Ular hokimiyatga xalq saylovi orqali erishishdi. Biroq ular o'zlarini saylaganlarni haqqiga xiyonat qilish yo'lini tanlashdi. Mamlakatni talon-taroj qilish maqsadida istalgan ishga qo'l urishdi. Ular qonunni ma'lum bir shaxslarning manfaatiga ishlaydigan qilishdi. O'z atroflariga barcha yaqinlarini, quda-andadan tortib, toki otaning to'gasini eng kichik nevarasigacha mansab tutqazishdi. Ular pul oqib keladigan birorta sohani qo'ldan boy berishmadi. Barcha huquqlardan "huquqiy" uslubda foydalanib, mamlakatni eng yirik kapitallarini o'zlashtirishdi. Mamlakatda qarindoshlar aralashmagan birorta soha qolmadi. Hukumatning odilona siyosati sababli manapoliya kuchaydi. 30 yillab faqat ulargagina tegishli bo'lgan kompaniya xalqqa xizmat qildi yoki aksincha xalqni xizmatkor qildi. Ular ta'limni o'yinchoq qilishdi. Umuman yod bo'lgan g'oyalar bilan bir mamlakatni oson aldashdi. Ularning say-harakatlari bilan mamlakatni ta'limni rivojlantirish uchun milliardlab pullar osmonga uchib ketdi, deyolmaymiz, ba'zi qarindoshlarni cho'ntagiga kirib ketdi. Ular mamlakatda yangi xususiy maktablar, universitetlar, kollejlar qurib ta'limni rivojlantirishmoqchi bo'lganday ko'rinish bilan o'z qabihliklariga "rivojlanish" muhrini bosdilar. Sud tizimini to'liq o'zlashtirdilar. Hukumatga qarshi gapirgan har qanday shaxsni, hatto chet elda bo'lsada jazoga hukm qilishdi. Yer osti va yer usti boyliklarini mo'maygina daromad uchun pullashdi. Xalq 10 yillab mayda ijtimoiy masalalar bilan band bo'lib yuraverdi. Ular bu ishni ham juda silliq uddalashdi. Medianing ko'zga ko'ringan mashhurlari bilan har oyda shov-shuvli trendlarni amalga oshirib, hammani miyyasini band qila olishdi. Orqa fonda esa, jimgina mamlakatni yeb bitirishdi. Xalqning bo'yniga sirtmoqday million dollarlik qarzlar ilindi. Jamiyatda boylikka intilish hirsi juda kuchaydi, bu yo'lda har qanday ishga tayyor bir qatlam yuzaga keldi. Jamiyatda o'rta qatlam umuman yo'qolib ketdi va eng quyi nochorlar va yuqori elita vakillarigina qoldi. Eng quyidagilar uchun yoqilg'i masalasi kunning dolzarb mavzusiga aylantirildi. Xalq ishsiz qoldi, va bu tabiiyki ochlikni yuzaga keltirdi. Och qolgan xalq bosh ko'tara olmasligini ular yaxshi bilishardi, yokida bosh ko'tarolmasligi uchun kichik-kichik luqmalar berib turishardi. Och olomonni bir burda non bilan boshqarish osonligini tarixda juda ko'p hukmdorlar isbotlaganini ular yaxshi bilishardi. Shu zaydla ular mamlakarni barcha boyliklarini o'zlashtirishdi va uni mustaqil bir mamlakat sifatida e'tirof etishdi. Ular bugun ham o'sha o'zlari bilgan yo'ldan shaxdam yurib kelishmoqda. Yuqoridagilarning barchasi El Salvador respublikasi haqida.

© bir g'arib

@booktional