#fakt Day3⃣7⃣
Evrilish – bu tirik organizmlarning vaqt o‘tishi bilan o‘zgarishi va moslashuvi jarayonidir. Ushbu tushuncha biologiya sohasida asosiy tamoyillardan biri hisoblanadi va hayotning xilma-xilligi, tirik organizmlar orasidagi o‘xshashliklar hamda ularning rivojlanish sabablarini tushuntirish uchun ishlatiladi. Evrilish jarayoni asosan quyidagi asosiy mexanizmlar orqali amalga oshadi:
Evrilishning asosiy tamoyillari
1. Tabiiy tanlanish:
• Bu jarayonda, muayyan yashash sharoitlariga moslashgan organizmlar yashab qoladi va ko‘payadi. Moslashuvchan xususiyatlarga ega bo‘lmagan organizmlar esa yo‘q bo‘lib ketadi.
• Masalan, uzun bo‘yniga ega bo‘lgan jiraflar daraxtlarning yuqori shoxlaridan ozuqa topa olgan va yashab qolgan.
2. Mutatsiya:
Medeya – qadimgi yunon mifologiyasida mashhur shaxs, dramatik voqealarning markazida bo‘lgan ayol. U Kolxida qirolining qizi, sehrgarlik bilan mashhur bo‘lgan shaxs, va Yunon adabiyotida murakkab hamda fojiali qahramon sifatida tasvirlanadi.
Medeya haqidagi asosiy voqealar
1. Yason va Oltin postni izlash:
• Medeya Yason va Argonavtlar haqidagi afsonada muhim rol o‘ynaydi. Yason Kolxidaga kelib, Oltin postni olish uchun qirol Ayetdan yordam so‘raydi. Ammo qirol bu vazifani amalga oshirish uchun juda qiyin shartlarni qo‘yadi.
• Medeya Yasonni sevib qoladi va sehrgarlik mahorati bilan unga yordam beradi. U yirtqich buqalarni yengishga, ajdarhoga qarshi turishga va Oltin postni qo‘lga kiritishga yordam beradi.
2. Yason bilan qochishi:
• Medeya Yason bilan birga Kolxidadan qochadi. U Yason uchun o‘z oilasini, vatanini va hamma narsani qurbon qiladi. Hatto akasini o‘ldirib, orqalaridan quvib kelayotganlarni chalg‘itadi.
3. Fojiali yakun:
• Yason va Medeya Korinfga kelishadi va farzandli bo‘lishadi. Biroq, Yason shohlikni qo‘lga kiritish maqsadida shohning qizi bilan turmush qurmoqchi bo‘ladi.
• Xiyonat tufayli Medeya o‘zining sevgisi va qurbonliklari bekor bo‘lganini his qilib, dahshatli qaror qabul qiladi: u Yasonni jazolash uchun uning yangi kelinini va hatto o‘z farzandlarini o‘ldiradi. Keyin sehr yordamida o‘z yurtiga qaytib ketadi.
Medeya dramatik asarlarida
Medeya haqida eng mashhur asar qadimgi yunon dramaturgi Evripidning “Medeya” tragediyasidir. Bu tragediyada Medeya mustaqil, kuchli va o‘z sevgisi, rashki hamda iztirobi tufayli o‘ta keskin qarorlar qabul qiladigan shaxs sifatida tasvirlangan.
Medeya obrazi va ramziy ma’nosi
1. Sevgi va xiyonat: Medeya sevgisi uchun barcha narsadan voz kechgan ayol, biroq xiyonat tufayli o‘z sevgisini halokatga aylantiradi.
2. Qasos: U fojiali qahramon sifatida qasosning kuchini va oqibatlarini ko‘rsatadi.
3. Ayol kuchi: Medeya qadimgi davrda ayollar uchun odatiy bo‘lmagan mustaqillik va qat’iyatni ifodalaydi.
Medeya qadimiy dunyo adabiyoti va san’atida kuchli dramatik obraz sifatida o‘z izini qoldirgan va bugungi kunda ham fojiali qahramonlarning yorqin namunalari qatorida eslanadi.
@zakovat_franklin
Evrilish – bu tirik organizmlarning vaqt o‘tishi bilan o‘zgarishi va moslashuvi jarayonidir. Ushbu tushuncha biologiya sohasida asosiy tamoyillardan biri hisoblanadi va hayotning xilma-xilligi, tirik organizmlar orasidagi o‘xshashliklar hamda ularning rivojlanish sabablarini tushuntirish uchun ishlatiladi. Evrilish jarayoni asosan quyidagi asosiy mexanizmlar orqali amalga oshadi:
Evrilishning asosiy tamoyillari
1. Tabiiy tanlanish:
• Bu jarayonda, muayyan yashash sharoitlariga moslashgan organizmlar yashab qoladi va ko‘payadi. Moslashuvchan xususiyatlarga ega bo‘lmagan organizmlar esa yo‘q bo‘lib ketadi.
• Masalan, uzun bo‘yniga ega bo‘lgan jiraflar daraxtlarning yuqori shoxlaridan ozuqa topa olgan va yashab qolgan.
2. Mutatsiya:
Medeya – qadimgi yunon mifologiyasida mashhur shaxs, dramatik voqealarning markazida bo‘lgan ayol. U Kolxida qirolining qizi, sehrgarlik bilan mashhur bo‘lgan shaxs, va Yunon adabiyotida murakkab hamda fojiali qahramon sifatida tasvirlanadi.
Medeya haqidagi asosiy voqealar
1. Yason va Oltin postni izlash:
• Medeya Yason va Argonavtlar haqidagi afsonada muhim rol o‘ynaydi. Yason Kolxidaga kelib, Oltin postni olish uchun qirol Ayetdan yordam so‘raydi. Ammo qirol bu vazifani amalga oshirish uchun juda qiyin shartlarni qo‘yadi.
• Medeya Yasonni sevib qoladi va sehrgarlik mahorati bilan unga yordam beradi. U yirtqich buqalarni yengishga, ajdarhoga qarshi turishga va Oltin postni qo‘lga kiritishga yordam beradi.
2. Yason bilan qochishi:
• Medeya Yason bilan birga Kolxidadan qochadi. U Yason uchun o‘z oilasini, vatanini va hamma narsani qurbon qiladi. Hatto akasini o‘ldirib, orqalaridan quvib kelayotganlarni chalg‘itadi.
3. Fojiali yakun:
• Yason va Medeya Korinfga kelishadi va farzandli bo‘lishadi. Biroq, Yason shohlikni qo‘lga kiritish maqsadida shohning qizi bilan turmush qurmoqchi bo‘ladi.
• Xiyonat tufayli Medeya o‘zining sevgisi va qurbonliklari bekor bo‘lganini his qilib, dahshatli qaror qabul qiladi: u Yasonni jazolash uchun uning yangi kelinini va hatto o‘z farzandlarini o‘ldiradi. Keyin sehr yordamida o‘z yurtiga qaytib ketadi.
Medeya dramatik asarlarida
Medeya haqida eng mashhur asar qadimgi yunon dramaturgi Evripidning “Medeya” tragediyasidir. Bu tragediyada Medeya mustaqil, kuchli va o‘z sevgisi, rashki hamda iztirobi tufayli o‘ta keskin qarorlar qabul qiladigan shaxs sifatida tasvirlangan.
Medeya obrazi va ramziy ma’nosi
1. Sevgi va xiyonat: Medeya sevgisi uchun barcha narsadan voz kechgan ayol, biroq xiyonat tufayli o‘z sevgisini halokatga aylantiradi.
2. Qasos: U fojiali qahramon sifatida qasosning kuchini va oqibatlarini ko‘rsatadi.
3. Ayol kuchi: Medeya qadimgi davrda ayollar uchun odatiy bo‘lmagan mustaqillik va qat’iyatni ifodalaydi.
Medeya qadimiy dunyo adabiyoti va san’atida kuchli dramatik obraz sifatida o‘z izini qoldirgan va bugungi kunda ham fojiali qahramonlarning yorqin namunalari qatorida eslanadi.
@zakovat_franklin