GLOBUS

#bilasizmi
Birlashgan Millatlar Tashkilotiga a'zo davlatlar roʻyxati.🇺🇳

1 Avstraliya Hamdo'stligi
2 Avstriya
3 Ozarbayjon
4 Albaniya
5Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi
6 Angola
7 Andorra knyazligi
8 Antigua va Barbuda
9 Argentina
10 Armaniston
11 Afgʻoniston Islom Amirligi
12 Bagama orollari hamdoʻstligi
13 Bangladesh Xalq Respublikasi
14 Barbados
15 Bahrayn Qirolligi
16 Beliz
17 Belarus
18 Belgiya Qirolligi
19 Benin
20 Bolgariya
21 Boliviya
22 Bosniya va Gersegovina
23 Botsvana Respublikasi
24 Braziliya Federativ Respublikasi
25 Bruney
26 Burkina Faso
27 Burundi Respublikasi
28 Butan Qirolligi
29 Vanuatu Respublikasi
30 Birlashgan Qirollik Buyuk Britaniya va Shimoliy Irlandiya
31 Vengriya
32 Venesuela Respublikasi
33 Sharqiy Timor Demokratik Respublikasi.
34 Vetnam Sotsialistik Respublikasi
41 Gvineya Respublikasi
42 Gvineya-Bisau Respublikasi
43 Germaniya Federativ Respublikasi
44 Gonduras
45 Grenada
46 Gretsiya
47 Gruziya
48 Daniya Qirolligi
49 Jibuti
50 Dominika Hamdo'stligi
51 Dominikan
52 Misr Arab Respublikasi
53 Zambiya
54 Zimbabve
55 Isroil
56 Hindiston
57 Indoneziya
58 Iordaniya Hoshimiylar Qirolligi
59 Iroq
60 Eron Islom Respublikasi
61 Irlandiya Respublikasi
62 Islandiya
63 Ispaniya Qirolligi
64 Italiya
65 Yaman
66 Kabo-Verde
67 Qozog'iston
68 Kambodja Qirolligi
69 Kamerun
70 Kanada
71 Qatar
72 Keniya Respublikasi
73 Kipr Respublikasi
74 Qirg'iziston Respublikasi
75 Kiribati Respublikasi
76 Xitoy Xalq Respublikasi
77 Kolumbiya Respublikasi
78 Komor orollari ittifoqi
79 Kongo Respublikasi
80 Kongo Demokratik Respublikasi
81 Koreya Xalq Demokratik Respublikasi
82 Koreya Respublikasi
83 Kosta-Rika Respublikasi
84 Kot-d'Ivuar Respublikasi
85 Kuba Respublikasi
86 Quvayt davlati
87 Laos Xalq Demokratik Respublikasi
88 Latviya Respublikasi
89 Lesoto Qirolligi
90 Liberiya Respublikasi
91 Livan Respublikasi
92 Liviya davlati
93 Litva
94 Lixtenshteyn knyazligi
95 Lyuksemburg Buyuk Gertsogligi
96 Mavrikiy
97 Mavritaniya
98 Madagaskar
99 Malavi
100 Malayziya
101 Mali
102 Maldiv Respublikasi
103 Malta Respublikasi
104 Marokash Qirolligi
105 Marshall orollari
106 Meksika
107 Mikroneziya
108 Mozambik Respublikasi
109 Moldova Respublikasi
110 Monako knyazligi
111 Mo'g'uliston
112 Myanma
113 Namibiya
114 Nauru Respublikasi
115 Nepal
116 Niger Respublikasi
117 Nigeriya Federativ Respublikasi
118 Niderlandiya Qirolligi
119 Nikaragua Respublikasi
120 Yangi Zelandiya
121 Norvegiya Qirolligi
122 Birlashgan Arab Amirliklari
123 Ummon sultonligi
124 Pokiston Islom Respublikasi
125 Palau Respublikasi
126 Panama Respublikasi
127 Papua-Yangi Gvineya davlati
128 Paragvay Respublikasi
129 Peru
130 Polsha
131 Portugaliya
132 Rossiya Federatsiyasi
133 Ruanda
134 Ruminiya
135 Salvador
136 Samoa davlati
137 San-Marino
138 San-Tome va Prinsipi
139 Saudiya Arabistoni Qirolligi
140 Shimoliy Makedoniya
141 Seyshel orollari
142 Senegal Respublikasi
143 Sent-Vinsent va Grenadin orollari
144 Sent-Kitts va Nevis Federatsiyasi
145 Sent-Lyusiya
146 Serbiya Respublikasi
147 Singapur Respublikasi
148 Suriya Arab Respublikasi
149 Slovakiya
150 Sloveniya
151 Amerika Qo'shma Shtatlari
152 Solomon orollari
153 Somali Federativ Respublikasi
154 Sudan
155 Surinam
156 Syerra Leone
157 Tojikiston
158 Tailand Qirolligi
159 Tanzaniya Birlashgan Respublikasi
160Togo Respublikasi
161Tonga Qirolligi
162 Trinidad va Tobago Respublikasi
163 Tuvalu
164 Tunis
165 Turkmaniston
166 Turkiya
167 Uganda
168 O‘zbekiston
169 Ukraina
170 Urugvay
171 Fiji
172 Filippin
173 Finlyandiya
174 Fransiya
175 Xorvatiya
176 Markaziy Afrika Respublikasi
177 Chad Respublikasi
178 Chernogoriya
179 Chexiya
180 Chili
181 Shveytsariya Konfederatsiyasi
182 ShvetsiyaQirolligi
183 Shri-Lanka
184 Ekvador
185 Ekvatorial Gvineya
186 Eritreya davlati
187 Esvatini Qirolligi
188 Estoniya
189 Efiopiya
190 Janubiy Afrika Respublikasi
191 Janubiy Sudan
192 Yamayka
193 Yaponiya

Аfg'onistonda zilzila sodir bo'ldi.
Episentrda sezilish kuchi: 3 ball
O'zbekiston Respublikasi hududida sezilish kuchi:
Surxandaryo viloyatida 2-3 ball, 336 km.
Farg'ona viloyatida 2 ball, 433 km.
Sirdaryo viloyatida 2 ball, 479 km.
Jizzax viloyatida 2 ball, 481 km.
Andijon viloyatida 2 ball, 488 km.
Samarqand viloyatida 2 ball, 492 km.
Namangan viloyatida 2 ball, 500 km.
Qashqadaryo viloyatida 2 ball, 523 km.
Zilzila episentri Toshkentdan 547 km janubiy-sharqda
Vaqti: 11:47:59 19.04.2025
Magnituda: 5,5
Chuqurligi: 120 km
Episentr: Badaxshon, Аfg'oniston
Koordinatalari: 36,54 N, 70,96 E

AMIR TEMUR ASOS SOLGAN TURON SALTANATI TARKIBIGA KIRGAN DAVLATLAR

Amir Temur (1336–1405) — oʻz davrida Yevroosiyoning katta qismini qamrab olgan dunyodagi eng qudratli davlatga asos solgan.
Amir Temur zabt etgan asosiy davlat va hududlar:
1. Markaziy Osiyo
Hozirgi Oʻzbekiston, Tojikiston, Qozogʻiston, Qirgʻiziston va Turkmaniston hududlari.
Samarqandni poytaxtga aylantirib, uni ilmiy, madaniy va siyosiy markazga aylantirgan.
2. Xorazmdagi Soʻfiylar davlati
Xorazm hududi (hozirgi Oʻzbekistonning shimoli va Turkmanistonning bir qismi) 1379-yilga kelib Temur qoʻliga oʻtgan.
3. Afgʻoniston
Hindistonga yurish qilishdan oldin Amir Temur Afgʻonistonning Katta va Kichik viloyatlarini (Kobul, Hirot, Kandahor va boshqalarni) zabt etgan.
4. Eron (Fors)
Temur Safaviylardan oldin Eronning katta qismini egallab, bu hududda oʻz taʼsirini oʻrnatgan (Shiraz, Isfahon, Tehron va boshqalar).
5. Iroq
Bagʻdodni 1393-yili zabt etgan. Bu bilan Abbosiy xalifaligining qoldiqlarini oʻz tasarrufiga olgan.
6. Kavkaz — Gruziya va Ozarbayjon, Armaniston.
Temur bir necha bor Kavkazga yurish qilgan va Gruziya, Armaniston, Ozarbayjon hududlarini tasarrufiga olgan.
7. Oltoy va Qozogʻiston dalalari, Sharqiy Turkiston (Moʻgʻuliston).
Temur bu hududlarda toʻgʻridan-toʻgʻri hukmronlik qilmagan boʻlsa-da, ularni vassal holatiga keltirgan.
8. Oltin Oʻrda hududlari (Rossiyaning janubi va Sibirgacha boʻlgan qismi, Moskva, Ryazan, Qozon, Qrim, Astraxan)
1395-yilda Temur Oltin Oʻrda xonligiga qarshi kurashib, Toʻxtamish xonini magʻlub etgan va uning poytaxti — Saray-Berkani vayron qilgan.
9. Hindiston (Hindiston sultonligi)
1398-yilda Temur Hindistonga yurish qilib, Dehlini zabt etgan.
10. Suriya va Livan (Mamluklar sultonligi)
1400–1401-yillarda Temur Shomga yurish qilib, Halab va Damashqni zabt etgan. Bu yurishda u Mamluklar sultonini magʻlub etgan.
11. Anadolu (hozirgi Turkiya)
1402-yilda Amir Temur Anqara jangida usmonli sultoni Bayazid I ni magʻlub etgan.
Ushbu gʻalaba bilan Temur Usmonlilar davlatini oʻz qoʻliga oldi.
Vizantiya (Vizantiya imperiyasi)
Vizantiya rasmiy ravishda Temur tomonidan zabt etilmagan, lekin Anqara jangi (1402) dan soʻng Temur Usmonlilarni magʻlub etgach, Vizantiya imperatori Manuel II Paleolog Temurga maktub orqali murojaat qilib, unga vassal boʻlishga rozi ekanligini izhor etgan.
Ushbu magʻlubiyatdan soʻng Usmonlilar vaqtincha zaiflashgan va bu Vizantiya uchun yana mustaqil harakat qilish imkonini bergan. Bunday holatda Vizantiya amalda Temur taʼsiriga tushgan vassal davlat edi.
Genuya va Venetsiya (Italiya shahar-davlatlari)
Temur davrida Qora dengiz va Kaspiy dengizi orqali savdo yoʻllari faol boʻlgan. Genuya va Venetsiya kabi savdo respublikalari Temur bilan iqtisodiy va diplomatik munosabatlar oʻrnatgan.
Genuyalik savdogarlar Temur hududlarida savdo-sotiq qilish huquqini olgan. Ular Temurga soliq toʻlagan va siyosiy tobe boʻlishgan.
Temur oʻzini “koʻp millatli dunyo tartibini yaratuvchi hukmdor” sifatida koʻrgan va ushbu shaharlarni vassal savdo ittifoqchilari sifatida qabul qilgan.
Qrim va Kavkazdagi xonliklar
Amir Temur Qrimdagi uluslar va Shimoliy Kavkazni oʻz vassali sifatida tan oldirgan.
Ulardan harbiy xizmat va soliq talab etilgan, ayrimlar Temur oilasi bilan nikoh tuzish orqali u bilan siyosiy ittifoq tuzgan.
Arabiston yarim oroliga taʼsir
Temurning Shom va Bagʻdodga yurishlari natijasida Hijoz hukmdorlari (Madina va Makka amirlari) uning nomidan xutba oʻqishni qabul qilgani haqida tarixiy maʼlumotlar mavjud. Bu nomiga xalifalik yoki diniy rahbariyatning tan olish belgisi boʻlgan.

🖊 Shohista OʻLJAYEVA, professor

Аfg'onistonda zilzila sodir bo'ldi.
Episentrda sezilish kuchi: 4 ball
O'zbekiston Respublikasi hududida sezilish kuchi:
Surxandaryo viloyatida 4 ball, 295 km.
Farg'ona viloyatida 3 ball, 480 km.
Samarqand viloyatida 3 ball, 484 km.
Jizzax viloyatida 3 ball, 485 km.
Sirdaryo viloyatida 3 ball, 495 km.
Qashqadaryo viloyatida 3 ball, 497 km.
Andijon viloyatida 3 ball, 539 km.
Namangan viloyatida 3 ball, 545 km.
Toshkent shahrida 2 ball, 570 km.
Zilzila episentri Toshkentdan 570 km janubiy-sharqda
Vaqti: 04:14:01 16.04.2025
Magnituda: 6,3
Chuqurligi: 100 km
Episentr: Taxor, Аfg'oniston
Koordinatalari: 36,21 N, 70,34 E

Assalomu alaykum hurmatli kanalimiz kuzatuvchilari va ustozlar, bugungi atestatsiya sinovlarida ishtirok etayotganlarni ilohim yuzi yorug‘ bo‘lsin. Yuqori marralarni zabt etish nasib qilsin.

Hurmat ila

Kanal ma'muriyati