КОГОН ҲАЁТИ газетаси

Шу куннинг муаммоси

ТАБИАТГА ТАҲДИД ВА ЕЧИМЛАР

Пластик материаллар кундалик ҳаётимизнинг ажралмас қисмига айланиб улгурди, аммо уларнинг экологик таъсири тобора кучайиб бормоқда. Пластикка оид чиқиндилар–бу йирик экологик муаммо бўлиб, дунё миқёсида жиддий таҳдид солмоқда.
Пластик материаллар табиий жараёнлар орқали тезда бузилмайди, улар юз йиллар давомида ҳам ерда чириб кетмайди, шу важдан улар экологик ва соғлиққа оид муаммоларини келтириб чиқаради. Пластик чиқиндилар турли соҳаларда, жумладан, саноат, туризм, савдо ва маиший фаолиятда пайдо бўлади. Уларнинг асосий манбалари қуйидагилардир:
Енгил ва арзон пластик материаллар, айниқса, бир марталик фойдаланиш учун мўлжалланган буюмлар–пластик сумкалар, идишлар, стаканлар, шарбат идишлари ва бошқалар жуда кўп ишлаб чиқарилади ва истеъмол қилинади. Бу буюмлар тезда чиқиндига айланади ва уларнинг аксарияти қайта ишланмайди.
Саноат ишлаб чиқаришида ишлатиладиган пластиклар, шу жумладан, қишлоқ хўжалик маҳсулотларини ўраш учун ишлатиладиган пластик ўрамлар ҳам чиқиндиларга айланиши мумкин. Бу пластиклар ўз хусусиятларига кўра узоқ вақт давомида табиатда сақланади.
Савдо марказлари, пляжлар ва туризм жойларида катта ҳажмдаги пластик чиқиндилар кўп миқдорда йиғилади ва бу ерда тўпланган чиқиндилар кўпинча табиий муҳитга зарар етказади.
Пластик чиқиндиларнинг атроф-муҳитга таъсири жуда катта ва кўплаб салбий оқибатларга олиб келади. Масалан, пластика ўсимликлар ва ҳайвонлар учун хавфли бўлган зарарли моддаларни чиқаради. Улар табиий муҳитга тарқалиб, тупроқ ва сувни ифлослантиради. Пластик материаллар сувда бузилмасдан узоқ вақт давомида сақланиб қолади ва балиқлар, қушлар ва бошқа ҳайвонлар томонидан ютилиши мумкин. Пластик чиқиндиларни ютиб юборган ҳайвонлар тез-тез ҳалок бўлади, чунки пластик моддалар ҳазм бўлмайди ва уларнинг ички органларига зарар етказади.
Пластикнинг ишлаб чиқарилиши ва утилизацияси иссиқхона газларини чиқаради, бу эса иқлим ўзгаришини кучайтиради. Пластик материаллар кўп миқдорда углерод ангидрид (CО2) чиқаради, бу эса глобал иссиқликни оширади. Улар айниқса, океанларда, биологик хилма-хилликка зарар етказади.
Пластикни ютган балиқлар ва бошқа ҳайвонлар ўз ҳаёт фаолиятини амалга ошира олмайди, бу эса экотизимларда мувозанатнинг бузилишига олиб келади.
Пластик чиқиндилар муаммосига қарши курашишда бир қанча самарали ечимлар мавжуд. Бунинг учун аввало пластик чиқиндиларни қайта ишлаш ва утилизация қилиш тизимини кучайтириш зарур. Қайта ишланадиган пластик материалларни ажратиб олиш ва улардан янги маҳсулотлар ишлаб чиқариш муҳим. Бу жараённи автоматлаштириш ва кўпроқ ресурсларни ажратишлозим. Бир марталик пластик буюмлар–пластик сумкалар, идишлар ва стаканлар каби материалларни ишлатишни камайтириш керак. Шу билан бирга, экологик тоза материаллардан фойдаланишни рағбатлантириш муҳимдир. Мисол учун, қайта ишланадиган ва биодеградацияланувчи материалларга ўтиш зарур.
Аҳоли ўртасида пластик чиқиндиларни камайтириш ҳақида хабардорликни ошириш керак. Махсус экологик тадбирлар, кампаниялар орқали аҳолини пластик чиқиндиларни камайтириш ва қайта ишлаш ҳақида огоҳлантириш муҳимдир. Пластик материаллар ўрнига табиий, экологик тоза ва қайта ишланадиган материаллар – органик материаллар, ёғоч, шиша ва қоғоз каби табиий материаллардан кенгроқ фойдаланиш зарур.
Шунингдек, аҳолининг экологик маданиятини ошириш, пластикни алмаштириш ва чиқиндиларни камайтиришга қаратилган стратегияларни ишлаб чиқиш зарур.

Амирбек ЭРГАШЕВ,
Ўзбекистон Экологик партияси Когон шаҳар партия
ташкилоти раиси, шаҳар Кенгаши депутати.

Ўқинг, қизиқ!

БОЛЬШЕВИКЛАР ТАЛАГАН ХАЗИНА

Таниқли тарихчи Ихтиёр Эсонов большевикларнинг тарихий ҳужжатларига таяниб, Амир Олимхоннинг бойликлари рўйхатини тузиб чиқди:
- Амирнинг турли хил қимматбаҳо орденлари;
- йирик олмослар – 53 дона;
- жуда йирик олмослар – 39 дона (ҳар бири 138 каратлик);
- ўртача бриллиантлар – 400 та
- кичик бриллиантлар – 500 та;
- жуда кичик бриллиантлар жами – 1041 карат;
- соф олтиндан қилинган 1 та қалпоқ олмос ва инжулар билан безатилган;
- соф олтиндан – 4 та тож;
- соф олтиндан – 3 та сирға;
- соф олтиндан – 26 та узук;
- олтиндан ишланган – 26 та аёллар соати;
- соф олтиндан – 11 та балдоқ;
- соф олтиндан қилинган – 53 та портсигар;
- олтин лом – 4 пуд (1 пуд 16 кг);
- қуйма ёмби олтинлар 262 та, жами –12 пуд;
- рус тилла тангалари жами – 15 пуд;
- кумуш тангалар жами – 632 сандиқ ва 2364 қоп умумий оғирлиги — 102,7 тонна;
- қоғоз пуллар 26 сандиқда, империя пуллари жами — 2 010 111,00 рубль, Керенский пуллари – 923 450,00 рубль, Бухоро пули – 4 579 980 тилло;
- мануфактура (кийим-кечак, пойабзал матолар) жами – 180 сандиқ;
- мис тангалар ва идиш-товоқ 8 сандиқ, жами — 33 пуд.
Бундан ташқари, турли хил ўлчамлардаги инжу, қаҳрабо, лаъл, зумрад каби тақинчоқлар, узук, сирға ва балдоқлар каби ва яна бошқа бир қанча қимматбаҳо бойликлар бўлган.
Амир Олимхоннинг умумий бойлигини ўша пайтдаги йирик заргар мутахассислардан бири, Данилсон, тахминан, 103 миллион долларга баҳолаган. Ҳозирги пулга чаққанда чамаси 1,4 миллиард АҚШ долларини ташкил қилади”, — дея мақоласида ёзган тарихчи Ихтиёр Эсонов.
Бойликларнинг барчаси Фрунзе томонидан вагонларга ортилиб, Москвага юборилган.

( Манба: @Tezkorxabar_official).

“КОГОН ҲАЁТИ” СОВҒАЛАРИ СИЗНИ КУТМОҚДА!
Қадрли мухлису мухлисаларимиз, эъзозли муштарийлар!

Ўзингиз яшаб турган гўша янгиликларини Сиз, азизларга беминнат илинадиган "Когон ҳаёти" газетаси таҳририяти яхши тилаклар ила 2025 йилда ҳам обунани намунали тарзда уюштирган барча корхона ва ташкилоти ҳамда муассасалар учун қимматбаҳо совғалари борлигини маълум қилади. Обуна давом этаётгани боис Сиз ҳали совғаларимизни олишга улгуришингиз табиий. Бунинг учун аввало Сизда истак бўлса кифоя.
Совғаларни олиш баробарида йил давомида ўз корхонангизда амалга оширилаётган ибратли ишларни газетамизда ёритиш билан бирга, шаҳар ва туманимизда бунёдкорлик соҳаларида олиб борилаётган ишлар ва турли мавзулардаги мақолалар билан узлуксиз танишиб бориш имкониятига эга бўласиз. Мақсадимиз, ҳар бир хонадонни маърифат нурлари билан чароғон этиш, ён-атрофимизда рўй бераётган янгилик ва хабарлар билан таништириш, Янги Ўзбекистонимиз тараққиёти йўлида худудимизда олиб борилаётган хайрли ишлар хусусидаги қимматли фикр-мулоҳазаларингиз билан ўртоқлашишдан иборат.
"Когон ҳаёти"ни ўз ҳаётига айлантиришда таҳририятга яқиндан кўмаклашаётган барча корхона ва ташкилотлар, жамоатчи мухбирларга миннатдорлигимизни баён этган ҳолда, жорий йилда ҳам газетамиз обунасини намунали ташкил этган маърифатли ва маънавиятли ҳамкорларимиз учун совғаларимиз учун қуйидаги совғаларимиз борлигини эслатиб ўтамиз:

— 300 нусха йиллик обуна учун— 1 дона компьютер жамланмаси;
— 250 нусха йиллик обуна учун—1 дона ноутбук ва 1 дона электр гўшт қиймалагич.
—200 нусха йиллик обуна учун— 1 дона "Артель" русумли музлаткич ва 1 дона чангюткич.
—150 нусха йиллик обуна учун — 1 дона "Артель" русумли кондиционер.
—100 нусха йиллик обуна учун — 1 дона "Артель" русумли телевизор.

Обуналар ҳар доимдагидек таҳририят ва "Матбуот тарқатувчи" МЧЖ орқали шартномалар асосида ва якка тартибда амалга оширилади.
ЭСЛАТМА: Юқоридаги шартларимиз ғолиблари таҳририят ҳамда "Матбуот тарқатувчи" МЧЖ дан берилган банк тўлов топшириқномалари ва квитанциялари асосида аниқланади.
"Когон ҳаёти" газетасининг 2025 йилдаги йиллик обуна баҳоси — 448 минг сўм (таҳририят орқали).

"Когон ҳаёти" газетаси таҳририяти

ЭЪТИБОРДАН СОҚИТ ҚИЛИНАДИ

Фуқаро УСМОНОВ УСМОН СОДИҚ ўғли номига 2019 йилда берилган ҳарбий гувоҳнома йўқолгани боис эътибордан соқит қилинади.