Shuningdek, kishi mizojini o‘zi yaxshi bilishi va shunga yarasha ovqatlanishi kerak. Nafsni tiyish kasallikka chek qo‘yishdir. Mizoj odamning yoshiga, ruhiyatiga, yeb-ichishiga va hatto fasllarga qarab o‘zgarib turadi. Yoshlarda va balog‘at yoshiga yetganda, 30 yoshdan 40 yoshgacha issiq va sovuq mizoj ustun turadi. Keksalarda (60 yoshdan oshgandan so‘ng) aksincha, quruq va sovuq mizojlilik kuzatiladi. Bunday mizoj egasi suyuq, issiq ovqatlarni tanovul qilishi lozim. Sutli taomlar ham unga ma’qul keladi. “Jinslar (erlar va xotinlar) e’tibori bilan mizojlarning ayirmasiga kelsak, xotinlar erkaklarga nisbatan sovuq mizojliroqdirlar. Shuning uchun ular tuzilishda erlarga qaraganda kuchsizdirlar. Yana ularning mizojlari ho‘lroq hamdir”, deyiladi ibn Sino asarlarida. Ulug‘ tabibning ta’kidlashicha, suv bilan bog‘liq ishlar bilan shug‘ullanuvchilarning mizoji ho‘lroq, aksincha quruqlikda ish yurituvchilarning mizoji quruq bo‘lar ekan. O‘rta yoshlilar va xususan keksalar mizoji juda sovuq bo‘lishi bilan birga juda quruq ham ekanligi aytilgan. “Buni ularning suyaklari qattiqligi va terilarining quruqligidan ham bilish mumkin”, deydi ibn Sino. Bolarning suyaklari va asablari esa yumshoq ekani ta’kidlanadi. Shuningdek, bolalarning mizoji mo‘’tadil bo‘ladi. “Tabobat xazinasi durdonalari”da mizoj haqida shunday yoziladi: Aniqlanur dardu alam yoshga qarab, Tan mizoji, rangu ro‘y, toshga qarab. Gohida dard qo‘zur faslu zamonlardan, Turar joylar, shahar, o‘lka, makonlardan. Tabiblarning aytishlaricha, mevalar, sabzavotlar, sut-qatiq, ko‘katli sho‘rvalar, xamir taomlar “sovuqlik” bo‘lib, bularni yoqtirgan kishilarning mizoji sovuqdir. Sabzavotlar bilan qaynatilgan parranda go‘shti va sho‘rvasi sovuqlik ovqatlarga kiradi. Agar shu parranda go‘shti qo‘y yog‘ida qovurilsa, “issiqlik” ovqat hisoblanadi. Odamning ko‘ngli nordon narsani tusasa, tabib tomonidan shunday ovqatlar buyurilsa, bilingki, bu odamning me’dasida xlorid kislota kam, ba’zi bemorlarning nordon narsalar (g‘o‘ra, ho‘l mevalar, ko‘katli ovqatlar)ni yoqtirishining sababi shunda. Yog‘li qo‘y, ot, mol go‘shtlari, jigar, buyrak, yog‘li baliq esa issiqlik ovqatlar hisoblanadi. Bunday ovqatlarni sevib iste’mol qilgan odamlar “issiq” mizojli bo‘lishadi. Xullas, har bir odam o‘z mizojini yaxshi bilishi va o‘zi yoqtiradigan taomlar hamda dori-darmonlarning tabiati bilan qiziqish kerak. Ana shundagina kasalliklardan tuzalishi osonlashadi. Bir xil kasallikka chalingan o‘n nafar kishiga bir xil dori to‘g‘ri kelmasligi, har bir dori o‘z tabiati bilan shu bemor mizojiga mos bo‘lgandagina unga buyurilishi zarurligini bilishimiz lozim. Zero, mizojni hisobga olmasdan dori-darmon qabul qilish xuddi ko‘r-ko‘rona davolanishga o‘xshaydi