Дарвоқе, энергетика масаласида қўшимча мулоҳаза.
Бу йил қиш бошланиши билан энергетик гигантлардан бири бўлган Эронда жиддий инқироз кузатилди. Декабрь бошида Гилон, Гулистон ва Ардабил вилоятларида мактаблар ва давлат муассасалари ёпилди. Эрон президенти муаммони тан олиб, аҳолини уйдаги ҳароратни туширишга чақирди.
Бошқа баъзи давлатларда ҳам шу каби ҳолатлар кузатилди. Ҳатто бой газ ва нефть захираларига эга давлатларда ҳам қиш ойларида энергетикада қийинчиликларга учрайди. Бундан хулоса қиламанки, Ўзбекистондаги муаммолар — глобал жараёнларнинг бир қисми.
Экспертлар бу муаммоларни қуйидагича тушунтиради: дунёда аҳоли кўпайиб бормоқда, одамларнинг истеъмол эҳтиёжи ҳам ортиб бормоқда. Буни ўзимизда ҳам кузатяпман — йил сайин одам сони кўпроқ, машина сони кўпроқ. Ҳисоб-китобларга қараганда, истеъмол (фақат энергетикмас, умуман истеъмол) эҳтиёжи одам сонига тенг ўсмайди: дейлик, ўн йилда аҳоли сони 20 фоизга ўсиши мумкин, лекин истеъмол икки бараварга ошади.
Энергия ташувчи ресурслар, аксинча, камайиб бормоқда. Аҳоли ва истеъмол ўсиши билан газ ва нефть бунга мувофиқ ўсиб бормайди.
Шу боис энергетика муаммоси бутун дунёда кўп йиллардан буён фаол муҳокама қилинмоқда. Асосий трендлар: муқобил энергия манбаларига ўтиш, экологияни асраш ва, энг муҳими, одамларни тежамкорликка ўргатиш, ишлаб чиқариш ва ташкилотларни тежамкор режимга ўтказиш.
Ўзбекистон ҳам глобал дунёнинг бир қисми (ҳатто буни хоҳламайдиганлар бўлган тақдирда ҳам, бундан қочиб бўлмайди). Унинг муаммолари глобал муаммоларнинг бир қисми, ечимларда ҳам глобал ечимларга қараш керак, назаримда.
Менимча, яқин келажакда муқобил энергия манбаларига ўтиш, тежамкорликни тарғиб қилиш, тежамкор ва яшил технологияларга ўтиш муаммоларни ҳал қилишга ёрдам беради.
Бир нарсани ёдда тутиш керак — тизим тўлиқ ўзгариши билан бир қаторда одамларнинг дунёқараши, ёндашуви ҳам ўзгариши керак. Ҳамиша, абадулабад арзон ва битмас-туганмас бензин, газ-свет бўлмаслигини тушуниш керак. Бу тарихдаги бир босқич холос.
@AsanovEldar
Бу йил қиш бошланиши билан энергетик гигантлардан бири бўлган Эронда жиддий инқироз кузатилди. Декабрь бошида Гилон, Гулистон ва Ардабил вилоятларида мактаблар ва давлат муассасалари ёпилди. Эрон президенти муаммони тан олиб, аҳолини уйдаги ҳароратни туширишга чақирди.
Бошқа баъзи давлатларда ҳам шу каби ҳолатлар кузатилди. Ҳатто бой газ ва нефть захираларига эга давлатларда ҳам қиш ойларида энергетикада қийинчиликларга учрайди. Бундан хулоса қиламанки, Ўзбекистондаги муаммолар — глобал жараёнларнинг бир қисми.
Экспертлар бу муаммоларни қуйидагича тушунтиради: дунёда аҳоли кўпайиб бормоқда, одамларнинг истеъмол эҳтиёжи ҳам ортиб бормоқда. Буни ўзимизда ҳам кузатяпман — йил сайин одам сони кўпроқ, машина сони кўпроқ. Ҳисоб-китобларга қараганда, истеъмол (фақат энергетикмас, умуман истеъмол) эҳтиёжи одам сонига тенг ўсмайди: дейлик, ўн йилда аҳоли сони 20 фоизга ўсиши мумкин, лекин истеъмол икки бараварга ошади.
Энергия ташувчи ресурслар, аксинча, камайиб бормоқда. Аҳоли ва истеъмол ўсиши билан газ ва нефть бунга мувофиқ ўсиб бормайди.
Шу боис энергетика муаммоси бутун дунёда кўп йиллардан буён фаол муҳокама қилинмоқда. Асосий трендлар: муқобил энергия манбаларига ўтиш, экологияни асраш ва, энг муҳими, одамларни тежамкорликка ўргатиш, ишлаб чиқариш ва ташкилотларни тежамкор режимга ўтказиш.
Ўзбекистон ҳам глобал дунёнинг бир қисми (ҳатто буни хоҳламайдиганлар бўлган тақдирда ҳам, бундан қочиб бўлмайди). Унинг муаммолари глобал муаммоларнинг бир қисми, ечимларда ҳам глобал ечимларга қараш керак, назаримда.
Менимча, яқин келажакда муқобил энергия манбаларига ўтиш, тежамкорликни тарғиб қилиш, тежамкор ва яшил технологияларга ўтиш муаммоларни ҳал қилишга ёрдам беради.
Бир нарсани ёдда тутиш керак — тизим тўлиқ ўзгариши билан бир қаторда одамларнинг дунёқараши, ёндашуви ҳам ўзгариши керак. Ҳамиша, абадулабад арзон ва битмас-туганмас бензин, газ-свет бўлмаслигини тушуниш керак. Бу тарихдаги бир босқич холос.
@AsanovEldar