Продам твой канал за сутки.

Любой по федеральной программе.

Продам канал с доходом 138090

Всего за 55 000. Срочно нужны деньги.

Telegram Analytics

TGStat хизмати янгиликларидан бохабар бўлиш учун обуна бўл!

Statistika Saralanganlar

Filologning kundaligi

@filolog_jurayeva

Kanal geosi va tili: O‘zbekiston, O‘zbekcha

Toifa: Tilshunoslik

Qo'qon davlat pedagogika instituti dotsenti, PhD Ramziya Jo'rayevaning shaxsiy kanali. Ushbu kanalda berib boriladigan fikrlar muallif qarashlaridir. Savol, taklif va fikr-mulohazalar uchun @RJurayeva

Связанные каналы | Похожие каналы

Kanal geosi va tili

O‘zbekiston, O‘zbekcha

Toifa

Tilshunoslik

Statistika

Postlar filtri

O‘chirilganlarni yashirish

Repostlarni yashirish

Filologning kundaligi

19 Feb, 09:31

103 0 3 1 8

Filologning kundaligi

19 Feb, 09:01

Tarjimadan keyin odamlar sotib olishga ham ikkilanishsa kerak;)

114 0 0 3 8

Filologning kundaligi

17 Feb, 18:12

Bugun kanal tashkillanganiga 5 yil to'libdi.

Ozmi ko'pmi foydasi tegayotganidan xursandman!

156 0 0 3 30

Filologning kundaligi

15 Feb, 23:55

Ba’zi olmoshlarning ildizi haqida

Gapda jonli va jonsiz borliqlarning ismi o’rnida, ularni almashtirgan holda ishlatilatilgani bois olmosh deyiladigan so’zlar har qanday tilning eng eski so’zlaridandir. Bular orasida o’zbekchada kishilar uchun ishlatiladiganlari men, sen, u, biz, siz ular. Bularning ilk uchtasi bittadan kishi uchun, so’nggi uchtasi birdan ortiq kishi uchun ishlatiladi.

207 0 0 6

Filologning kundaligi

10 Feb, 18:23

#kitob
O'g'lim bilan shu kitobni o'qiyapmiz. Kuniga 2 bobdan(ba'zida bir bob). Har kuni o'qib bo'lib, savollar beraman. Bugun Robinzon Kruzoning yovvoyi odamlardan yordam so'ragani, yordam evaziga qoplonni o'ldirib ularga yaxshilik qilgani voqeasini rasmda ifodalab berdi. Botsman va shturman kimligini butun oilamizdan so'rayapti endi😊.

315 0 0 1 21

Filologning kundaligi

31 Jan, 19:21

Onangizga
"yolg‘on" gapiring,
Betob bo‘lib yotgan,
damda ham,
Sog‘-omonman ,
salomatman deng,
Yolg‘oningiz
bo‘ladi malham.

Kulib ayting,
xushchaqchaq ayting,
Dardingizni
aslo sezdirmay,
Sizdan ko‘proq
kuyadi, qayting
Yuzlariga
ajin chizdirmay.

Aldasangiz
onam deb illo,
"Yolg‘on"ingiz
rostga o‘tadi,
Siz-u bizni
o‘stirguncha to,
Shuncha kuyib
yongan, yetadi.

Mayli, omad
chopmasin baxtda,
Dard-sinovlar
ketma-ket kelsin,
"Bari yaxshi, ona",
deng shartta,
"Bolam baxtli"
deya suyunsin.

"Yolg‘onchi"dir
asli onalar,
Mudom bizga
"yolg‘on" so‘zlagan,
Hatto, betob
yotib qolsalar,
"Bolam, sog‘man"
deya aldagan.

Xohi betob,
xoh sog‘ chog‘ingiz,
Xizmatida yoning,
barq uring,
Poyi jannat,
qiblagohingiz,
Onangizga
"yolg‘on" gapiring.

Bahodir Iskandarov

549 0 13 27

Filologning kundaligi

28 Jan, 19:14

https://youtu.be/uVmTCE9fvYU?si=4YJOwwmIfNogYxhI

Yaxshi videorolik ishlashibdi.

399 0 1 2

Filologning kundaligi

25 Jan, 15:59

"Qoʻl uchida"

Bu iboraning kelib chiqishi xalqimizning kiyinish madaniyatiga bogʻliq. Oʻzbek ayollari kiyimlarining yengi shar'iy qoidalarga koʻra, qoʻl barmoqlari boshlanadigan joygacha boʻlganligi sababdan yengil-yelpi yumushlarni kiyim yengini shimarmasdan, qoʻl uchida qilingan. Hozir ham toʻgʻri ma'noda qoʻl uchida ish qilish mumkin. Albatta, yuqoridagi holat boʻlsa. Ammo hozirgi kunda jismoniy mehnat emas, har qanday harakatni "istab-istamay, nomiga, shunchaki, yuzaki" bajarish holatiga nisbatan qoʻllaniladi.

514 0 0 20

Filologning kundaligi

24 Jan, 07:19

"Pulni qurutday sanab olmoq"

Ibora pulga etiborli, toʻgʻri ma'noda pulni yaxshi koʻradigan hamda aniq va dona-dona sanab olinadigan hollarda ishlatiladi. Endi buning tarixiga yuzlansak.
Oʻrta Osiyo hududida oʻrta asrlarda doʻkondan biror nima harid qilsangiz va baqqol (mayda savdogar) sizga qaytim berishi kerak boʻlgan vaziyatda, baqqollar xaridorga mayda chaqalar qaytarib o'tirmasdan uning o'rniga suzmadan tayyorlangan qurut berib rozi qilishgan. Ya'ni qurutlar mayda chaqa vazifasini o'tagan. Shu sababli "pulni qurutday sanab olmoq" iborasi yuzaga kelgan. Dastlab oʻzini ma'nosida keyin esa koʻchma ma'noda ibora shaklida istemolda foydalaniladi.

432 0 0 16

Filologning kundaligi

24 Jan, 06:55

"Alakaning iti"

Alaka - Turk folklorida uchrovchi afsonaviy hayvon. Yarmi it va yarmi qush bo'lgan hayvon. Bu yerdagi Ala so'zi - It ma'nosini bildiradi. Buni bilish uchun Turkmanistondagi ulkan it Zoti "Alabay" qarasak ham bo'ladi. "Alabay" so'zini manosi "Boyning iti" manosini anglatadi.

"Alakaning itidek" yugurmoq iborasining ma'nosiga toʻxtalsak. Bu ikki xil ma'noda qo'llanib "tinimsiz harakat", ba'zida "befoyda", "besamar" ish ma'nosini ham anglatadi. Turk mifologiyasida "Alaka" timsolidagi hayvon kechasi hayot daraxti ostida yotib, tong otishi bilan quyoshning ortidan quvarkan. Bu ibora ham shundan kelib chiqqanligiga ishoniladi.

P/S: Harqalay bu ibora "Ali akaning iti" degan ma'noga ega emas😊

325 0 0 15

Filologning kundaligi

23 Jan, 21:20

"Qozon osmoq"

Ushbu ibora hozirgi kunda ovqat pishirib boshlash maʼnosini ifodalaydi. Tilshunos A.Nurmonov qozon osmoq iborasi haqida quyidagilarni yozgan: “ Hozirgi kunda qozonning osilmasligi, balki o‘choq yoki gaz plitasi ustiga qo‘yilishi ma’lum. Qozon osmoq iborasining ma’nosini tushuntirish jamiyatning qadimgi ko‘chmanchilik hayot tarzi haqidagi tasavvurimizni kengaytiradi. Qadimda o‘troqlashmagan jamiyat a’zolari turli joylarda ovqat pishirish uchun tagidan o‘t yoqiladigan moslamaga masalliq solingan idishni ilganlar”. (Abduhamid Nurmonov. Tanlangan asarlar). Demak ushbu ibora kelib chiqishiga sabab boʻlgan odat qozon osib qoʻyilib, keyin unda taom tayyorlanishidir. Maʼlum vaqt oʻtib koʻchmanchi hayot tarzidan oʻtroqlashgan hayot tarziga oʻtilgach bu ibora toʻgʻri maʼnosini yoʻqotgan, yaʼni qozonni osish emas, ovqat pishira boshlash maʼnosini ifodalagan.

242 0 0 6

Filologning kundaligi

23 Jan, 21:10

"Rost bilan yolgʻonning orasi toʻrt enlik"

Inson ko‘pincha boshqalardan eshitgan gap-so‘zlarga ishonadi, holbuki, ko‘zi bilan ko‘rgan haqiqatni ko‘pincha inkor qiladi. Ushbu ibora hayotimizda ehtiyotkorlik va mustaqil fikrlash qanchalik muhimligini eslatadi.

Enlik — qadimiy o‘lchov birligi bo‘lib, u taxminan 18-20 millimetrga teng. Shuningdek, bu o‘lchov 6 ta arpa donasining yonma-yon qo‘yilgan uzunligiga teng deb hisoblanadi. Bunday an'anaviy o‘lchov birliklari o‘tmishda dehqonchilik, qurilish va boshqa sohalarda keng qo‘llanilgan.

O‘tkin Hoshimovning "Ikki eshik orasi" romanida inson hayotidagi haqiqat va yolg‘on haqida ajoyib bir falsafiy mulohaza keltiriladi:
"Rost bilan yolgʻonning orasi toʻrt enlik deydilar. Qiziq, nega endi oz emas, ko‘p emas, to‘rt enlik? Gap shundaki, ko‘z bilan quloqning orasi to‘rt enlik ekan. Eshitganingga emas, ko‘rganingga ishon".

297 0 0 6

Filologning kundaligi

22 Jan, 09:03

#mitti_tadqiqot

Kungaboqar deb ataluvchi o‘simlikning nomlanishiga e’tibor qilsak ham qaysi xalqning qanday tasavvurlar assotsiatsiyasiga asoslanib nom berganligini anglashimiz mumkin bo‘ladi. Qiyosdan ko‘rinadiki, faqatgina turk tilida mazkur o‘simlikning shakliy ko‘rinishi inobatga olingan va u o‘xshashlik assotsiatsiyasi tarkibiga kiruvchi ko‘ruv-xotira tasavvuri asosida nomlangan. Qolganlarida esa o‘simlikning harakati e’tiborga olingan. Bu esa nomlashda ko‘ruv-xotira tasavvuri asos bo‘lganligini dalillaydi.

Boshqird tilida - kөнбағыш
Ozarbayjon tilida - günəbaxan
Qirg‘iz tilida - kүн карама
Qirim tatar tilida - kунеш чечеги
Qozoq tilida - kүнбағыс
Tatar tilida - kөнбагыш
Turk tilida - ayçiçek

@tilbilik
@dilrabo_soz

294 0 0 3

Filologning kundaligi

22 Jan, 08:52

#mitti_tadqiqot

Qizilishton qushining boshqa turkiy tillardagi nomlanishi

Ozarbayjon tilida - ağacdələn
Qirg‘iz tilida - токойчу
Qirim tatar tilida - агъачкъуш
Qozoq tilida - тоқылдақ
Tatar tilida - агач кисүче
Turk tilida - ağaçkakan
Turkman tilida - agaç ussasy
Yoqut tilida - дьөлөҕөс

Ko‘rinadiki, faqat o‘zbek tilida mazkur qush tashqi belgisiga ko‘ra nomlangan bo‘lib, fanda bunday nomlash ko‘ruv xotira tasavvurlari assotsiatsiyasi asosida nomlash hodisasi deb ataladi. Qolgan qarindosh tillarda esa qushning harakati va tovushi inobatga olingan bo‘lib, bu hodisa eshituv xotira tasavvurlari assotsiatsiyasi asosida nomlash sanaladi.

@tilbilik
@dilrabo_soz

284 0 0 2 2

Filologning kundaligi

17 Jan, 09:30

Husnixat

361 0 0 5 29

Filologning kundaligi

15 Jan, 12:36

Qirg'iz va qozoq tillaridagi varianti.
Orif Tolib savolida qaysi ma'noda qo'llanilganini o'ylab ko'rish kerak ekan.

383 0 0 2

Filologning kundaligi

15 Jan, 12:35

345 0 0 1

Filologning kundaligi

15 Jan, 12:34

Orif Tolib dan repost

“Shimildiriq” nima degani?

Savol:
Qoʻl tegdi, chiqdi shimildiriq. Shimildiriq soʻzining maʼnosini izohli lugʻatdan ham topa olmadim. U nima maʼnoni anglatadi?

Javob:
Men ham lugʻatlarni qidirib koʻrdim, lekin shimildiriq ham chiqmadi 😉 Garchi lugʻatlarga kirmagan boʻlsa-da, tilda faol soʻzlar bor. Shimildiriq soʻzi asosan soʻzlashuvga xos, biroz kinoya, istehzo va hazil aralash maʼno qirralariga ega va hech narsa, yoʻq narsa maʼnosida qoʻllanadi.

Telegram | YouTube

343 0 0 3

Filologning kundaligi

15 Jan, 12:20

00:32

Video oldindan ko‘rish uchun mavjud emas

Telegram'da ko‘rish

"Shimildiriq" nima?

Orif Tolib sahifasida "shimildiriq" so'zining ma'nosi so'ralibdi. Kanal muallifi ushbu so'zni lug'atlardan topa olmaganini bildiribdi. Shu xususda biroz izlanib ko'rdim.
Bolaligimizda sevib ko'radigan "Prostakvashino" multfilmida "shimildiriq" so'zini "chodirga o'xshagan uy" ma'nosida qo'llangani yodimga tushib, o'sha qismini "qirqib oldim" (video piksellari kamligiga sifati pastroq chiqdi). Demak, mazkur so'zda "matodan tikilgan" semasi mavjud.

Keyin qardosh tillarda qidiruv berib ko'rsam, qirg'iz tilida "шымылдырық" va "шымылдық" so'zlari bir ma'noda qo'llanilar ekan. "Шымылдық" o'zbekchada "chimildiq" degani. Chimildiq esa baxmal yoki duxobadan qilinadigan, pardaga o'xshash uy bezagi. Bundan ko'rinadiki, "shimildiriq" va "chimildiq" so'zlari bir o'zakdan fonetik o'zgarishga uchragan so'zlar bo'lishi mumkin.

284 0 0 5

Filologning kundaligi

15 Jan, 11:40

"Barcha yo'llar Rimga olib boradi"

Bu ibora bizga Yevropadan kirib kelgan. Ba'zi olimlar ibora muallifi sifatida Rim imperatori Julianni ko'rsatishsa, ba'zilari Jan de Lafontenni aytishadi. Italyan yozuvchisi Franchesko Dal'Ongaroning asarlarida ham bu ibora eslab o'tiladi.

Qadimgi Rim shahri o'zining yo'llari bilan mashhur edi hamda har qanday yo'lning oxiri poytaxtga olib borar edi.
Hozirgi kunda bu ibora faqatgina Rim shahriga nisbatan ishlatilmaydi. Diqqatni jalb qiladigan har qanday joyga nisbatan bu iborani qo'llash mumkin.

Markaziy Osiyo

234 0 0 4

20 ta oxirgi post ko‘rsatilgan.

288

obunachilar

Kanal statistikasi

Kanalda mashhur

Onangizga "yolg‘on" gapiring, Betob bo‘lib yotgan, damda ham, Sog‘-omonman , salomatman deng, ...

"Qoʻl uchida" Bu iboraning kelib chiqishi xalqimizning kiyinish madaniyatiga bogʻliq. Oʻzbek ayo...

"Pulni qurutday sanab olmoq" Ibora pulga etiborli, toʻgʻri ma'noda pulni yaxshi koʻradigan hamda...

https://youtu.be/uVmTCE9fvYU?si=4YJOwwmIfNogYxhI Yaxshi videorolik ishlashibdi.

#kitob O'g'lim bilan shu kitobni o'qiyapmiz. Kuniga 2 bobdan(ba'zida bir bob). Har kuni o'qib bo'...