Agarda oynaga uzoq vaqt(5-10 daqiqa) davomida tiklab tursangiz, miya bundan zerikib, sizga boshqa narsalarni chiqarib beradi, degan faktni oʻqigandim. Bu haqida Chatgpt quyidagi fikrlarni berdi:
Oynaga uzoq vaqt tikilib qarash (ayniqsa, yuzingizga yoki ko'zingizga diqqat bilan) odamda turli illyustratsiyalar va g'alati his-tuyg'ularni paydo qilishi mumkinligi ilmiy tadqiqotlarda qayd etilgan. Bu hodisa "Troxler effekti" va boshqa vizual-adaptatsiya jarayonlari bilan izohlanadi. Keling, batafsil tushuntirib beraman:
1. Troxler effekti
Troxler effekti — bu miya va ko'zlar bir xil stimulyatsiyaga uzoq vaqt davomida moslashganida, statik narsalarni yo'qotib, ularni "ko'rmaslikka" moyillik holati. Oynaga tikilib turganingizda, ko'zingizning ma'lum qismlari doimiy ravishda bir xil bo'lib qoladi, bu esa miyangizning ushbu tasvirlarni e'tibordan chetda qoldirishiga olib keladi. Natijada yuzingiz yoki oynadagi tasvirda g'alati o'zgarishlar ko'rinadi.
2. Perseptual buzilishlar
Oynaga qarab turganda miyaning vizual korteksi stimullarni qayta ishlashni davom ettiradi, lekin bu jarayonda charchoq yuz berishi mumkin.
Bu tasvirlar buzilgan, surilgan, qoplangan yoki hatto boshqa yuzlar shakliga o‘xshab ketishi mumkin.
3. Pareidoliya
Miya notanish yoki noaniq shakllardan ma'noli narsalarni izlashga odatlangan. Agar siz uzoq vaqt davomida oynadagi yuzingizga qarasangiz, miya g'alati narsalarni (masalan, boshqa yuzlar yoki soyalar) ko'rishni boshlashi mumkin.
4. Psixologik ta'sirlar
Bu hodisa faqat vizual emas, balki psixologik hamdir. Ayniqsa, qorong'i xonada yoki tinch joyda oynaga uzoq tikilib qarash odamda qorquv yoki paranoya hislarini kuchaytirishi mumkin. Bu ta’sir shuningdek, “Bloody Mary” kabi xalq ertaklarida ham aks etgan.
Ilmiy tajriba
2010-yilda psixolog Giovanni Caputo tomonidan o'tkazilgan tadqiqotda ishtirokchilardan 10 daqiqa davomida o'z akslariga qarash so'ralgan. Natijada, ko'pchilik ishtirokchilar yuzlarining buzilganini, boshqa odamlarning yuzlarini yoki hattoki g‘alati hayvonlarni ko‘rganini ta'kidlashgan.
Xulosa
Haqiqatan ham oynaga uzoq vaqt qarash turli vizual va psixologik effektlarni yuzaga keltirishi mumkin. Bu normal miya va ko'z funksiyalarining bir qismi hisoblanadi.
Ammo bu har bir odamda bir xil darajada sodir bo‘lmaydi, chunki bu shaxsning kayfiyati, xayoloti va diqqat darajasiga bog‘liq.
Agar buni o'zingiz sinab ko'rmoqchi bo'lsangiz, qorong'u joyda yoki sekin yorug'likda, tinch muhitda harakat qilib ko'rishingiz mumkin. Shu jarayonda yuzaga kelgan hissiyotlarni e'tiborga oling!
Xoʻsh, bu haqida nima deb oʻylaysiz?
@nofalsafiy
Oynaga uzoq vaqt tikilib qarash (ayniqsa, yuzingizga yoki ko'zingizga diqqat bilan) odamda turli illyustratsiyalar va g'alati his-tuyg'ularni paydo qilishi mumkinligi ilmiy tadqiqotlarda qayd etilgan. Bu hodisa "Troxler effekti" va boshqa vizual-adaptatsiya jarayonlari bilan izohlanadi. Keling, batafsil tushuntirib beraman:
1. Troxler effekti
Troxler effekti — bu miya va ko'zlar bir xil stimulyatsiyaga uzoq vaqt davomida moslashganida, statik narsalarni yo'qotib, ularni "ko'rmaslikka" moyillik holati. Oynaga tikilib turganingizda, ko'zingizning ma'lum qismlari doimiy ravishda bir xil bo'lib qoladi, bu esa miyangizning ushbu tasvirlarni e'tibordan chetda qoldirishiga olib keladi. Natijada yuzingiz yoki oynadagi tasvirda g'alati o'zgarishlar ko'rinadi.
2. Perseptual buzilishlar
Oynaga qarab turganda miyaning vizual korteksi stimullarni qayta ishlashni davom ettiradi, lekin bu jarayonda charchoq yuz berishi mumkin.
Bu tasvirlar buzilgan, surilgan, qoplangan yoki hatto boshqa yuzlar shakliga o‘xshab ketishi mumkin.
3. Pareidoliya
Miya notanish yoki noaniq shakllardan ma'noli narsalarni izlashga odatlangan. Agar siz uzoq vaqt davomida oynadagi yuzingizga qarasangiz, miya g'alati narsalarni (masalan, boshqa yuzlar yoki soyalar) ko'rishni boshlashi mumkin.
4. Psixologik ta'sirlar
Bu hodisa faqat vizual emas, balki psixologik hamdir. Ayniqsa, qorong'i xonada yoki tinch joyda oynaga uzoq tikilib qarash odamda qorquv yoki paranoya hislarini kuchaytirishi mumkin. Bu ta’sir shuningdek, “Bloody Mary” kabi xalq ertaklarida ham aks etgan.
Ilmiy tajriba
2010-yilda psixolog Giovanni Caputo tomonidan o'tkazilgan tadqiqotda ishtirokchilardan 10 daqiqa davomida o'z akslariga qarash so'ralgan. Natijada, ko'pchilik ishtirokchilar yuzlarining buzilganini, boshqa odamlarning yuzlarini yoki hattoki g‘alati hayvonlarni ko‘rganini ta'kidlashgan.
Xulosa
Haqiqatan ham oynaga uzoq vaqt qarash turli vizual va psixologik effektlarni yuzaga keltirishi mumkin. Bu normal miya va ko'z funksiyalarining bir qismi hisoblanadi.
Ammo bu har bir odamda bir xil darajada sodir bo‘lmaydi, chunki bu shaxsning kayfiyati, xayoloti va diqqat darajasiga bog‘liq.
Agar buni o'zingiz sinab ko'rmoqchi bo'lsangiz, qorong'u joyda yoki sekin yorug'likda, tinch muhitda harakat qilib ko'rishingiz mumkin. Shu jarayonda yuzaga kelgan hissiyotlarni e'tiborga oling!
Xoʻsh, bu haqida nima deb oʻylaysiz?
@nofalsafiy