Dunyoda raqobat kuchli, aqlli bo’lishni o’zi yetarli emas
100 yilcha avval, 75% Amerika aholisini na telefoni, na odatiy pochta xizmati bo'lgan. Bu o'z o'rnida raqobatni mahalliy darajada cheklagan. Ya'ni, o'rtacha aqlga ega bo'lgan kishi o'z shahrida eng yaxshisi bo'la olardi, u kishi shaharda eng zo'ri sifatida qabul qilinardi, chunki u boshqa shahardagi yanada aqlli kishi bilan raqobat qilishi shart emasdi. Buni sababi, ularni biri ikkinchisidan kuchli ekanligini bilish qiyin bo'lgan.
Lekin bu vaziyat hozir o'zgargan. Hozirda shiddat bilan rivojlanib borayotgan dunyo, bitta ikkita iste'dodlarni yoki aqlli kishilarni shahar darajasidan butun dunyo bo'ylab millionlab kishilarga kengaytirib yubordi. Bu ayniqsa, jismoniy mehnatdan ko'ra aqliy mehnatga tayanadigan kasbdagi kishilarg uchun to'g'ri: o'qituvchilik, marketing, buxgalteriya, dasturlash, jurnalistika... va hatto tibbiyot ham tobora global raqobat maydoniga aylanyapti. Dunyoni dasturiy ta'minot egallamoqda.
Raqobat doirasi kengayib borar ekan, o'zingizdan so'rashingiz kerak bo'lgan savol shunday: "Qanday qilib men boshqalardan ajralib tura olaman?" "Men aqlliman", degan javob eng yomon javob bo'lib bormoqda. Chunki dunyoda juda ko'p aqlli odamlar bor. Har yili qariyb 600 kishi SAT imtihonidan maksimal ball oladi, yana 7000 kishiga esa maksimal ball to'plashga bir necha ball yetmaydi. Globallashgan dunyoda bunday odamlar sizning to'gridan-to'g'ri raqobatdoshlaringizga aylanadi. Va endi, aqlli bo'lishning o'zi yetarli emas.
Lekin moslashuvchanlik (flexibility) hislati - ishonchli ustun. Endi aqlli bo'lishning o'zi sizga raqobatdoshlaringizdan ustun bo'lishingizni ta'minlab bermaydi, raqobat ustunligi yanada nozik va yumshoq ko'nikmalarga - masalan, muloqot qilish qobiliyati, boshqalarni tushunish va his qilish, umumiy olganda, moslashuvchanlikka tayanib bormoqda. Agar sizda moslashuvchanlik bo‘lsa, karerangizda va shaxsiy hayotingizdagi imkoniyatlarni kutay olasiz. Faqat zarur bo‘lgandagina, yangi va kerakli bo'lgan ko‘nikmalarni o‘rganay olasiz. Siz o‘z imkoniyatlaringizni yaxshi bilgan holda, boshqalar siz erishmoqchi bo'lgan narsalarga sizdan oldin erishgan bo'lsa ham, siz o‘zingizni erkin harakatlanish grafikangizda erishasiz. Yangi tartibga, sekinroq sur’atga moslashib, hayotga boshqacha qarash va turli taxminlar asosida fikr yuritish imkoniyatiga ega bo‘lasiz. Ko‘pchilik buni qila olmayotgan paytda, bunday imkoniyatni amalga oshirish qobiliyati sizni boshqalardan ajratib turadi, chunki aql endi doimiy ustunlik bo‘la olmaydi. Vaqtni o'zingizni qarashingiz bilan taqsimlay olishingiz, imkoniyatlardan va tanlovlarda qaysi vaqtda foydalana olishingiz hozirgi kunda eng qimmat ko'nikma sifatiga aylanmoqda. Agar mana shu postni oxirigacha o’qiy olgan bo’lsangiz, sizda moslashuvchanlik ko’nikmasi bor yoki shakillanmoqda.
@khasanblog