KIM ILM YO‘LINI TUTSA
Bir kuni Nabiy sallollohu alayhi va sallam sahobalar bilan o‘tirganlarida ularni ilmga targ‘ib qilib shunday dedilar:
“Kim ilm talab qilish yo‘liga kirsa Alloh unga jannatning yo‘lini oson qilib qo‘yadi. Farishtalar tolibi ilmdan rozi bo‘lib unga qanotlarini to‘shab turishadi. Olimga samolardagi va yerdagi barcha narsalar, hatto dengizdagi baliqlar ham istig‘for aytadi. Olimning obiddan afzalligi oyning boshqa yulduzlardan afzalligiga o‘xshaydi. Olimlar payg‘ambarlarning merosxo‘rlaridir. Payg‘ambarlar dinor yoki dirham meros qoldirishmaydi. Ular ilmni meros qoldirishadi. Kim uni olsa, demak to‘liq nasibani olibdi!”.
Ilm talab qilish haqida kelgan qissalarning eng ajoyiblaridan biri Andalus imomi Baqiy ibn Maxlad qissasidir. U ilm talabida Qurtubadan Mag‘rib(Marokash)ga safar qildi. So‘ngra imom Ahmad ibn Hanbal rohimahullohdan ilm olish uchun Mag‘ribdan Bag‘dodga piyoda safar qildi. Bag‘dodga yetib kelgach ko‘rdiki, Abbosiy xalifa Vosiq Billoh imom Ahmadga moʻtazilalarning mashhur fitnasi bo‘lmish qur’onning maxluq yoki maxluq emasligi masalasida g‘azab qilib uy qamog‘iga hukm qilgan ekan. Imom Ahmad qur’onning maxluq ekanligiga unamagan edilar. Xalifa imomning jamoat va juma namozlariga chiqishlarini, hadis o‘rgatishlarini man qilib qo‘ydi.
Baqiy ibn Maxlad buni bilgach noumid bo‘lmasdan imom Ahmad rohimahullohning uylariga bordi va eshiklarini taqillatdi. Imom eshikni ochdilar. Baqiy imomga qarab dedi:
-Men uzoq yurtdan sizdan hadis o‘rganish uchun keldim.
Imom so‘radilar:
-Qayerdan? Mag‘ribdanmi?
Baqiy dedi:
-Andalusning Qurtubasidan.
Imom Ahmad rohimahulloh dedilar:
-Qurtuba uzoq diyor. Ammo sen meni xalifa darsdan man qilib qo‘yganini bilasan-ku!
Baqiy ibn Maxlad imom Ahmadga dedi:
-Unday bo‘lsa hiyla qilamiz. Men har kuni sizning oldingizga tilanchi kiyimida kelaman. Eshigingizni taqillataman. Siz meni uyga kiritasiz va hadis aytasiz. Men esa yodlab olaman.
Imom Ahmad rohimahullohga uning gapi ma’qul keldi. Ammo hech qayerda hadis haqida so‘zlamaslagini shart qilib qo‘ydilar. Chunki u hadisdan gapirsa ishlari oshkor bo‘lib qolishi mumkin edi. Baqiy ibn Maxlad shartni qabul qildi. U har kuni eski va juldur kiyimda kelib eshikni taqillatar, “miskinga yordam qiling”, der edi. Imom Ahmad eshikni ochar va uni dahlizga olib kirar, unga hadis aytar edilar. Shunaqa qilib ular imom Ahmad rohimahullohning “Musnad”larini tugatishdi. U imomdan juda katta manfaat oldi. So‘ngra Andalusga qaytdi. U yerda ulamolar shayxiga aylandi.
Oldingilarning ilm yo‘lidagi mashaqqatlari haqida kelgan qissalarni o‘qib ajablanasan. Imom Buxoriy rohimahulloh bittagina hadis uchun bir shahardan boshqa shaharga safar qilganlar. Imom Roziy ilm uchun yalangoyoq yo‘lga chiqqan edilar. Bu safarlari haqida shunday deydilar:
“Hadis talabida yilning avvalida yo‘lga chiqdim. Yurgan qadamimni sanadim. Ming farsaxdan oshib ketdi”.
Bir farsax to‘rt kilometr bo‘ladi. Ya’ni, u kishi ilm talab qilib to‘rt ming kilometr yo‘l bosganlar.
Bugun ilm yo‘lidagi himmatlar jon berish arafasida desak ham bo‘laveradi. yonimizdagi mahallada “Sahih Buxoriy”dan dars bo‘ladi. Ammo uni uzoq hisoblaymiz. Bir mahallada qur’on o‘qitiladigan joylar yopilsa boshqa mahalladagi joyni uzoq hisoblaymiz. Rasulullohning meroslarini olishda xijolat bo‘larli darajada dangasalik qilamiz!
😄 @ilm_duri
Bir kuni Nabiy sallollohu alayhi va sallam sahobalar bilan o‘tirganlarida ularni ilmga targ‘ib qilib shunday dedilar:
“Kim ilm talab qilish yo‘liga kirsa Alloh unga jannatning yo‘lini oson qilib qo‘yadi. Farishtalar tolibi ilmdan rozi bo‘lib unga qanotlarini to‘shab turishadi. Olimga samolardagi va yerdagi barcha narsalar, hatto dengizdagi baliqlar ham istig‘for aytadi. Olimning obiddan afzalligi oyning boshqa yulduzlardan afzalligiga o‘xshaydi. Olimlar payg‘ambarlarning merosxo‘rlaridir. Payg‘ambarlar dinor yoki dirham meros qoldirishmaydi. Ular ilmni meros qoldirishadi. Kim uni olsa, demak to‘liq nasibani olibdi!”.
Ilm talab qilish haqida kelgan qissalarning eng ajoyiblaridan biri Andalus imomi Baqiy ibn Maxlad qissasidir. U ilm talabida Qurtubadan Mag‘rib(Marokash)ga safar qildi. So‘ngra imom Ahmad ibn Hanbal rohimahullohdan ilm olish uchun Mag‘ribdan Bag‘dodga piyoda safar qildi. Bag‘dodga yetib kelgach ko‘rdiki, Abbosiy xalifa Vosiq Billoh imom Ahmadga moʻtazilalarning mashhur fitnasi bo‘lmish qur’onning maxluq yoki maxluq emasligi masalasida g‘azab qilib uy qamog‘iga hukm qilgan ekan. Imom Ahmad qur’onning maxluq ekanligiga unamagan edilar. Xalifa imomning jamoat va juma namozlariga chiqishlarini, hadis o‘rgatishlarini man qilib qo‘ydi.
Baqiy ibn Maxlad buni bilgach noumid bo‘lmasdan imom Ahmad rohimahullohning uylariga bordi va eshiklarini taqillatdi. Imom eshikni ochdilar. Baqiy imomga qarab dedi:
-Men uzoq yurtdan sizdan hadis o‘rganish uchun keldim.
Imom so‘radilar:
-Qayerdan? Mag‘ribdanmi?
Baqiy dedi:
-Andalusning Qurtubasidan.
Imom Ahmad rohimahulloh dedilar:
-Qurtuba uzoq diyor. Ammo sen meni xalifa darsdan man qilib qo‘yganini bilasan-ku!
Baqiy ibn Maxlad imom Ahmadga dedi:
-Unday bo‘lsa hiyla qilamiz. Men har kuni sizning oldingizga tilanchi kiyimida kelaman. Eshigingizni taqillataman. Siz meni uyga kiritasiz va hadis aytasiz. Men esa yodlab olaman.
Imom Ahmad rohimahullohga uning gapi ma’qul keldi. Ammo hech qayerda hadis haqida so‘zlamaslagini shart qilib qo‘ydilar. Chunki u hadisdan gapirsa ishlari oshkor bo‘lib qolishi mumkin edi. Baqiy ibn Maxlad shartni qabul qildi. U har kuni eski va juldur kiyimda kelib eshikni taqillatar, “miskinga yordam qiling”, der edi. Imom Ahmad eshikni ochar va uni dahlizga olib kirar, unga hadis aytar edilar. Shunaqa qilib ular imom Ahmad rohimahullohning “Musnad”larini tugatishdi. U imomdan juda katta manfaat oldi. So‘ngra Andalusga qaytdi. U yerda ulamolar shayxiga aylandi.
Oldingilarning ilm yo‘lidagi mashaqqatlari haqida kelgan qissalarni o‘qib ajablanasan. Imom Buxoriy rohimahulloh bittagina hadis uchun bir shahardan boshqa shaharga safar qilganlar. Imom Roziy ilm uchun yalangoyoq yo‘lga chiqqan edilar. Bu safarlari haqida shunday deydilar:
“Hadis talabida yilning avvalida yo‘lga chiqdim. Yurgan qadamimni sanadim. Ming farsaxdan oshib ketdi”.
Bir farsax to‘rt kilometr bo‘ladi. Ya’ni, u kishi ilm talab qilib to‘rt ming kilometr yo‘l bosganlar.
Bugun ilm yo‘lidagi himmatlar jon berish arafasida desak ham bo‘laveradi. yonimizdagi mahallada “Sahih Buxoriy”dan dars bo‘ladi. Ammo uni uzoq hisoblaymiz. Bir mahallada qur’on o‘qitiladigan joylar yopilsa boshqa mahalladagi joyni uzoq hisoblaymiz. Rasulullohning meroslarini olishda xijolat bo‘larli darajada dangasalik qilamiz!
✍️ Abdulqodir Polvonov
😄 @ilm_duri