РЎЗА ҳали тугамади:
Рўзага ўрганиб қолган, қалблари тақвога тўлиб-тошган мўъминлар учун, рамазон яна олти кун давом этади. Зеро, рамазон бизларни тоатта ушлаб турувчи, гуноҳларимизни ўчириб турувчи улуғ ой эди. Рамазондан кейин ўзимизни тоат-ибодатда ушлаб туришимиз учун, шаввол ойи ҳам ёрдамга келди.
Бу борада эътиборингизга кичик бир мақолани тақдим этамиз. Мақола, ўқувчиларга қизиқроқ ва ёдда қолиши осонроқ бўлиши учун савол-жавоб шаклида тайёрланди.
Савол: - Шаввол ойида олти кун рўза тутишнинг ҳукми нима?
Жавоб: Шаввол ойидаги олти кун рўза тутишнинг ҳукми суннат, фазилати эса улуғдир. Бу борада Абу Айюб ал-Ансорийдан ривоят қилинган ҳадисда:
عَنْ أَبِي أَيُّوبَ الْأَنْصَارِيِّ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّهُ حَدَّثَهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ مَنْ صَامَ رَمَضَانَ ثُمَّ أَتْبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالٍ كَانَ كَصِيَامِ الدَّهْرِ
Росулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Ким Рамазон рўзасини тутиб, ундан кейин унга Шавволдан олти кунни эргаштирса (рўза тутса), ҳудди бир йил рўза тутгандек бўлибди”, дедилар. (Термизий, Муслим, Абу Довуд, Ибн Можа, Насоий, Аҳмадлар ривоят қилишган)
Ҳадиси шарифда очиқ ойдин кўриниб турганидек, Шавволда тутилган олти кунлик рўзага ҳудди бир йилни рўзадор ҳолатда ўтқизганлик ажри берлади.
Инсон бир йил узлуксиз рўза тутиб юришга тоқат қила олмайди, лекин шу Шаввол ойидаги олти кунлик рўза ҳадисда келганидек бир йилликнинг ажрини қўлга киритади иншааллоҳ.
Савол: Шаввол ойининг барчаси рўза тутиладиган кунларга кирадими?
Жавоб: Бу борада ҳадис умумий келган. Бунда рўзанинг аввалига ёки ўртасига хослаб бирор ишора келмаган. Шунинг учун хоҳласа Шавволнинг аввалида, хоҳласа ўртасида ёки охирида тутиши мумкин. Лекин, рамазоннинг шукуҳи ҳали инсонни тарк этмай туриб шавволнинг бошида, ҳайит кунидан кейиноқ тутиш нафс учун енгилроқ кечади.
Савол: Шаввол ойининг рўзасини кетма-кет орасини узмасдан тутиш шартми?
Жавоб: Росулуллоҳ саллоллоҳу алайҳи ва саллам бу борада кетма-кет орасини узмасдан тутишни шарт қилувчи бирор ҳукмни зикр қилмадилар.
Киши истаса орасини узмасдан тутсин, истаса бўлиб-бўлиб тутсин. Ҳадиснинг зоҳирида рўзани кетма кет тутишини шарт қилувчи бирор ҳукм келмади. Бу борада ҳар бир киши ихтиёрийдир. Шу билан бирга, пайшанба ва душанба кунларига тўғирлаб тутилса, иккита суннатни жамлагани учун фазилати янада улуғроқ бўлади.
Савол: Рамазон рўзасидан қазоси бор киши аввал қайси рўзадан бошлайди?
Жавоб: Бу борада уламолар ихтилоф қилишган. Лекин, тўғри йўл — аввал рамазондаги қазосини тутиб беради, ундан сўнг шавволнинг рўзасини тутишни бошлайди. Чунки, ҳадисда келганидек, “рамазон рўзасини тутган киши” дейилди. Киши, рамазондаги қазоларини тўлиқ тутмагунгача, рамазонни тўлиқ тутган хисобланмай туради. Қазоларини тутиб бўлгандан кейингина рамазон рўзасини тўлиқ тутган кишилар қаторига киради. Ундан ташқари, рамазон рўзасининг қазоси фарз, шавволники эса суннат. Бу жиҳатдан фарз суннатдан устун туради.
Савол:Шавволнинг рўзасини,шавволнинг иккинчи кунидан бошлаб тутиш керакми?
Жавоб: Йўқ,шавволнинг иккинчи кунидан бошлаб тутиш шарт эмас. Бу борада кенгчиликдир. Истаса, иккинчи шавволдан бошлаб тутсин, истаса учинчи шавволдан бошлаб тутсин. Муҳими, ҳайит куни,яъни шавволнинг биринчи куни тутмаса бўлгани. Ҳайит куни рўзадор юриш оғир гуноҳ қаторига киради.
Савол: Аёллар бу борада узрли бўлганлиги ёки фарзанд кўрганлиги ёки эмизикли фарзанди борлиги сабаб рамазоннинг қазоси туриб,шавволнинг рўзасини тутишлари жоизми?
Жавоб: Аёллар қазо рўзалари борасида кейинги рамазонгача тутиб беришларида кенгчилик қилинган. Лекин, шавволнинг рўзасини тутмоқчи бўлсалар аввал қазосини тутиб бериш мақсадга мувофиқ бўлади. Бу хақида юқорида зикр қилиб ўтдик.
Жаннатни,рўзани суйганлар карвони шаввол ойида ҳам,ундан кейин ҳам тўхтамай йўл юради.
Жаннат Карвонидан ортда қолманг.
Қўрқманг,ўринлар чегараланмаган.
Сарҳади еру-осмондан ҳам кенг бўлган жаннатдан қуриқ қолиш асл бахтсизлик,ҳақиқий жудоликдир.
Сиз жудоликка эмас,жаннатга лойиқсиз!
©️ Фазлиддин Парпиев
@Tavhid22 // заҳира
@Tavhid_7
