaralarni belgilash kerak — masalan, do‘stlarni “auditoriya” sifatida emas, inson sifatida ko‘rish. Psixologiyani bilish marketologning quroli, lekin shaxsiy hayotda inson bo‘lib qolish undan muhimroq!
Marketologni ko‘plab mavzularda shaxsiy fikrlarini kuzatib boring!
®️M | Blog
@M_bloguz