Uydan turib ishlashning ijobiy taraflariPandemiya tufayli juda ko’plab offis ishchilari ish tartibida keskin o’zgarish sodir bo’ldi: endi ishchilar ish kunlarining 2-3 kunini uydan ishlab sarflay boshlashdi.
Yaqinda ayrim kompaniyalar ishchilarini yoppasiga offisga qaytishga majbur qilgani fonida Stenford universiteti professori Nikolas Blum uydan turib ishlashning iqtisodiy o’sishga qanday hissa qo’shishi haqida qiziqarli
maqola yozibdi (U bu mavzuda tadqiqot ham qilgan ekan).
Uydan turib ishlash darajasi bugungi kunda pandemiyadan avvalgi davrga nisbatan 5 barobar yuqori.
Klassik tadqiqotlarga ko’ra, iqtisodiy o’sish ishchi kuchi, kapital va mahsuldorlik o’sishi natijasida sodir bo’ladi. Uydan turib ishlash esa bu uchala omilga ham ijobiy ta’sir qilib, iqtisodiy o’sishga o’z hissasini qo’shmoqda.
Ishchi kuchiga qanday ta’sir qiladi? Ishchilar o’rtasidagi so’rovnomaga ko’ra, gibrid (2-3 kun uydan, 2-3 kun offisdan) ishlash tartibi ishchi oyligining 8%ga o’sishiga teng ekan. Chunki, o’rtacha offis ishchisi 45 soatini offisda sarflasa, o’rtacha 8 soat yo’lga sarflaydi. Agar gibrid ishlansa taxminan 5 soat vaqti tejalishi mumkin.
Uydan ishlash ko’pchilikni o’ziga tortadi va ishlash xohishi bo’lmagan odamlarda ham xohish uyg’otib, ishchi kuchi ta’minotini yaxshilaydi.
Bundan tashqari, uydan ishlash imkoniyati mavjudligi yaxshi kadrlar topishni osonlashtiradi. Korxonalar faqat mahalliy aholidan emas, butun dunyodan eng yaxshilarini jalb qila oladi.
Yana bir so’rovnomaga ko’ra, uydan ishlash farzandlar soniga ham ijobiy ta’sir qiladi, chunki ota-onalarga bu bolalariga g’amxo’rlik qilishga ko’proq imkon beradi.
Kapitalga qanday ta’sir qiladi?Bugungi kunda katta shaharlar markazlarining 50%ini offis binolari egallagan. Uydan ishlash natijasida esa offislarga bo’lgan talab kamayadi va offislar o’rnini turarjoylar egallab, ko’chmas mulklar narxlari arzonlashadi.
Uydan ishlash boshlanganidan beri transportdan chiqadigan zaharli gazlar miqdori ham kamaygani aniqlangan, shuningdek, yo’llardagi tirbandliklar miqdorida ham ijobiy o’zgarish kuzatilgan.
Tadqiqotga ko’ra, gibrid ishlash tarzining mahsuldorlikka ta’siri ham sezilarli. Sekinlashib borayotgan mahsuldorlik o’sish darajasini sun’iy intellekt va gibrid ish tizimi yana tezlatishi mumkin.
Yaxshiroq tushunish uchun to’liq maqolani o’qib chiqing:
https://www.imf.org/en/Publications/fandd/issues/2024/09/working-from-home-is-powering-productivity-bloom@green_econ
