Гулниҳол ишлари кўпайиб ишхонасидан жуда кеч чиқди. Бекатга келиб автобус кутар экан, юқароқ кийиниб чиққани учун совуқ жон-жонидан ўтиб кета бошлади. Бу йил ҳам устига тузукроқ кийим ололмагани учун, уч йил аввал олган кийимини кийишга уялиб юқароқ кийиниб чиққанди.
- Совуқ камбағал бандаларини ўйламай яратган бўлса керак,- деди норози тўнғиллаб. Кейин Замирани гапи ёдига тушди.
- Умрингда бирон нарсадан рози бўлганмисан ўзи?- деганди бир гал кетишларида ёмғир қуйиб юборганда норози бўлган қизга.
- Мени соябоним бузилиб қолган. Ёмғирда шамоллаб шалаббо бўлиб бориб, касал бўлиб хурсанд бўлайми?
- Умрида ишидан эрта чиқмайдиган эрим, бугун мени олиб кетгани келаётган экан. Очиғи ҳайрон бўлиб қолганди. Нега эканини энди тушиндим.
- Нега экан?- суҳбатларига алоқаси йўқ гапни эшитиб ҳайрон бўлди Гулниҳол.
- Сен ёмғирда қолмаслигинг учун экан.
- Нима?
- Сени ўзимиз олиб бориб қўямиз.
- Йўўўқ. Мен танимаган одамимни машинасига чиқмайман.
- Қўрқма, эрим ўта камгап. Саломингга аранг алик олса ҳам. Бўлмаса сендек чиройли қизни, ўлсам ҳам кўрсатмасдим.
- Қўйингей. Ўзим кетавераман. Айтяпсиз~ку биринчи марта деб. Ўзларинг мазза қилиб кетасиз.
- Шунга ҳам сен сабабда. Уйларинг тарафда шунақа мазали шашликхона бор. Ўша ерга олиб кирдирмоқчиман. Тушундингми?
- Шундоқ айтсангиз ҳам олиб боради~ку.
- Бир одам эрта~ю кеч ибодат қилар экан. Мени Аллоҳ қутқаради дер экан доим,- Замира одатига хос, гапни шарт бўлиб, ривоят айтишга тушиб кетди,- бир куни сел келиб ҳамма жойни сел босибди. У одам уйини томига чиқиб, Яратган уни қутқаришини кута бошлабди. Шунда олдига бир қайиқ келибди. "Юр сени олиб кетаман"." Йўқ, ~дебди,- мени Аллоҳ қутқаради". Кейин иккинчи қайиқ келибди. У одам яна рад этибди. Изидан учинчи келибди. Унга ҳам бир хил жавоб айтибди. Бу вақтда эса сув уни бўғзига келиб бўлган экан. Қайиқ кетиши билан чўкиб кетибди. У дунёга бориб, Яратганга таъна қилибди.
- Мен умр бўйи сенга ибодат қилдим. Ишондим. Сен эса мени қутқармадинг. Шунда Оламлар эгаси жавоб берибди:
- Эй, ғофил банда! Мен сени қутқариш учун бир эмас, учта қайиқ юбордим. Нега уларга чиқмадинг.
Гулниҳол Замирани ривоятини таъсирида бир зум унга тикилиб қолди.
- Кейинчи?!
- Кейинми? Қиссадан ҳисса шуки, Яратгандан ихлос билан сўраш яхши. Лекин шуни билиб қўй. Аллоҳ осмондан тушиб сени қутқармайди. Сени ҳожатинг учун қайсидир бандани йўлингда учратиб қўяди.
- Сиз ўша менга менга учраган Ҳизр бўлсангиз керак а?- кулганди Гулниҳол.
Ҳозир ҳам шуни эслаб жилмайди.
- Майли, бу қор мени хафа қилса, кимларгадир қувонч бахш этяпти~ку. Менга эса биронта Ҳизр учраб қолар яна,- деди осмондан ёғилаётган мўжизага бу гал кулиб қараб.
- Кетасизми?- ёнига келиб берилган сигналдан чўчиб тушди қиз.
- Ассалому алайкум, Ҳабиб Аҳрорович...
- Ваалайкум ассалом,- Ҳабиб машинадан тушиб қизни олдига борди,- шу совуқда бунча юқа кийиниб олгансиз?
- Ҳа... Эрталаб шошиб юқа чиқибман.... Ҳозир автобусим келади...
- Автобус кутиб ўтирасизми? Қани чиқинг. Мен ҳам сиз тарафга кетяпман,- Ҳабиб эътироз қолдирмайдиган оҳангда гапириб машинаси томон бурилди.
- Мени қаерда туришимни... қаердан... биласиз?
Ҳабиб қовун туширганини билиб, юзини бир бужмайтириб олди. Аммо тезда вазиятдан чиқиб қизга ўгирилди.
- Мени хотирам кучли, агар ишга кирган вақтингиздан кейин кўчмаган бўлсангиз, манзилингиз ёдимда.
- Ҳааа.
- Қани бўлинг. Бўлмаса сизга қўшилиб мен ҳам касал бўлиб қоламан.
- Мен ўзим...
- Ҳалиям турибсизми?
Гулниҳол иккиланиб қолди. У Ҳабибни ишда вақти бирон марта ола қараганини кўрмаган. Қолаверса, Замира уни жуда мақтаб, аҳлоқини кўкларга кўтарарди. "Одамгарчилигига~ку гап йўқ". Замирани гапини эслаб Ҳабибга эргашди қиз.
Ҳабиб очиб берган эшикдан машинага миниши билан, тани иссиқни ҳис этиб яйраб кетди.
Ҳабиб бирон оғиз гапирмай, елка қисиб кетаётган қизга ўғринчи қараб қўярди. Аммо бирон оғиз гапиришга журъати етмади. Ҳаёли Солиҳага кетди. Қиз бувисини кўриб қайтиб келганидан бери ҳам икки кун ўтди. Аммо иккисини вақти ҳеч тўғри келмаяпти. Йигит жуда жиддий гап эканини сезиб турибди. Чунки Солиҳа ўйчан бўлиб қолган.
- Совуқ камбағал бандаларини ўйламай яратган бўлса керак,- деди норози тўнғиллаб. Кейин Замирани гапи ёдига тушди.
- Умрингда бирон нарсадан рози бўлганмисан ўзи?- деганди бир гал кетишларида ёмғир қуйиб юборганда норози бўлган қизга.
- Мени соябоним бузилиб қолган. Ёмғирда шамоллаб шалаббо бўлиб бориб, касал бўлиб хурсанд бўлайми?
- Умрида ишидан эрта чиқмайдиган эрим, бугун мени олиб кетгани келаётган экан. Очиғи ҳайрон бўлиб қолганди. Нега эканини энди тушиндим.
- Нега экан?- суҳбатларига алоқаси йўқ гапни эшитиб ҳайрон бўлди Гулниҳол.
- Сен ёмғирда қолмаслигинг учун экан.
- Нима?
- Сени ўзимиз олиб бориб қўямиз.
- Йўўўқ. Мен танимаган одамимни машинасига чиқмайман.
- Қўрқма, эрим ўта камгап. Саломингга аранг алик олса ҳам. Бўлмаса сендек чиройли қизни, ўлсам ҳам кўрсатмасдим.
- Қўйингей. Ўзим кетавераман. Айтяпсиз~ку биринчи марта деб. Ўзларинг мазза қилиб кетасиз.
- Шунга ҳам сен сабабда. Уйларинг тарафда шунақа мазали шашликхона бор. Ўша ерга олиб кирдирмоқчиман. Тушундингми?
- Шундоқ айтсангиз ҳам олиб боради~ку.
- Бир одам эрта~ю кеч ибодат қилар экан. Мени Аллоҳ қутқаради дер экан доим,- Замира одатига хос, гапни шарт бўлиб, ривоят айтишга тушиб кетди,- бир куни сел келиб ҳамма жойни сел босибди. У одам уйини томига чиқиб, Яратган уни қутқаришини кута бошлабди. Шунда олдига бир қайиқ келибди. "Юр сени олиб кетаман"." Йўқ, ~дебди,- мени Аллоҳ қутқаради". Кейин иккинчи қайиқ келибди. У одам яна рад этибди. Изидан учинчи келибди. Унга ҳам бир хил жавоб айтибди. Бу вақтда эса сув уни бўғзига келиб бўлган экан. Қайиқ кетиши билан чўкиб кетибди. У дунёга бориб, Яратганга таъна қилибди.
- Мен умр бўйи сенга ибодат қилдим. Ишондим. Сен эса мени қутқармадинг. Шунда Оламлар эгаси жавоб берибди:
- Эй, ғофил банда! Мен сени қутқариш учун бир эмас, учта қайиқ юбордим. Нега уларга чиқмадинг.
Гулниҳол Замирани ривоятини таъсирида бир зум унга тикилиб қолди.
- Кейинчи?!
- Кейинми? Қиссадан ҳисса шуки, Яратгандан ихлос билан сўраш яхши. Лекин шуни билиб қўй. Аллоҳ осмондан тушиб сени қутқармайди. Сени ҳожатинг учун қайсидир бандани йўлингда учратиб қўяди.
- Сиз ўша менга менга учраган Ҳизр бўлсангиз керак а?- кулганди Гулниҳол.
Ҳозир ҳам шуни эслаб жилмайди.
- Майли, бу қор мени хафа қилса, кимларгадир қувонч бахш этяпти~ку. Менга эса биронта Ҳизр учраб қолар яна,- деди осмондан ёғилаётган мўжизага бу гал кулиб қараб.
- Кетасизми?- ёнига келиб берилган сигналдан чўчиб тушди қиз.
- Ассалому алайкум, Ҳабиб Аҳрорович...
- Ваалайкум ассалом,- Ҳабиб машинадан тушиб қизни олдига борди,- шу совуқда бунча юқа кийиниб олгансиз?
- Ҳа... Эрталаб шошиб юқа чиқибман.... Ҳозир автобусим келади...
- Автобус кутиб ўтирасизми? Қани чиқинг. Мен ҳам сиз тарафга кетяпман,- Ҳабиб эътироз қолдирмайдиган оҳангда гапириб машинаси томон бурилди.
- Мени қаерда туришимни... қаердан... биласиз?
Ҳабиб қовун туширганини билиб, юзини бир бужмайтириб олди. Аммо тезда вазиятдан чиқиб қизга ўгирилди.
- Мени хотирам кучли, агар ишга кирган вақтингиздан кейин кўчмаган бўлсангиз, манзилингиз ёдимда.
- Ҳааа.
- Қани бўлинг. Бўлмаса сизга қўшилиб мен ҳам касал бўлиб қоламан.
- Мен ўзим...
- Ҳалиям турибсизми?
Гулниҳол иккиланиб қолди. У Ҳабибни ишда вақти бирон марта ола қараганини кўрмаган. Қолаверса, Замира уни жуда мақтаб, аҳлоқини кўкларга кўтарарди. "Одамгарчилигига~ку гап йўқ". Замирани гапини эслаб Ҳабибга эргашди қиз.
Ҳабиб очиб берган эшикдан машинага миниши билан, тани иссиқни ҳис этиб яйраб кетди.
Ҳабиб бирон оғиз гапирмай, елка қисиб кетаётган қизга ўғринчи қараб қўярди. Аммо бирон оғиз гапиришга журъати етмади. Ҳаёли Солиҳага кетди. Қиз бувисини кўриб қайтиб келганидан бери ҳам икки кун ўтди. Аммо иккисини вақти ҳеч тўғри келмаяпти. Йигит жуда жиддий гап эканини сезиб турибди. Чунки Солиҳа ўйчан бўлиб қолган.