Aslingdan-da yaxshiroq ko‘rinish: "Galo Effekti"
Dars o‘tish bo‘yicha o‘rganganlarimni ulashsam — ba’zilar farzand tarbiyasi haqida savol so‘radi.
Soqol qo‘yib yurgandim — hamma diniy masala so‘radi.
O‘qigan kitoblarimdan gapirsam — ko‘pchilik qanday kitob o‘qish bo‘yicha maslahat so‘radi.
Farzandim hali chaqaloq — tarbiyalashni bilmayman.
Diniy ta’lim — o‘qimaganman.
Kitobxon emasman.
Hayratlanaman, shunchalik o‘zimni aslimdan-da aqlli ko‘rsatib qo‘ydimmikan?
O‘ylanib tursam — "Ta’sir Psixologiyasi" kitobida "Galo effekti" ga ko‘zim tushib qoldi:
Galo — Quyosh atrofidagi nur bo‘lib, insonlar ko‘zida Quyoshni yanada kattaroq, haybatliroq ko‘rinishiga sababchi bo‘ladi.
"Galo Effekti" birinchi marta 1907-yilda psixolog Fridirix Vels tomonidan tadqiqot qilingan.
Tadqiqotda uchuvchidan qo‘l ostidagi yangi kelgan xizmatchilarini 3 xil yo‘nalish bo‘yicha:
- jismoniy ko‘rinish;
- aqliy;
- liderlik qobiliyatiga ko‘ra baholash talab qilinadi.
Natija shuni ko‘rsatadiki — jismoniy ko‘rinishi chiroyli bo‘lgan uchuvchilar boshqalarga qaraganda aqliy qobiliyat va liderlik bo‘yicha ham ustunroq deb gumon qilinadi.
Aslida esa chiroy va aqliy qobiliyat o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q edi..
Boshqa tadqiqotda esa chiroyli o‘quvchilar, ko‘rimsizroqlarga qaraganda yaxshiroq baho olishi aniqlangan.
Misollar har xil, xulosa esa bir:
Insonlar boshqalardagi bir yaxshi xislatni ko‘rib, hamma sohada shunday yaxshi bo‘ladi deb xato fikrlashadi!
Insonning bu yanglish psixologiyasidan firibgarlar mohirlik bilan foydalanadi — chiroyli kostyum-shim kiyib, xushbo‘y atirlar sepadi:
Odamlar esa uni ko‘rinishini ko‘rib, hamma sohada shunday ilg‘or bo‘lsa kerak deb ularga pullarini ishonib topshiradi.
Xulosa
Bir sohada zo‘r degani — hammasida zo‘r degani emas.
©Ustoz kundaligi
Dars o‘tish bo‘yicha o‘rganganlarimni ulashsam — ba’zilar farzand tarbiyasi haqida savol so‘radi.
Soqol qo‘yib yurgandim — hamma diniy masala so‘radi.
O‘qigan kitoblarimdan gapirsam — ko‘pchilik qanday kitob o‘qish bo‘yicha maslahat so‘radi.
Farzandim hali chaqaloq — tarbiyalashni bilmayman.
Diniy ta’lim — o‘qimaganman.
Kitobxon emasman.
Hayratlanaman, shunchalik o‘zimni aslimdan-da aqlli ko‘rsatib qo‘ydimmikan?
O‘ylanib tursam — "Ta’sir Psixologiyasi" kitobida "Galo effekti" ga ko‘zim tushib qoldi:
Galo — Quyosh atrofidagi nur bo‘lib, insonlar ko‘zida Quyoshni yanada kattaroq, haybatliroq ko‘rinishiga sababchi bo‘ladi.
"Galo Effekti" birinchi marta 1907-yilda psixolog Fridirix Vels tomonidan tadqiqot qilingan.
Tadqiqotda uchuvchidan qo‘l ostidagi yangi kelgan xizmatchilarini 3 xil yo‘nalish bo‘yicha:
- jismoniy ko‘rinish;
- aqliy;
- liderlik qobiliyatiga ko‘ra baholash talab qilinadi.
Natija shuni ko‘rsatadiki — jismoniy ko‘rinishi chiroyli bo‘lgan uchuvchilar boshqalarga qaraganda aqliy qobiliyat va liderlik bo‘yicha ham ustunroq deb gumon qilinadi.
Aslida esa chiroy va aqliy qobiliyat o‘rtasida bog‘liqlik yo‘q edi..
Boshqa tadqiqotda esa chiroyli o‘quvchilar, ko‘rimsizroqlarga qaraganda yaxshiroq baho olishi aniqlangan.
Misollar har xil, xulosa esa bir:
Insonlar boshqalardagi bir yaxshi xislatni ko‘rib, hamma sohada shunday yaxshi bo‘ladi deb xato fikrlashadi!
Insonning bu yanglish psixologiyasidan firibgarlar mohirlik bilan foydalanadi — chiroyli kostyum-shim kiyib, xushbo‘y atirlar sepadi:
Odamlar esa uni ko‘rinishini ko‘rib, hamma sohada shunday ilg‘or bo‘lsa kerak deb ularga pullarini ishonib topshiradi.
Xulosa
Bir sohada zo‘r degani — hammasida zo‘r degani emas.
©Ustoz kundaligi