Xikoya...
Rum shaxriga bir yosh savdogar tashrif buyurdi. Bu shaxarda mashxur bir tikuvchi bor edi. Yosh savdogar shu chevarda kiyim tiktirishni xoxladi. Yo‘lovchi mo‘ysafiddan chevarning do‘koni qayerdaligini so‘radi.
Mo‘ysafid unga chevarning do‘koni qayerda ekanligini tushuntirib berdi va
ogoxlantirdi:
- Bolam, u mashxur chevar bo‘lgani bilan, qo‘li egri. Extiyot bo‘l. Mana man deganlarning matolaridan o‘zlariga bildirmay qirqib
oladi.
- Ex otaxon, men savdogarlikni bekorga qilib yuribmanmi? O‘g‘ridan ko‘pini ko‘ribmanmi? Xali mening matolarimni o‘g‘irlaydigan o‘g‘ri tug‘ilmagan!
- Bolam u juda moxir o‘g‘rida!
- Otaxon, mendan xech narsa ololmaydi. Manzilni ko‘rsatganingiz uchun raxmat!
Otaxonga shu javobni aytib, savdogar chevarning do‘koni tomon ravona bo‘ldi. Do‘konni qidirib topdi. Ichidan chevar
chiqib keldi. Chevar shunday mulozamat qildiki savdogarga, xuddi ming yillik tanishlardek kutib oldi. Savdogar chevarning oldiga o‘zi bilan olib kelgan
qimmatbaxo matoni yoydi. Chevar savdogarning o‘lchamlarini olib matoni qaychi bilan qirqa boshladi. O‘z ishini bajarayotib Rumning go‘zal qizlari xaqida
gapirardi, turli xil latifalar aytardi.
Latifalarning qiziqligidan savdogar boshini tepaga qilib, qaxqaxa otib kulardi.
Chevar bu onda tezlik bilan matoning bir tomonini qirqib olar va berkitar edi.
Keyingi safar undan xam kulguliroq latifa aytardi. Savdogar kulaverganidan
ko‘zlari yumilib ketar, bu onda chevar matoning yana bir parchasini qirqib olib
yashirar edi. Birdaniga chevar jim bo‘lib o‘z ishini bajarishda davom etdi.
- Ey chevar, juda qiziq latifalar bilar ekansan.
Nega jimib qolding? Davom et . . .
- dedi savdogar.
- Ey savdogar, agar yana bir marta latifa aytsam, senga kiyim tor kelib qoladi . . .
deb javob qaytardi.
Endi sizga bu
qaxramonlarni tanishtiray: Xikoyadagi savdogar bu - siz, men, barcha insonlar.
Mo‘ysafid esa bizga nasixat qilguvchidir. U otamiz, ustozimiz, xikoya, ibratli
voqea va xokazolardir. Chevar bu dunyodir. Uning qirqib olayotgan qimmatbaxo matosi
esa, insonning qimmatli vaqtidir. Dunyo shunday, sizga kulgili, ko‘ngil-ochar
narsalarni ko‘rsatib, vaqtingizni o‘zining o‘tkir qaychisi bilan “zip” etib
qirqib olaveradi. Buni payqamay qolasiz. Ba’zan payqaganingizda, kiyimingiz tor kelib qolgan bo‘ladi. Ya’ni vaqtimiz juda oz qolgan bo‘ladi dunyoda. Vaqtni bekor sarflamaslikni bugun sizga va o‘zimga nasixat qildim
🍎
@Stiv_JobsHar kuni kechagidan ilimliroq :)