Ikkita teskari maslahat olgan odam odatda nima qiladi? O'zimdan kelib chiqa qolay. Qulayini olamiz. Ikkita teskari maslahat kelsa, meni kam qiynaydiganini olaman. Iloji bo'lsa hozir qilayotgan ishimni tasdiqlaydiganini olaman. Unda maslahat ta'sir qiladimi? Yo'q, albatta. Kim aytdi maslahatlar faqat ta'sir uchun so'raladi deb? Aksar maslahatlar odam o'zining haq yo'ldaligini bilish uchun so'raladi. Haqligini tasdiqlaydiganlarini eslab qoladi.
Psixologlar buni confirmation bias (tasdiqlash tuzog'i) deyishadi. O'ziga to'g'ri keladigan ma'lumotni oson qabul qilish. To'g'ri kelmaydiganini o'tkazmaslik. Buni 700 yil avval ibn Xaldun ham “Muqaddima”da yozgandilar:
Odamlarga qo'yib bersangiz faqat o'z dunyoqarashlariga to'g'ri keladigan va yoqadigan ma'lumotlarni oladilar. Ularga to'g'ri kelgani – fakt, to'g'ri kelmagani mish-mish bo'lib eshitiladi. Shu sababdan tarixchining adolatli (obyektiv) bo'lishi muhim.
Aziz Rahimov
Psixologlar buni confirmation bias (tasdiqlash tuzog'i) deyishadi. O'ziga to'g'ri keladigan ma'lumotni oson qabul qilish. To'g'ri kelmaydiganini o'tkazmaslik. Buni 700 yil avval ibn Xaldun ham “Muqaddima”da yozgandilar:
Odamlarga qo'yib bersangiz faqat o'z dunyoqarashlariga to'g'ri keladigan va yoqadigan ma'lumotlarni oladilar. Ularga to'g'ri kelgani – fakt, to'g'ri kelmagani mish-mish bo'lib eshitiladi. Shu sababdan tarixchining adolatli (obyektiv) bo'lishi muhim.
Aziz Rahimov