davidjon

Meritokratiya haqida.

Hozir dunyoda eng ko‘p muhokama qilinayotgan mavzulardan biri, menimcha, tengsizlikning ortib borishi va 'ijtimoiy lift'larning yo‘qolib borayotgani bolib turibti. Umuman olganda, bu fikrda jon bor, lekin uni ilgari suruvchilar ko‘pincha ayrim muhim omillarni chetda qoldirishadi:

1) So‘lchilarga ko‘ra, biz eng "adolatsiz", kapitalizm “zulmatidagi” davrda yashayapmiz. Bu esa haqiqatdan juda yiroq. Nisbiy qaralganda, insoniyat hech qachon bugungidek farovon hayot kechirmagan: ochlik deyarli yo‘q, deyarli hamma o‘qishni biladi, tibbiyot esa ilgari insoniyatning yarmini o‘ldirib kelgan kasalliklarni yengdi. To‘g‘ri, hali hamon muammolar ko‘p, lekin zamon obyektiv baholansa, insoniyat hech qachon hozirgidek oson hayot kechirmagan.

2) Boshqa fikrga ko‘ra, tengsizlik ataylab elita tomonidan “uyushtiriladi”. Va erkin bozor tizimi boylarning boyishiga, kambag‘allarning yanada kambag‘allashishiga olib keladi. Bu ham xato fikr, chunki haqiqiy erkin bozor sharoitida ijtimoiy o‘sish imkoniyati davlat uchun hal qiluvchi omilga aylanadi. Chunki dunyo bozorida raqobatdosh bo'lish uchun eng muhim mezon — meritokratiya.

Meritokratiya bor davlatlarda muammolarga yechim haqiqiy mutaxassislardan keladi, korruptsiya orqali vakolatga ega bo‘lgan malakasiz (incompetent) shaxslardan emas. Agar mamlakat boyliklari va sanoati asosan davlat qo‘lida bo‘lsa, markazdan nepotistik boshqaruvni o‘rnatish osonlashadi va natijada tengsizlik yanada kuchayadi.

Shuning uchun “mulk taqsimoti” g‘oyasi juda ham destruktiv, bu o‘zi yomon bo‘lib turgan holatni yanada yomonlashtiradi.

Haqiqiy yechim: institutlarning shaffoflashishi, markazlashgan tizimdan uzoqlashish, bozor erkinligi va jamiyatda qobiliyatga qarab mukofotlash — Meritokratiya

@req404