#top100termins #tibbiy_terminologiya
➡️ FIBROZ – TO‘QIMALARNING BIRIKTIRUVCHI TO‘QIMA BILAN O‘SISHI
⏺ Fibroz – organizmdagi normal to‘qimalarning biriktiruvchi to‘qima bilan o‘rnini bosish jarayonidir. Bu ko‘pincha surunkali yallig‘lanish yoki jarohatlardan so‘ng kuzatiladi va to‘qimalarning elastikligini kamaytiradi.
⏺ "Fibroz" atamasi lotincha "fibra" (tolalar) va yunoncha "-osis" (kasallik jarayoni) so‘zlaridan kelib chiqqan. Bu, aslida, tananing himoya mexanizmi bo‘lib, jarohatlangan yoki shikastlangan joyni himoya qilishga harakat qiladi.
Fibroz tibbiyotning ko‘plab sohalarida uchraydi:
⏺ Pulmonologiya: O‘pka fibrozi
⏺ Kardiologiya: Miokard fibrozi
⏺ Gastroenterologiya: Jigar fibrozi
⏺ Nefrologiya: Buyrak fibrozi
⏺ Dermatologiya: Teri fibrozi
⏺ Mahalliy fibroz – faqat ma’lum bir sohada yuzaga keladi (masalan, jarohat joyida).
⏺ Diffuz fibroz – katta hududga tarqalgan holda yuzaga keladi (masalan, o‘pka fibrozi).
⏺ Belgilar: Fibrozning simptomlari joylashgan sohasiga bog‘liq. Masalan, o‘pka fibrozi nafas qisilishi va yo‘tal bilan namoyon bo‘ladi, jigar fibrozi esa holsizlik, ishtahaning pasayishi va sariqlik bilan ko‘rinadi.
⏺ Diagnostika: Ultrasonografiya, rentgen, MRT va biopsiya kabi usullar qo‘llaniladi.
⏺ Davolash: Fibrozni davolashda asosiy maqsad jarayonni to‘xtatish va simptomlarni yengillashtirishdir. Kortikosteroidlar, antifibrotik dorilar va jarrohlik usullari qo‘llanilishi mumkin.
⏺ Fibroz aksariyat surunkali kasalliklarning asorati sifatida rivojlanadi.
⏺ Ayrim hollarda, fibroz jarayoni ancha sekin kechib, yillar davomida simptom bermasligi mumkin.
⏺ O‘pka fibrozi kam uchraydigan, ammo jiddiy kasalliklardan biri bo‘lib, maxsus dori vositalari bilan jarayonning rivojlanishi sekinlashtiriladi.
⏺Fibroz – bu tananing shikastlangan joyni himoya qilishga urinishidir, ammo haddan tashqari ko‘payishi organlarning funksiyasini izdan chiqarishi mumkin. Shuning uchun bu jarayonni erta aniqlash va davolash juda muhimdir.
🤩 𝐃𝐫. 𝐈𝐒𝐋𝐎𝐌 𝐈𝐒𝐌𝐎𝐈𝐋𝐎𝐕
➡️ FIBROZ – TO‘QIMALARNING BIRIKTIRUVCHI TO‘QIMA BILAN O‘SISHI
✅ Ta’rifi:
⏺ Fibroz – organizmdagi normal to‘qimalarning biriktiruvchi to‘qima bilan o‘rnini bosish jarayonidir. Bu ko‘pincha surunkali yallig‘lanish yoki jarohatlardan so‘ng kuzatiladi va to‘qimalarning elastikligini kamaytiradi.
✅ Kelib chiqishi:
⏺ "Fibroz" atamasi lotincha "fibra" (tolalar) va yunoncha "-osis" (kasallik jarayoni) so‘zlaridan kelib chiqqan. Bu, aslida, tananing himoya mexanizmi bo‘lib, jarohatlangan yoki shikastlangan joyni himoya qilishga harakat qiladi.
✅ Qanday sohalarda ishlatiladi?
Fibroz tibbiyotning ko‘plab sohalarida uchraydi:
⏺ Pulmonologiya: O‘pka fibrozi
⏺ Kardiologiya: Miokard fibrozi
⏺ Gastroenterologiya: Jigar fibrozi
⏺ Nefrologiya: Buyrak fibrozi
⏺ Dermatologiya: Teri fibrozi
✅ Turlari:
⏺ Mahalliy fibroz – faqat ma’lum bir sohada yuzaga keladi (masalan, jarohat joyida).
⏺ Diffuz fibroz – katta hududga tarqalgan holda yuzaga keladi (masalan, o‘pka fibrozi).
✅ Muhim jihatlar:
⏺ Belgilar: Fibrozning simptomlari joylashgan sohasiga bog‘liq. Masalan, o‘pka fibrozi nafas qisilishi va yo‘tal bilan namoyon bo‘ladi, jigar fibrozi esa holsizlik, ishtahaning pasayishi va sariqlik bilan ko‘rinadi.
⏺ Diagnostika: Ultrasonografiya, rentgen, MRT va biopsiya kabi usullar qo‘llaniladi.
⏺ Davolash: Fibrozni davolashda asosiy maqsad jarayonni to‘xtatish va simptomlarni yengillashtirishdir. Kortikosteroidlar, antifibrotik dorilar va jarrohlik usullari qo‘llanilishi mumkin.
✅ Qiziqarli faktlar:
⏺ Fibroz aksariyat surunkali kasalliklarning asorati sifatida rivojlanadi.
⏺ Ayrim hollarda, fibroz jarayoni ancha sekin kechib, yillar davomida simptom bermasligi mumkin.
⏺ O‘pka fibrozi kam uchraydigan, ammo jiddiy kasalliklardan biri bo‘lib, maxsus dori vositalari bilan jarayonning rivojlanishi sekinlashtiriladi.
✅ Xulosa:
⏺Fibroz – bu tananing shikastlangan joyni himoya qilishga urinishidir, ammo haddan tashqari ko‘payishi organlarning funksiyasini izdan chiqarishi mumkin. Shuning uchun bu jarayonni erta aniqlash va davolash juda muhimdir.
🤩 𝐃𝐫. 𝐈𝐒𝐋𝐎𝐌 𝐈𝐒𝐌𝐎𝐈𝐋𝐎𝐕