Видео недоступно для предпросмотра
Смотреть в Telegram
Байроқ ҳақида лонгрид
1. Мўғуллар босқини пайти Гурганж учун 7 ой қаттиқ жанг бўлди. 76 ёшли шайх Нажмиддин Кубро “Ё Ватан, ё ўлим!” деб ўз муридлари билан жангга кирди. Жанглардан бирида мўғул яловбардори шайхни қаттиқ яралади. Шайх ҳушини йўқотар чоғи яловбардор қўлидаги туғга (байроққа) ёпишди ва уни тортиб йиқилди – мўғул байроғи қулади. Бу душман учун жанг пайти жиддий маънавий зарба эди, байроқни тезда тик кўтариш лозим эди. Бироқ мўғул аскарлари ўнтаси бир бўлиб ҳам шайхнинг қўлидан байроқни тортиб ололмади, охири унинг панжаларини чопиб, байроғини “халос этиш”га муваффақ бўлди. Шарафли Шайх Кубро “шаҳидлар шоҳи” тарихи билан ўзи дарс берган хонақоҳга дафн этилди.
2. 1950-йилларда Шимолий ва Жанубий Корея вакиллари ўзаро музокараларга ҳар сафар ўз байроғини рақиб томонникидан каттароқ қилиб олиб кела бошлади. Байроқ пойгаси шу даражага етдики, байроқлар ҳажми бутун хонани эгаллади ва музокаралар жисмонан имконсиз бўлиб қолди. Шунда “байроқлар зиддияти”ни бартараф этиш учун томонлар алоҳида музокара бошлашга мажбур бўлишди.
3. Афғонистон байроғи 140 йил ичида 22 марта, АҚШ байроғи эса 27 марта ўзгаргани билан рекорд қўйди. Эътибор берилса, бу ўзгаришлар Афғонистонда сиёсий беқарорлик (тузумлар кўп алмашинуви), АҚШда эса, аксинча, барқарорликни (ҳар сафар давлат таркибига янги штат(лар) қўшилганида, унга юлдузчалар қўшиш учун ўзгариш бўлган) ўзида акс эттиради. Ўзбекистон бу борада анча барқарор – давлат ўз тарихида фақат 3 та байроқни кўрди – Туркистон Мухторияти, Ўзбекистон ССР ва Мустақил Ўзбекистон байроқлари. Ҳозирги байроғимизга бугун 33 йил тўлди.
4. 1991 йил давлат байроғимиз лойиҳалари Олий кенгашда муҳокама қилинган, телевидение тўлиқ кўрсатган (мактабда ўқирдим). Роса баҳс бўлганди. Шоиралардан бири “Бу не элким, боши узра якка бир байроғи йўқ, Сенга оқ ранг, менга кўк ранг деб талашмас чоғи йўқ” деб ёзгани ҳам эсимда. Лекин менга бу баҳсларни томоша қилиш ёқарди. Айнан ўшанда мен биринчи марта Туркистон Мухториятининг байроғини кўрганман (бир гуруҳ депутатлар шу байроқни қабул қилишни таклиф этишганди). Ҳозирги байроқни эса Биринчи президент Ислом Каримов таклиф қилган дейишади.
5.Бот-бот тармоқда Ўзбекистон байроғининг бошқа мамлакатлар ё шаҳарлар байроқларига ўхшашлигини кўрсатувчи бир гифка айланиб қолади. Мен байроқларнинг бир-бирига бироз қиёфадош бўлишида ёмонлик кўрмайман – умуминсоний тафаккур маҳсули бўлмиш рамзлар тили универсал, масалан, яшил деганда ер юзида деярли ҳамма табиатни, кўк деганда сув ё осмонни, қизил деганда қонни, ҳаётни тушунади ва бу рамзлар байроқларда акс этади. Халқаро Олимпиада байроғидаги 5 та ҳалқа нега айнан кўк, сариқ, қора, яшил, қизил рангларда? Чунки шу ранглардан ҳеч бўлмаса биттаси дунё мамлакатларининг байроғида албатта бор.
Байроқ нафақат давлат рамзи – аввало у ватан рамзидир. Уни фақат бинолар пештоқига эмас, қалбларга қадамоғимиз шарт!
Сана муборак!
#bayrogimfaxrim
#bayroqkuni
@shahnozxon
1. Мўғуллар босқини пайти Гурганж учун 7 ой қаттиқ жанг бўлди. 76 ёшли шайх Нажмиддин Кубро “Ё Ватан, ё ўлим!” деб ўз муридлари билан жангга кирди. Жанглардан бирида мўғул яловбардори шайхни қаттиқ яралади. Шайх ҳушини йўқотар чоғи яловбардор қўлидаги туғга (байроққа) ёпишди ва уни тортиб йиқилди – мўғул байроғи қулади. Бу душман учун жанг пайти жиддий маънавий зарба эди, байроқни тезда тик кўтариш лозим эди. Бироқ мўғул аскарлари ўнтаси бир бўлиб ҳам шайхнинг қўлидан байроқни тортиб ололмади, охири унинг панжаларини чопиб, байроғини “халос этиш”га муваффақ бўлди. Шарафли Шайх Кубро “шаҳидлар шоҳи” тарихи билан ўзи дарс берган хонақоҳга дафн этилди.
2. 1950-йилларда Шимолий ва Жанубий Корея вакиллари ўзаро музокараларга ҳар сафар ўз байроғини рақиб томонникидан каттароқ қилиб олиб кела бошлади. Байроқ пойгаси шу даражага етдики, байроқлар ҳажми бутун хонани эгаллади ва музокаралар жисмонан имконсиз бўлиб қолди. Шунда “байроқлар зиддияти”ни бартараф этиш учун томонлар алоҳида музокара бошлашга мажбур бўлишди.
3. Афғонистон байроғи 140 йил ичида 22 марта, АҚШ байроғи эса 27 марта ўзгаргани билан рекорд қўйди. Эътибор берилса, бу ўзгаришлар Афғонистонда сиёсий беқарорлик (тузумлар кўп алмашинуви), АҚШда эса, аксинча, барқарорликни (ҳар сафар давлат таркибига янги штат(лар) қўшилганида, унга юлдузчалар қўшиш учун ўзгариш бўлган) ўзида акс эттиради. Ўзбекистон бу борада анча барқарор – давлат ўз тарихида фақат 3 та байроқни кўрди – Туркистон Мухторияти, Ўзбекистон ССР ва Мустақил Ўзбекистон байроқлари. Ҳозирги байроғимизга бугун 33 йил тўлди.
4. 1991 йил давлат байроғимиз лойиҳалари Олий кенгашда муҳокама қилинган, телевидение тўлиқ кўрсатган (мактабда ўқирдим). Роса баҳс бўлганди. Шоиралардан бири “Бу не элким, боши узра якка бир байроғи йўқ, Сенга оқ ранг, менга кўк ранг деб талашмас чоғи йўқ” деб ёзгани ҳам эсимда. Лекин менга бу баҳсларни томоша қилиш ёқарди. Айнан ўшанда мен биринчи марта Туркистон Мухториятининг байроғини кўрганман (бир гуруҳ депутатлар шу байроқни қабул қилишни таклиф этишганди). Ҳозирги байроқни эса Биринчи президент Ислом Каримов таклиф қилган дейишади.
5.Бот-бот тармоқда Ўзбекистон байроғининг бошқа мамлакатлар ё шаҳарлар байроқларига ўхшашлигини кўрсатувчи бир гифка айланиб қолади. Мен байроқларнинг бир-бирига бироз қиёфадош бўлишида ёмонлик кўрмайман – умуминсоний тафаккур маҳсули бўлмиш рамзлар тили универсал, масалан, яшил деганда ер юзида деярли ҳамма табиатни, кўк деганда сув ё осмонни, қизил деганда қонни, ҳаётни тушунади ва бу рамзлар байроқларда акс этади. Халқаро Олимпиада байроғидаги 5 та ҳалқа нега айнан кўк, сариқ, қора, яшил, қизил рангларда? Чунки шу ранглардан ҳеч бўлмаса биттаси дунё мамлакатларининг байроғида албатта бор.
Байроқ нафақат давлат рамзи – аввало у ватан рамзидир. Уни фақат бинолар пештоқига эмас, қалбларга қадамоғимиз шарт!
Сана муборак!
#bayrogimfaxrim
#bayroqkuni
@shahnozxon