🅰️🅱️🆎🆑🅾️⭕️ #Profayling #Bolalar_psixologiyasi #Yosh_davrlari #Pigaet_nazariyasi #Kognitiv_rivojlanish #Sxemalar #Assimilyatsiya #Akkomodatsiya #Ekvilibratsiya
👍 JAN PIAGETNING TO‘RT BOSQICHLI RIVOJLANISH NAZARIYASI
🍔 Jan Piagetning kognitiv rivojlanish nazariyasi ta’limda bolalarning yoshga mos rivojlanishini kuzatib borish uchun yo‘riqnomasi sifatida tasniflanadi. Psixologlar va o‘qituvchilarga bolalarning fikrlash qobiliyatlarini tushunishga va ularni samarali rag‘batlantirishga yordam beradi. Ota-onalarga bolalar o‘z dunyosini qanday anglashini tushunish imkonini yaratadi.
⭐️ Piagetning nazariyasining asosiy tushunchalari:
1️⃣ Sxemalar:
🟢Sxema – bu bola narsalar va voqealarni anglash uchun foydalanadigan aqliy tuzilma yoki model.
🟢Bola yangi tajribalarni mavjud sxemalarga kiritadi yoki yangi sxemalar hosil qiladi.
2️⃣ Assimilyatsiya va akkomodatsiya:
🟢Assimilyatsiya: Yangi ma’lumotlarni mavjud sxemaga qo‘shish.
🟢Akkomodatsiya: Yangi ma’lumotlarni tushunish uchun sxemani o‘zgartirish yoki yangi sxema yaratish.
3️⃣ Muvozanatlash (ekvilibratsiya):
🟢Assimilyatsiya va akkomodatsiya jarayonlari orqali bola yangi ma’lumotlarga moslashadi va aqliy muvozanatni saqlaydi.
⭐️ Piagetning to‘rt bosqichli rivojlanish nazariyasi:
1️⃣ Sensor-motor bosqichi (0-2 yosh)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Bu bosqichda bolalar asosan hissiyot va harakatlar orqali dunyoni tushunishga harakat qiladi.
🟢Reflekslar (masalan, tutish yoki so‘rish) rivojlanadi.
🟢Ob’ektlarning doimiyligini anglash: Bu bosqichning oxiriga borib, bola yashiringan narsalar ham mavjud ekanligini tushunadi.
🟢Muammolarni hal qilish uchun oddiy tajribalar qilishni boshlaydi (masalan, narsani yetib olish uchun qadam tashlash).
2️⃣ Preoperatsional bosqich (2-7 yosh)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Bolalar ramziy fikrlashni rivojlantiradi, ya'ni so‘zlar va tasvirlar orqali narsalarni ifodalashni o‘rganadi.
🟢Egosentrizm: Bola dunyoni asosan o‘z nuqtayi nazaridan tushunadi va boshqalarning qarashlarini qabul qilishda qiyinchilikka duch keladi.
Animistik fikrlash: Bola o‘ylaydi, narsalar va hayvonlar ham inson kabi his qilishi va o‘ylashi mumkin.
🟢Mantiqiy fikrlashning cheklanganligi: Bola ma'lum bir vaqtda faqat bitta omilga e’tibor qaratadi (masalan, suv miqdorini idish shakliga qarab baholash).
3️⃣ Aniq operatsiyalar bosqichi (7-11 yosh)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Bola mantiqiy fikrlashni rivojlantiradi, lekin bu fikrlash asosan konkret yoki ko‘rinadigan narsalarga asoslangan bo‘ladi.
🟢Konservatsiya tushunchasi: Bola bir xil miqdordagi suyuqlik turli idishlarda saqlanganda ham miqdor bir xil ekanligini tushunadi.
🟢Tasniflash va tartiblashtirish: Bola ob’ektlarni o‘xshashliklari yoki farqlariga qarab guruhlashni o‘rganadi.
🟢Ikkilamchi vazifalarni bajarish: Bola muammolarni yechishda bir nechta jihatni bir vaqtning o‘zida ko‘rib chiqishni boshlaydi.
4️⃣ Formal operatsiyalar bosqichi (12 yosh va undan yuqori)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Abstrakt fikrlash rivojlanadi, ya'ni bola real bo‘lmagan vaziyatlar haqida o‘ylay oladi.
🟢Hipotetik-deduktiv fikrlash: Muammolarni hal qilish uchun nazariy farazlarni ishlab chiqadi va tekshiradi.
🟢Ko‘p nuqtayi nazarlarni qabul qilish: Bola boshqalarning qarashlari va his-tuyg‘ularini yaxshiroq tushunadi.
🟢O‘zini anglash: Shaxsiy qadriyatlar va dunyoqarashni shakllantirish jarayoni boshlanadi.
9️⃣ B.Butayev - Psixolog (Msc), Profayler, Yolgʻonni tahlil qilish boʻyicha xalqaro sertifikatga ega mutaxasis.
🛡 Farg'ona Profayling Maktabi🇺🇿
🔝 https://t.me/Profaylinguz
👍 JAN PIAGETNING TO‘RT BOSQICHLI RIVOJLANISH NAZARIYASI
🍔 Jan Piagetning kognitiv rivojlanish nazariyasi ta’limda bolalarning yoshga mos rivojlanishini kuzatib borish uchun yo‘riqnomasi sifatida tasniflanadi. Psixologlar va o‘qituvchilarga bolalarning fikrlash qobiliyatlarini tushunishga va ularni samarali rag‘batlantirishga yordam beradi. Ota-onalarga bolalar o‘z dunyosini qanday anglashini tushunish imkonini yaratadi.
⭐️ Piagetning nazariyasining asosiy tushunchalari:
1️⃣ Sxemalar:
🟢Sxema – bu bola narsalar va voqealarni anglash uchun foydalanadigan aqliy tuzilma yoki model.
🟢Bola yangi tajribalarni mavjud sxemalarga kiritadi yoki yangi sxemalar hosil qiladi.
2️⃣ Assimilyatsiya va akkomodatsiya:
🟢Assimilyatsiya: Yangi ma’lumotlarni mavjud sxemaga qo‘shish.
🟢Akkomodatsiya: Yangi ma’lumotlarni tushunish uchun sxemani o‘zgartirish yoki yangi sxema yaratish.
3️⃣ Muvozanatlash (ekvilibratsiya):
🟢Assimilyatsiya va akkomodatsiya jarayonlari orqali bola yangi ma’lumotlarga moslashadi va aqliy muvozanatni saqlaydi.
⭐️ Piagetning to‘rt bosqichli rivojlanish nazariyasi:
1️⃣ Sensor-motor bosqichi (0-2 yosh)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Bu bosqichda bolalar asosan hissiyot va harakatlar orqali dunyoni tushunishga harakat qiladi.
🟢Reflekslar (masalan, tutish yoki so‘rish) rivojlanadi.
🟢Ob’ektlarning doimiyligini anglash: Bu bosqichning oxiriga borib, bola yashiringan narsalar ham mavjud ekanligini tushunadi.
🟢Muammolarni hal qilish uchun oddiy tajribalar qilishni boshlaydi (masalan, narsani yetib olish uchun qadam tashlash).
2️⃣ Preoperatsional bosqich (2-7 yosh)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Bolalar ramziy fikrlashni rivojlantiradi, ya'ni so‘zlar va tasvirlar orqali narsalarni ifodalashni o‘rganadi.
🟢Egosentrizm: Bola dunyoni asosan o‘z nuqtayi nazaridan tushunadi va boshqalarning qarashlarini qabul qilishda qiyinchilikka duch keladi.
Animistik fikrlash: Bola o‘ylaydi, narsalar va hayvonlar ham inson kabi his qilishi va o‘ylashi mumkin.
🟢Mantiqiy fikrlashning cheklanganligi: Bola ma'lum bir vaqtda faqat bitta omilga e’tibor qaratadi (masalan, suv miqdorini idish shakliga qarab baholash).
3️⃣ Aniq operatsiyalar bosqichi (7-11 yosh)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Bola mantiqiy fikrlashni rivojlantiradi, lekin bu fikrlash asosan konkret yoki ko‘rinadigan narsalarga asoslangan bo‘ladi.
🟢Konservatsiya tushunchasi: Bola bir xil miqdordagi suyuqlik turli idishlarda saqlanganda ham miqdor bir xil ekanligini tushunadi.
🟢Tasniflash va tartiblashtirish: Bola ob’ektlarni o‘xshashliklari yoki farqlariga qarab guruhlashni o‘rganadi.
🟢Ikkilamchi vazifalarni bajarish: Bola muammolarni yechishda bir nechta jihatni bir vaqtning o‘zida ko‘rib chiqishni boshlaydi.
4️⃣ Formal operatsiyalar bosqichi (12 yosh va undan yuqori)
Asosiy xususiyatlar:
🟢Abstrakt fikrlash rivojlanadi, ya'ni bola real bo‘lmagan vaziyatlar haqida o‘ylay oladi.
🟢Hipotetik-deduktiv fikrlash: Muammolarni hal qilish uchun nazariy farazlarni ishlab chiqadi va tekshiradi.
🟢Ko‘p nuqtayi nazarlarni qabul qilish: Bola boshqalarning qarashlari va his-tuyg‘ularini yaxshiroq tushunadi.
🟢O‘zini anglash: Shaxsiy qadriyatlar va dunyoqarashni shakllantirish jarayoni boshlanadi.
Ayni kunlarda Farg'ona Profayling Maktabi asoschilaridan biri B.Butayevning "Bolalar Profaylingi" onlayn o'quv kursiga qabul davom etmoqda. Ushbu kurs davomida 3-18 yoshdagi bolalarning xulq-atvorini, bolaning individual xususiyatlaridan kelib chiqqan holda tarbiya jarayonini tashkil etishga doir noyob bilimlarni o'rganish imkoniyatiga ega bo'lasiz. Kurs e'loni bilan ushbu link orqali tanishishingiz mumkin ➡️https://t.me/Profaylinguz/899
9️⃣ B.Butayev - Psixolog (Msc), Profayler, Yolgʻonni tahlil qilish boʻyicha xalqaro sertifikatga ega mutaxasis.
🛡 Farg'ona Profayling Maktabi🇺🇿
🔝 https://t.me/Profaylinguz