Toza kod (Clean Code) nima?
Toza kod - bu dasturlashda kodning sifati va samaradorligini ta’minlash uchun ishlatiladigan uslub. Toza kod nafaqat kompyuter uchun, balki dasturchilar uchun ham tushunarli bo‘lishi kerak. Kodni o'qish, tushunish va undan foydalanish oson bo'lsa, uni kelajakda qo'llab-quvvatlash, kengaytirish va xatolarni tuzatish ham oson bo'ladi.
Toza kodning asosiy tamoyillari
1. Aniq va qisqa nomlar: O'zgaruvchilar, funksiyalar va sinflar (classlar)ga aniq va mazmunli nomlar berish kodni tushunarli qiladi. Yaxshi nomlar yordamida kodni o'qigan dasturchi darhol nima qilinayotganini tushunishi mumkin.
2. Bir vazifa – bir funksiya: Har bir funksiya faqat bitta vazifani bajarishi kerak. Bu, funksiyalarni kichik va oddiy qilib yozishga imkon beradi, natijada kodni qayta ishlatish va test qilish osonlashadi.
3. Izohlar kamroq, lekin aniq: Kod o'zi uchun gapirishi kerak, ya'ni kod yozilganda izohlar ko'p bo‘lmasligi kerak. Faqat kerakli joylarda izoh qo'shiladi, masalan, kodni tushunish qiyin bo'lgan joylarda.
4. Tuzilishi to'g'ri: Kodning tuzilishi (strukturasi) mantiqiy va tartibli bo'lishi kerak. Masalan, bir-biriga yaqin bo'lgan funksiyalar yoki sinflarni bir joyga to'plash, kodni o'qishni osonlashtiradi.
5. Test bilan ta’minlash: Toza kod yozishda, uni avtomatik testlar bilan tekshirish muhimdir. Testlar yordamida kodning to'g'ri ishlashini ta’minlash va kelajakda o'zgarishlar kiritilganda xatolarni aniqlash oson bo‘ladi.
Nega toza kod muhim?
Toza kod dasturchining samaradorligini oshiradi va jamoaviy ishlashni yengillashtiradi. Toza kodni tushunish va tahrirlash oson bo'lgani uchun, loyiha vaqt o‘tishi bilan murakkablashganida ham, kodni qo‘llab-quvvatlash ancha oson bo‘ladi. Shu sababli, toza kod yozish dasturchining malakasini oshirishda muhim omil hisoblanadi.
Toza kod nafaqat texnik jihatdan yaxshi kod bo'lishi, balki o'qish, tushunish va qo'llab-quvvatlash uchun qulay bo'lishi kerak. Bu tamoyillarni amalda qo'llash dasturiy ta'minotning sifatini oshiradi va uni yanada ishonchli qiladi.
@uzdevid
Toza kod - bu dasturlashda kodning sifati va samaradorligini ta’minlash uchun ishlatiladigan uslub. Toza kod nafaqat kompyuter uchun, balki dasturchilar uchun ham tushunarli bo‘lishi kerak. Kodni o'qish, tushunish va undan foydalanish oson bo'lsa, uni kelajakda qo'llab-quvvatlash, kengaytirish va xatolarni tuzatish ham oson bo'ladi.
Toza kodning asosiy tamoyillari
1. Aniq va qisqa nomlar: O'zgaruvchilar, funksiyalar va sinflar (classlar)ga aniq va mazmunli nomlar berish kodni tushunarli qiladi. Yaxshi nomlar yordamida kodni o'qigan dasturchi darhol nima qilinayotganini tushunishi mumkin.
2. Bir vazifa – bir funksiya: Har bir funksiya faqat bitta vazifani bajarishi kerak. Bu, funksiyalarni kichik va oddiy qilib yozishga imkon beradi, natijada kodni qayta ishlatish va test qilish osonlashadi.
3. Izohlar kamroq, lekin aniq: Kod o'zi uchun gapirishi kerak, ya'ni kod yozilganda izohlar ko'p bo‘lmasligi kerak. Faqat kerakli joylarda izoh qo'shiladi, masalan, kodni tushunish qiyin bo'lgan joylarda.
4. Tuzilishi to'g'ri: Kodning tuzilishi (strukturasi) mantiqiy va tartibli bo'lishi kerak. Masalan, bir-biriga yaqin bo'lgan funksiyalar yoki sinflarni bir joyga to'plash, kodni o'qishni osonlashtiradi.
5. Test bilan ta’minlash: Toza kod yozishda, uni avtomatik testlar bilan tekshirish muhimdir. Testlar yordamida kodning to'g'ri ishlashini ta’minlash va kelajakda o'zgarishlar kiritilganda xatolarni aniqlash oson bo‘ladi.
Nega toza kod muhim?
Toza kod dasturchining samaradorligini oshiradi va jamoaviy ishlashni yengillashtiradi. Toza kodni tushunish va tahrirlash oson bo'lgani uchun, loyiha vaqt o‘tishi bilan murakkablashganida ham, kodni qo‘llab-quvvatlash ancha oson bo‘ladi. Shu sababli, toza kod yozish dasturchining malakasini oshirishda muhim omil hisoblanadi.
Toza kod nafaqat texnik jihatdan yaxshi kod bo'lishi, balki o'qish, tushunish va qo'llab-quvvatlash uchun qulay bo'lishi kerak. Bu tamoyillarni amalda qo'llash dasturiy ta'minotning sifatini oshiradi va uni yanada ishonchli qiladi.
@uzdevid