Tunov kuni bir tanishim bilan Ves Anderson tomonidan ishlangan “Itlar oroli” nomli multfilm ko’rgani bordik ( Film hayvonlar shelterlarini qo’llab quvvatlovchi Sokofest loyihasi tomonidan namoyish qilindi). Hozir film haqida emas, namoyishdan avval bo’lgan bir voqea bois mulohazalarimni yozmoqdaman.
Loyiha tashkilotchilari namoyish oldidan loyiha haqida qisqacha aytib berishgandan keyin, tamoshobinlarni qiziqtirgan savollarga ham biroz javob berishdi. Old qatorda o’tirgan rusiy zabon bir yigit so’rab qoldi: Nega o’zi Toshkentda it boquvchilar kam? Ko’chalarda itini sayr qildirib yurganlarga kam ko’zim tushyapti. Rossiyada buni aksi, ko’p odamlar it boqadi, ko’chalarda ko’p ko’rasiz. Yana Rossiyada bunaqa, unaqa, Toshkent esa bunaqa ekan va h.k. Aftidan Putin opressiyasi va G’arb sanksiyalarining Rossiya iqtisodiyotiga ta’siridan yaqinda Toshkentga qochib kelgan insonga o’xshaydi. Bu insonni noo’rin savollari kamiga, tashkilotchilardan bo’lgan qizning hijolatomuz, aybdor ohangidagi tushuntirishi odamni o’yga toldirdi. “Endi, bu yerda mentalitet boshqa, odamlarni dunyoqarashi boshqa, ko’p qavatli uyda it asrashni xohlamaydi, it aylantirishga yetarli parklar yo’q va h.k”. Shundan keyin ham u bola, Rossiyani maqtashdan qolmadi.
Aslida Rus imperializmi, mustamlakachiligi, ayrim/balki ko’pchilik ruslarning Markaziy Osiyo xalqlari va madaniyati/qadriyatlariga past nazarda qarashi, hattoki til bilish darajasi va terisini rangi bois ochiq diskriminatsiya qilishi juda katta mavzu. Lekin qochqin yoxud muhojir sifatida kelgan mazkur inson hech qursa, bunaqa o’ylab - o’ylamay solishtirishdan avval, kelayotgan davlati haqida o’rgansa, qadriyatlariga hurmat ko’rsatsa yaxshi bo’lardi.
Bundan tashqari ijtimoiy tarmoqlarda Rossiyadan qochib kelayotganlarga nisbatan “ekspat” so’zi qo’llanilayotgani odamni hayron qoldiradi.
Bizning vatandoshlar tinch zamonda Rossiyaga ishlash uchun borganda, mehnat muhojiri ba’zan kamisitilib “qoralar”, “gastarbaytar” degan tamg’a qo’yilganda, siyosiy - iqtisodiy tang holat, urushdan kelgan odamlarga nega “ekspat” maqomi qo’yilishi kerak? Avval mustamlakachimiz bo’lgani uchunmi? Rus imperiyasi va Sho’ro davrida yurtlarimizni talashgani, xalqimizni qirgani uchunmi, yerlarmizni xom - ashyo bazasiga aylantirishgani uchunmi? Orolni quritishgani uchunmi? Yoki shunchaki teri pigmentlari oqligi uchunmi?
@MenSenvaUlar2
Loyiha tashkilotchilari namoyish oldidan loyiha haqida qisqacha aytib berishgandan keyin, tamoshobinlarni qiziqtirgan savollarga ham biroz javob berishdi. Old qatorda o’tirgan rusiy zabon bir yigit so’rab qoldi: Nega o’zi Toshkentda it boquvchilar kam? Ko’chalarda itini sayr qildirib yurganlarga kam ko’zim tushyapti. Rossiyada buni aksi, ko’p odamlar it boqadi, ko’chalarda ko’p ko’rasiz. Yana Rossiyada bunaqa, unaqa, Toshkent esa bunaqa ekan va h.k. Aftidan Putin opressiyasi va G’arb sanksiyalarining Rossiya iqtisodiyotiga ta’siridan yaqinda Toshkentga qochib kelgan insonga o’xshaydi. Bu insonni noo’rin savollari kamiga, tashkilotchilardan bo’lgan qizning hijolatomuz, aybdor ohangidagi tushuntirishi odamni o’yga toldirdi. “Endi, bu yerda mentalitet boshqa, odamlarni dunyoqarashi boshqa, ko’p qavatli uyda it asrashni xohlamaydi, it aylantirishga yetarli parklar yo’q va h.k”. Shundan keyin ham u bola, Rossiyani maqtashdan qolmadi.
Aslida Rus imperializmi, mustamlakachiligi, ayrim/balki ko’pchilik ruslarning Markaziy Osiyo xalqlari va madaniyati/qadriyatlariga past nazarda qarashi, hattoki til bilish darajasi va terisini rangi bois ochiq diskriminatsiya qilishi juda katta mavzu. Lekin qochqin yoxud muhojir sifatida kelgan mazkur inson hech qursa, bunaqa o’ylab - o’ylamay solishtirishdan avval, kelayotgan davlati haqida o’rgansa, qadriyatlariga hurmat ko’rsatsa yaxshi bo’lardi.
Bundan tashqari ijtimoiy tarmoqlarda Rossiyadan qochib kelayotganlarga nisbatan “ekspat” so’zi qo’llanilayotgani odamni hayron qoldiradi.
Bizning vatandoshlar tinch zamonda Rossiyaga ishlash uchun borganda, mehnat muhojiri ba’zan kamisitilib “qoralar”, “gastarbaytar” degan tamg’a qo’yilganda, siyosiy - iqtisodiy tang holat, urushdan kelgan odamlarga nega “ekspat” maqomi qo’yilishi kerak? Avval mustamlakachimiz bo’lgani uchunmi? Rus imperiyasi va Sho’ro davrida yurtlarimizni talashgani, xalqimizni qirgani uchunmi, yerlarmizni xom - ashyo bazasiga aylantirishgani uchunmi? Orolni quritishgani uchunmi? Yoki shunchaki teri pigmentlari oqligi uchunmi?
@MenSenvaUlar2