Farengeyt boʻyicha 451
Antiutopiada shartli ravishda mavjud boʻlmagan, haqiqatga toʻgʻri kelmagan voqelik tasvirlanadi lekin aslida ham shundaymi ? Masalan urush bu - tinchlik emasmi, unda SSSR Afgʻonistonga, Rossiya Ukrainaga nega bostirib kirdi ? Erk bu qullik boʻlmasa, nega aksariyat huquqlar olib qoʻyilgan, cheklangandan keyin teng huquqlilik, demokratik qadriyatlar haqida bong uriladi yoki oʻrtoq Napoleon davrida suvlarimiz shirin boʻlib ketmadimi ? jaholat bu - kuch ekanligi haqida endi gaplashamiz. Ha, antiutopia mavjud tuzum, ijtimoiy holat yoki voqealar rivoji qayerga olib borishi haqida soʻzlaydi.
Rey Bredberining "Farengeyt boʻyicha 451" asari 1984 dagi "Jaholat bu - kuch" qonuniyatining qanday ishlashini koʻrsatib bergan desak boʻladi. Syujetga biroz toʻxtalsak, Gay Monteg ismli oʻt oʻchiruvchining asosiy ish vazifasi kitoblarni yondirish, kul qilishdan iborat chunki axborot oqimi tezlashgan bir davrda kitob mutolaasi aql kushandasi hisoblanadi, barcha kitoblar yoqilib kuli koʻkka sovuriladi va kitob oʻqigan odam jinoyatchi va jamiyat uchun xavfli shaxs hisoblanadi. Endi tabiiyki, kitoblar taqiqlangan bir davrda uning oʻrnini gadjetlar, televizor va chigʻanoqlar (Airpods) egallaydi. Ushbu gadjetlar ommani boshqarish uchun oson manipulyativ vositaga aylanadi ( qaysidir davlatni eslatmadimi?)). Aholi ommatan gadjetlarga qaram boʻlib qolgan va yagona axborot oqimi shu boʻlganligi sababli ular orqali uzatilgan har qanday axborot soʻzsiz haqiqat sifatida qabul qilinadi, nega ? chunki alternativ axborot resursi masalan kitoblar yoʻq.
Syujetga qaytsak, kunlarning birida "oʻt oʻchiruvchi" Gay Montegda oʻz kasbining toʻgʻriligiga shubha paydo boʻladi va shu nuqta undagi isyonning ibtidosiga aylanadi. Shundan boshlab Monteg fikrlashni, mavjud qonuniyatlarni savol ostiga olishni boshlaydi( Ha, avval ham aytganimdek, fikrlash shubhadan boshlanadi).
Bu kitobni oʻqib nimanidir oʻzgartirish mumkinmi ? yoʻq. Lekin, atrofimizda nimalar boʻlyapti, qayerga qarab ketyapmiz, shu ketishda qayerga boramiz, bizni nimalar kutyapti, nima uchun ilm-fan yetarlicha qoʻllab-quvvatlanmaydi, kitobsizlashish qanday oqibatlarga olib keladi, gadjetlar orqali brainwashing qilish haqida asosli xulosalar qilishga yordam berishi mumkin. Albatta oʻqing.
@azamov_blogi
Antiutopiada shartli ravishda mavjud boʻlmagan, haqiqatga toʻgʻri kelmagan voqelik tasvirlanadi lekin aslida ham shundaymi ? Masalan urush bu - tinchlik emasmi, unda SSSR Afgʻonistonga, Rossiya Ukrainaga nega bostirib kirdi ? Erk bu qullik boʻlmasa, nega aksariyat huquqlar olib qoʻyilgan, cheklangandan keyin teng huquqlilik, demokratik qadriyatlar haqida bong uriladi yoki oʻrtoq Napoleon davrida suvlarimiz shirin boʻlib ketmadimi ? jaholat bu - kuch ekanligi haqida endi gaplashamiz. Ha, antiutopia mavjud tuzum, ijtimoiy holat yoki voqealar rivoji qayerga olib borishi haqida soʻzlaydi.
Rey Bredberining "Farengeyt boʻyicha 451" asari 1984 dagi "Jaholat bu - kuch" qonuniyatining qanday ishlashini koʻrsatib bergan desak boʻladi. Syujetga biroz toʻxtalsak, Gay Monteg ismli oʻt oʻchiruvchining asosiy ish vazifasi kitoblarni yondirish, kul qilishdan iborat chunki axborot oqimi tezlashgan bir davrda kitob mutolaasi aql kushandasi hisoblanadi, barcha kitoblar yoqilib kuli koʻkka sovuriladi va kitob oʻqigan odam jinoyatchi va jamiyat uchun xavfli shaxs hisoblanadi. Endi tabiiyki, kitoblar taqiqlangan bir davrda uning oʻrnini gadjetlar, televizor va chigʻanoqlar (Airpods) egallaydi. Ushbu gadjetlar ommani boshqarish uchun oson manipulyativ vositaga aylanadi ( qaysidir davlatni eslatmadimi?)). Aholi ommatan gadjetlarga qaram boʻlib qolgan va yagona axborot oqimi shu boʻlganligi sababli ular orqali uzatilgan har qanday axborot soʻzsiz haqiqat sifatida qabul qilinadi, nega ? chunki alternativ axborot resursi masalan kitoblar yoʻq.
Syujetga qaytsak, kunlarning birida "oʻt oʻchiruvchi" Gay Montegda oʻz kasbining toʻgʻriligiga shubha paydo boʻladi va shu nuqta undagi isyonning ibtidosiga aylanadi. Shundan boshlab Monteg fikrlashni, mavjud qonuniyatlarni savol ostiga olishni boshlaydi( Ha, avval ham aytganimdek, fikrlash shubhadan boshlanadi).
Bu kitobni oʻqib nimanidir oʻzgartirish mumkinmi ? yoʻq. Lekin, atrofimizda nimalar boʻlyapti, qayerga qarab ketyapmiz, shu ketishda qayerga boramiz, bizni nimalar kutyapti, nima uchun ilm-fan yetarlicha qoʻllab-quvvatlanmaydi, kitobsizlashish qanday oqibatlarga olib keladi, gadjetlar orqali brainwashing qilish haqida asosli xulosalar qilishga yordam berishi mumkin. Albatta oʻqing.
@azamov_blogi